Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 2 czerwca 2022 r., sygn. II SA/Ol 377/22

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Alicja Jaszczak-Sikora Sędziowie Sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędzia WSA Adam Matuszak po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 2 czerwca 2022 r. sprawy ze skargi P. N. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu z dnia [...], nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 14 lutego 2022 r., nr Rep.89/ŚR/22, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Elblągu, po rozpatrzeniu odwołania P. N. (dalej jako: "skarżący"), utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Burmistrza Miasta Iławy przez Kierownika Działu Świadczeń Rodzinnych, Alimentacyjnych i Dodatków Mieszkaniowych MOPS w Iławie (dalej jako: "organ I instancji"), z dnia 6 grudnia

2021 r., umarzającą postępowanie wszczęte 8 listopada 2021 r. w sprawie ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wnioskowanego na matkę G. K.

Kolegium podzieliło stanowisko organu I instancji, że w sprawie zaistniał stan poprzedniego rozstrzygnięcia sprawy decyzją ostateczną. Wskazano, że decyzją z 21 września 2020 r. organ I instancji odmówił przyznania skarżącemu świadczenia pielęgnacyjnego na matkę. Podstawą wydania decyzji odmownej było niespełnienie przesłanki wskazanej w art. 17 ust. 1 b ustawy o świadczeniach rodzinnych, jak również posiadanie przez skarżącego prawa do renty zdrowotnej. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Elblągu decyzją z 7 czerwca 2021 r. Następnie postanowieniem z dnia 28 września 2021 r., sygn. akt II SA/Ol 723/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie odrzucił skargę w tej sprawie. Wnioskiem datowanym na 2 listopada 2021 r. (data wpływu do organu 8 listopada 2021 r.) skarżący zwrócił się ponownie o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką. W dniu 6 listopada 2021 r. złożył oświadczenie, iż "od momentu poprzedniego wniosku nie doszły żadne nowe okoliczności związane ze stanem mamy". Kolegium wyjaśniło, że w sytuacji, w której (kolejny) wniosek składany przez tą samą osobę dotyczy sprawy, która poprzednio została już rozstrzygnięta inną decyzją ostateczną, prawnie niedopuszczalne jest jakiekolwiek rozstrzygnięcie merytoryczne. Obligowało to organ do umorzenia postępowania, jako bezprzedmiotowego w rozumieniu art. 105 § 1 k.p.a. Podniesiono, że art. 16 § 1 k.p.a. przesądza, iż decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub ustawach szczególnych. Wskazano, że decyzja odmawiająca przyznania skarżącemu wnioskowanego świadczenia stała się ostateczna i korzysta z ochrony objętej przepisem art. 16 § 1 k.p.a. Podkreślono, że zarówno w postępowaniu, w wyniku którego została wydana odmowna decyzja z dnia 21 września 2020 r., jak i w ponownym (tj. umorzonym) postępowaniu, występują te same podmioty (stroną postępowania jest skarżący oraz ten sam organ administracji publicznej, który rozstrzygnął sprawę w I instancji, czyli Burmistrz Miasta Iławy); sprawa dotyczy tego samego przedmiotu (tj. wydania decyzji w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego na tą samą osobę, czyli G. K.); tożsamy jest też stan prawny obowiązujący w datach rozpatrzenia obu analizowanych spraw (oznacza to, że od chwili wydania ostatecznej decyzji z dnia 21 września 2020 r. do dnia wydania decyzji umarzającej nie zmieniły się przepisy prawa, warunkujące prawo do świadczenia pielęgnacyjnego) przy niezmienionym stanie faktycznym (tj. przy braku okoliczności powodujących zmianę ustaleń poprzednio prowadzonego postępowania w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego). Zauważono ponadto, że skarżący oświadczył, iż od czasu złożenia poprzedniego wniosku nie wystąpiły żadne nowe okoliczności związane ze stanem jego matki. W ocenie Kolegium nową okolicznością w sprawie nie jest samo złożenie nowego wniosku - w innym okresie. Kwestia okresu złożenia wniosków (sierpień 2020 r. oraz listopad 2021 r.) nie ma żadnego znaczenia. Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego nie jest bowiem uzależnione od okresów zasiłkowych, kryteriów dochodowych, kwoty dochodu czy innych okoliczności związanych z upływającym czasem. Wbrew stanowisku strony, nie zmienił się stan faktyczny sprawy. G. K. legitymuje się wciąż tym samym orzeczeniem o niepełnosprawności, opieka jest nadal sprawowana przez skarżącego. Stan prawny także nie uległ zmianie, bowiem Kolegium rozstrzygając odwołanie od decyzji z dnia 21 września 2020 r. już wówczas respektowało wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 i przepis zakwestionowany przez Trybunał tym wyrokiem nie był przyczyną utrzymania w mocy decyzji organu I instancji. Podkreślono, że organ I instancji słusznie podniósł, że wydanie ponownej decyzji "merytorycznej" przy zaistnieniu tożsamości sprawy administracyjnej, powodowałoby, że wydana ponownie decyzja obarczona byłaby wadą powodującą konieczność usunięcia jej z obrotu prawnego poprzez stwierdzenie jej nieważności, w myśl art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a. Przepis ten stanowi bowiem, że organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną.