Wyrok WSA w Białymstoku z dnia 12 stycznia 2021 r., sygn. II SA/Bk 841/20

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Roleder (spr.), Sędziowie sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, asesor sądowy WSA Barbara Romanczuk, , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 stycznia 2021 r. sprawy ze skargi W. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] października 2018 r. nr [...] w przedmiocie opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej oddala skargę

Uzasadnienie

R.K. został skierowany do Domu Pomocy Społecznej w U. (dalej: "DPS") na podstawie decyzji z dnia [...] lipca 2016 r. (zmienionej w dniach: [...] sierpnia 2016 r. i [...] lutego 2017 r.), zgodnie z którą wnosi odpłatność za pobyt w DPS w wysokości 70% posiadanego miesięcznie dochodu.

Decyzją z dnia [...] lipca 2018 r. W.K., będący synem R.K., został zobowiązany do ponoszenia odpłatności za pobyt ojca w DPS w wysokości 857,20 zł w okresie od 1 stycznia do 31 stycznia 2018 r. oraz od 1 lutego 2018 r. w kwocie po 920,27 zł miesięcznie. Decyzja ta stała się ostateczna.

W dniu [...] marca 2018 r. W.K. wystąpił z wnioskiem o całkowite zwolnienie z obowiązku ponoszenia ww. odpłatności, wskazując, że jest on osobą niepełnosprawną, długotrwałe chorą, o pogarszającym się stanie zdrowia i wymagającą opieki osób trzecich.

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2018 r. nr [...] Burmistrz D. (dalej: "Burmistrz") odmówił zwolnienia W.K. z obowiązku ponoszenia przedmiotowej odpłatności. W uzasadnieniu wskazał, że z informacji uzyskanych w trakcie wywiadu środowiskowego oraz ze zgromadzonych dokumentów wynika, że W.K. jest osobą czasowo, tzn. do [...] marca 2022 r., niezdolną do samodzielnej egzystencji (vide: kopia orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia [...] marca 2017 r. i z dnia [...] stycznia 2014 r.). Z zaświadczenia specjalisty neurologii Przychodni N. SPZOZ w S. wynika zaś, że leczy się on długotrwale od 2012 r. z uwagi na stan po SAH z pękniętego tętniaka tętnicy łączącej przedniej, embolizacji tętniaka (metoda małoinwazyjna) i implantacji zastawki komorowo-otrzewnowej oraz napadów padaczkowych (vide: zaświadczenie z dnia [...] marca 2018 r.). Do wywiadu dołączono także kopię karty informacyjnej z hospitalizacji z dnia [...] stycznia 2015 r. z Oddziału N. SPZOZ w C. Wskazano, że z kopii dokumentu opatrzonego sygnaturą akt VU 3163/06, w treści powołującego się na postanowienie Sądu Okręgowego V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B., wynika, że W.K. cierpi na zanik nerwów wzrokowych obu oczu. W wywiadzie środowiskowym w zakresie sytuacji zdrowotnej, pracownik socjalny odnotował także informacje dotyczące problemów związanych ze spowolnioną mową, trudnościami w poruszaniu się (poruszanie się tylko w obecności osób trzecich), dolegliwościami bólowymi głowy oraz otępieniem umysłowym. Organ wskazał, że z wywiadu wynika również, że podczas nieobecności żony, opiekuje się nim nieodpłatnie siostra żony, w zamian za prezenty - jak to określiła rodzina. Kwotę stałych miesięcznych wydatków rodzina określiła na 1.801 zł. Należą do nich: wydatki na leki i leczenie - 350 zł, podatek od nieruchomości (dom wolnostojący odziedziczony przez żonę) - 40 zł, czynsz za własnościowe mieszkanie trzyizbowe zajmowane przez rodzinę - 450 zł, energia elektryczna - 150 zł, gaz - 50 zł, woda, ścieki - 160 zł, Internet i telefon - 75 zł, ubezpieczenie - 26 zł, pomoc pieniężna synowi w opłaceniu stancji w B. - 500 zł. Po dokonaniu analizy sytuacji strony, pod kątem treści art. 64 i 64a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.; dalej: "u.p.s."), organ stwierdził, że z dokumentów zgromadzonych w sprawie, w tym z wywiadu środowiskowego, nie wynika informacja co do tego aby strona wnosiła odpłatność za innych członków rodziny przebywających w DPS, ośrodku wsparcia, czy innej placówce. W sprawie nie zachodzi także sytuacja uregulowana w art. 64a i art. 64 pkt 3-4 u.p.s. Burmistrz wskazał, że jakkolwiek niepełnosprawność spowodowana długotrwałą chorobą strony nie rodzi wątpliwości, to jednak na podstawie dowodów przedstawionych na okoliczność ponoszonych wydatków z tym związanych, nie można stwierdzić okoliczności uzasadniających zwolnienie strony z ustalonej odpłatności za pobyt ojca w DPS. Organ wskazał w tym względzie, że niepełnosprawność jest jedną z przesłanek wskazanych przez ustawodawcę, jako okoliczność uzasadniająca zwolnienie częściowe lub całkowite osoby zobowiązanej do wnoszenia odpłatności za pobyt w DPS, jednakże okoliczność ta powinna mieć ścisły związek ze szczególnie trudną, wyjątkową sytuacją osoby ubiegającej się o zwolnienie. Z informacji przekazanych przez rodzinę wynika natomiast, że miesięczne koszty ponoszone w związku z chorobą i niepełnosprawnością strony wynoszą 350 zł. W stosunku zaś do osiąganego dochodu koszty te stanowią 7,11%, natomiast w stosunku do dochodu pozostającego po wniesieniu odpłatności za pobyt ojca strony w DPS - 8,74%. Reasumując Burmistrz stwierdził, że wydatki ponoszone przez stronę w związku z jej niepełnosprawnością i długotrwałą chorobą, w stosunku do dochodu pozostającego do dyspozycji rodzinie po wniesieniu odpłatności za DPS, nie powodują niemożności jej wnoszenia oraz nie powodują ubóstwa rodziny.