Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 18 lutego 2021 r., sygn. II SA/Ol 87/21

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Adam Matuszak Sędziowie sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) sędzia WSA Ewa Osipuk po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 18 lutego 2021 r. sprawy ze skargi W. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z "[...]" wydaną przez Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w D. działającą z upoważnienia Burmistrza D. (dalej jako: organ I instancji), na podstawie art. 17, art. 20 ust. 3, art. 24 ust. 3, art. 26 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 58 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity Dz.U. z 2020, poz. 111 ze zm., dale jako: u.ś.r.), odmówiono przyznania W.M. (dalej jako: wnioskodawca, strona lub skarżący) świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wnioskowanego na matkę G. M. (dalej jako: osoba wymagająca opieki). W uzasadnieniu podano, że na wnioskodawcy ciąży obowiązek alimentacyjny względem osoby wymagającej opieki, która zgodnie z orzeczeniem ZUS w O. została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym na stałe. Wskazano, że z treści orzeczenia nie wynika, kiedy nastąpiła niepełnosprawność. Podano, że strona nie pracuje zawodowo, nie posiada prawa do emerytury, renty, renty socjalnej, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego oraz specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego, ale ma ustalone prawo do zasiłku dla opiekuna na osobę wymagającą opieki na okres od 1 lipca 2013 r. na stałe. Wnioskodawca nie mieszka z osoba wymagającą opieki, ale codziennie do niej przyjeżdża. Wskazano, że osoba wymagająca opieki nie wychodzi sama z domu, porusza się przy pomocy balkonika, cierpi na wiele schorzeń. Wskazano, że osoba wymagająca opieki dodatkowo objęta jest pomocą w formie usług opiekuńczych w ilości 3 godzin dziennie. W ocenie organu I instancji wnioskodawca zabezpiecza wszystkie niezbędne potrzeby bytowe osoby wymagającej opieki oraz właściwie sprawuje opiekę, która z uwagi na istniejące schorzenia jest niezbędna, a pomoc w codziennym funkcjonowaniu uzasadnia niepodejmowanie przez wnioskodawcę zatrudnienia. Podniesiono jednak, że z treści orzeczenia o niepełnosprawności nie wynika kiedy powstała niepełnosprawność, a w związku z tym, zdaniem organu I instancji, nie został spełniony warunek określony w art. 17 ust. 1b u.ś.r., a przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek zawartych w art. 17 u.ś.r. Organ I instancji wskazał, że znane jest mu aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych prezentowane w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. (sygn. akt. K 38/13), ale wobec braku reakcji ustawodawcy w zakresie zmiany niekonstytucyjnego przepisu, przepis art. 17 ust. 1b u.ś.r. nadal obowiązuje w systemie prawnym. Ponadto podano, że zasiłek dla opiekuna jako jedno ze świadczeń opiekuńczych, wprowadzone do katalogu świadczeń rodzinnych na mocy ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów z 4 kwietnia 2014 r. uzupełniło dotychczasowy katalog świadczeń opiekuńczych, nawiązując zasadniczo do konstrukcji świadczenia pielęgnacyjnego w jego wcześniejszym kształcie, funkcjonującym do 31 grudnia 2012 r. Powołano się także na odpowiedź Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na interpelacje poselską, w której stwierdzono że obowiązywanie art. 17 ust. 1b u.ś.r. nie jest żadną interpretacją, wykładnią ani wytyczną Ministerstwa, tylko wynika wprost z wyroku TK. Dodatkowo wskazano, że zgodnie z art. 27 ust 5 u.ś.r. w przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną. Podano, że wnioskodawca złożył oświadczenie o rezygnacji z prawa do zasiłku dla opiekuna z dniem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, ale nie zrezygnował z uprawnień do tego zasiłku dla opiekuna przed wydaniem decyzji w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego, zaś sama deklaracja o rezygnacji z zasiłku dla opiekuna z dniem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego - w świetle treści art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.ś.r. nie jest wystarczająca. Zatem istnieje przeszkoda do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w postaci decyzji przyznającej zasiłek dla opiekuna.