Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 11 lutego 2022 r., sygn. IV SA/Po 985/21

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Busz Sędzia WSA Maria Grzymisławska-Cybulska Asesor sądowy WSA Katarzyna Witkowicz-Grochowska (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 lutego 2022 r. sprawy ze skargi A. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] października 2021 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odpłatności za pobyt matki w domu pomocy społecznej uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy K. z [...] lipca 2021r. nr [...]

Uzasadnienie

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w K. decyzją z [...] stycznia 2021 r. nr [...] ustalił dla A. S. odpłatność za pobyt matki S. A. w Domu Pomocy Społecznej w K. w wysokości [...] zł za okres od [...] grudnia 2020r. do [...] grudnia 2020 r., a od [...] stycznia 2021 r. na czas pobytu w wysokości [...] zł miesięcznie.

W wyniku odwołania A. S. Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] lutego 2021 roku nr [...] uchyliło decyzję organu I instancji i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Wydaną w ponownie prowadzonym postępowaniu decyzją z dnia [...] lipca 2021 r. nr [...] na podstawie art. 61 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 2 lit. b i ust. 2d, 2f, w związku z art. 8, art.14, art.17 ust.1 pkt 16, art. 59 ust 1, art. 60 ust. 1 i art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876 ze zm., dalej: "u.p.s."), GOPS w K. ustalił odpłatność dla A. S. za pobyt matki A. S. w Domu Pomocy Społecznej w K. od dnia [...] grudnia 2020 r. na czas pobytu w kwocie [...]złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu decyzji wskazano na treść art. 60 ust. 1 i 2, art. 61 ust. 1, 2, 2d, 2e, 2f, 103 ust. 2 u.p.s. Wskazano, że wynikający z mocy ustawy obowiązek ponoszenia opłaty za osobę przebywającą w domu pomocy społecznej, ciążący z mocy prawa na określonych podmiotach, wymaga swego skonkretyzowania i zindywidualizowania zarówno co do wysokości, jak i osoby nim obciążonej. Jednakże organ I instancji wskazał, że ustalenie w drodze decyzji opłaty ponoszonej przez osoby wymienione wart. 61 ust. 2 ustawy za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej jest alternatywnym rozwiązaniem w stosunku do możliwości ustalenia tej opłaty w drodze umowy o jakiej mowa w art. 103 ust. 2 u.p.s., a jak wynika z orzecznictwa, sposób ustalania opłaty w przypadku zarówno umowy jak i decyzji powinien być zbieżny. Oznacza to, zdaniem organu, że odpłatność może być ustalona tylko wówczas, gdy spełnione jest kryterium dochodowe określone w art. 61 ust.2 pkt 2 ustawy i jednocześnie z uwzględnieniem wysokości dochodów i możliwości danej osoby. Co więcej, zdaniem organu w takiej sytuacji ustawodawca wprost wyłączył stosowanie zasady proporcjonalności, przewidział ją bowiem wyłącznie do osób (zstępnych/wstępnych), które odmawiając zawarcia umowy jednocześnie nie wyrażają zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego.