Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 26 października 2021 r., sygn. II SA/Rz 1221/21
Pomoc społeczna
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Marcin Kamiński Sędziowie WSA Maciej Kobak AWSA Karina Gniewek - Berezowska /spr./ Protokolant specjalista Anna Mazurek - Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2021 r. sprawy ze skargi B. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2021 r. nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego - skargę oddala -
Uzasadnienie
Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] (dalej: "SKO", "Kolegium", "organ odwoławczy") z dnia [...] maja 2021 r. nr [...] utrzymująca w mocy decyzję Wójta Gminy [...] (dalej: "Wójt", "organ I instancji") z dnia [...] marca 2021 r. nr [...] w sprawie uznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego za nienależnie pobrane.
W podstawie prawnej decyzji wskazano art. 138 § 1, pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 735; dalej: "k.p.a.").
Wydanie decyzji poprzedzało postępowanie administracyjne o następującym przebiegu.
Decyzją z dnia [...] września 2020 r., nr [...], Wójt uchylił prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznane B.S. (dalej: "skarżąca") na syna K.S., decyzją własną tego organu z dnia [...] października 2019 r. nr [...], w wysokości 500 zł miesięcznie na okres od 1 października 2019 r. do 30 września 2020 r.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2020 r. nr [...], Kolegium uchyliło ww. decyzję organu I instancji i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania. SKO wskazało, że organ I instancji orzekł w oparciu o błędną podstawę prawną. Organ odwoławczy wyjaśnił, że wobec upływu okresu na który zostało przyznane świadczenie, nie było podstaw do uchylenia lub zmiany przyznającej to świadczenie decyzji w trybie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 808 ze zm.; dalej: "u.p.a."), który może wywierać skutki jedynie ex nunc (na przyszłość). W ocenie Kolegium w sprawie zastosowanie winna znaleźć materialnoprawna instytucja zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Ponadto organ I instancji nie zapewnił stronie czynnego udziału w postępowaniu. W aktach sprawy brak jest zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie, skutkiem czego strona została pozbawiona możliwości wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego, zaś organ nie mógł wydać decyzji w sprawie skoro postępowanie nie zostało wszczęte.