Wyrok WSA w Opolu z dnia 9 grudnia 2022 r., sygn. I SA/Op 304/22

Egzekucyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Gocki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Marzena Łozowska Asesor sądowy Anna Komorowska-Kaczkowska po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 9 grudnia 2022 r. sprawy ze skargi E. M. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Opolu z dnia 22 lipca 2022 r., 1601-IEW.4268.35.2022 w przedmiocie odmowy umorzenia kosztów egzekucyjnych oddala skargę.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej przez E. M. (dalej określanego jako: strona, skarżący, zobowiązany) jest postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Opolu z 22 lipca 2022 r., wydane na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.; zwanym dalej kpa) oraz art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479- dalej w skrócie: upea) - którym utrzymano w mocy postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu z 22 kwietnia 2022 r. w przedmiocie odmowy umorzenia kosztów egzekucyjnych w łącznej kwocie 61.628,94 zł, powstałych w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych przez Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w S. z 12 lutego 2021 r. nr [...] i nr [...].

Przedmiotowe postanowienie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wnioskiem z 23 grudnia 2021 r., (uzupełnionym 30 grudnia 2021 r., 20 stycznia 2022 r. i 18 lutego 2022 r.) skarżący zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu (organu egzekucyjnego) o umorzenie kosztów egzekucyjnych w łącznej wysokości 61.628,94 zł z uwagi na interes publiczny. W uzasadnieniu przedstawił okoliczności powstania zaległości w podatku akcyzowym z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia alkoholu etylowego. Podkreślił, że nie miał żadnego wpływu na ewentualne nieprawidłowości w zakresie skażenia alkoholu (nie miał jakiejkolwiek możliwości ingerowania w zawartość kontrolowanych cystern) i stał się ofiarą błędu lub braku należytej staranności ze strony swojego kontrahenta. Skarżący zaznaczył, że dostawca alkoholu - firma P. - jest największym producentem rolniczego alkoholu etylowego, tzw. bioetanolu i jest uznawany przez władze węgierskie za podmiot wiarygodny. Skarżący nie miał więc podstaw do podejrzeń wobec kontrahenta, przeciwnie dokumenty towarzyszące dostawom (protokoły skażenia, świadectwa jakości) upewniały go w przekonaniu o całkowitym skażeniu alkoholu. Skarżący podniósł, że nie mógł podjąć jakichkolwiek racjonalnych działań, aby zabezpieczyć się przed potencjalnym nierzetelnym lub oszukańczym działaniem dostawcy (gdyż żadne polskie laboratorium, poza placówkami celnymi, nie wykonuje badań na obecność benzoesanu denatonium). Co więcej, nie był on informowany przez organy celne o wynikach badań próbek spornego towaru, wskutek czego nie miał możliwości podjęcia stosownych kroków zaradczych przy kolejnych dostawach. Zdaniem skarżącego działania, a właściwie zaniechania organów podatkowych naruszyły zasadę zaufania i naraziły go na powstanie ogromnych zaległości podatkowych, których dałoby się uniknąć lub ograniczyć, gdyby nie opieszałość tychże organów. Wykazując przesłankę interesu publicznego skarżący stwierdził, że przywóz alkoholu nie miał jakiegokolwiek wpływu na interesy Skarbu Państwa. Cały sporny alkohol wykorzystany został bowiem do produkcji wyrobów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi lub na sprzedaż w nieprzetworzonej formie innym podmiotom, również produkującym wyroby nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi. Argumentował ponadto, że nałożenie na niego obowiązku zapłaty akcyzy w sytuacji, w której dochował należytej staranności oraz działał w dobrej wierze, a padł ofiarą działań/zaniechań dostawcy, narusza fundamentalną zasadę prawa wspólnotowego - zasadę proporcjonalności, co do której wielokrotnie odnosił się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoich orzeczeniach. W rezultacie, zdaniem skarżącego, organy podatkowe powinny egzekwować należności podatkowe w akcyzie od P., a nie od niego, skoro nie brał on udziału w oszustwie podatkowym. Wskazując przy tym na wyroki Trybunału Konstytucyjnego: z 12 lutego 2015 r. sygn. akt SK 14/12, z 27 kwietnia 2004 r. sygn. akt K 24/03, z 11 lutego 2014 r. sygn. akt P 24/12 i z 20 lutego 2015 r. sygn. akt SK 14/12 skarżący podkreślił konieczność wzięcia pod uwagę okoliczności, które wskazują na pozostawanie przez niego w dobrej wierze, tj. w usprawiedliwionym przekonaniu, że nabywany od P. alkohol został faktycznie w prawidłowy sposób skażony. W konkluzji skarżący stwierdził, że obciążenie go kosztami postępowania egzekucyjnego naruszałoby: prawo własności wyrażone w art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji, zasadę proporcjonalności wynikającą z art. 31 ust. 3 Konstytucji i praworządności z art. 2 Konstytucji, zasadę pewności prawa, demokratycznego państwa prawnego i ochrony zaufania do państwa i prawa, co w konsekwencji byłoby sprzeczne z interesem publicznym.