Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 26 listopada 2020 r., sygn. III SA/Gd 923/20

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Hyla, Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Sudoł, Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak (spr.), po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 listopada 2020 r. sprawy ze skargi M. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 26 czerwca 2019 r., nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy Ł. z dnia 9 kwietnia 2019 r., nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz skarżącej M. M. 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

W dniu 20 marca 2019 r. M. M. (zwana dalej "stroną", "skarżącą", "wnioskodawczynią") wystąpiła z wnioskiem o przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad matką - P. B., która posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. w dniu 2 września 2014 r. wraz ze wskazaniem, że niepełnosprawność istnieje od 6 czerwca 2014 r. i od tego samego dnia datuje się znaczny stopień niepełnosprawności, tj. po ukończeniu przez P. B. 25. roku życia.

Decyzją z dnia 9 kwietnia 2019 r. (nr [...]) - na podstawie art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2220 ze zm. - dalej w skrócie jako "u.ś.r.") - Wójt Gminy Ł. odmówił M. M. przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną w stopniu znacznym matką - P. B.

W uzasadnieniu organ przytoczył art. 17 ust. 1, ust. 1a oraz ust. 1b u.ś.r., wyjaśniając, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. (sygn. akt. K 38/13; Dz. U. z 2014 r., poz. 1443) wprawdzie stwierdza, iż wskazany zapis ustawy (w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad dorosłą osobą niepełnosprawną) jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, to jednak nie oznacza to wykluczenia tego kryterium, bowiem odnosząc się do skutków ww. rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego art. 17 ust 1b u.ś.r., Trybunał w uzasadnieniu stwierdził, że nie oznacza to usunięcia tego kryterium z ustawy; nie kreuje to także nowego prawa do żądania świadczenia przez opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność ich podopiecznych powstała już po okresie dzieciństwa. Ponadto Trybunał wskazał, że wykonanie ww. wyroku wymaga podjęcia niezbędnych oraz niezwłocznych działań ustawodawczych prowadzących do przywrócenia równego traktowania opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. Trybunał stwierdził, że poprawienie stanu prawnego w tym zakresie należy wyłącznie do ustawodawcy. Przyznając świadczenie pielęgnacyjne organ bierze pod uwagę przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych, które mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Oznacza to, że organ wypłacający świadczenia rodzinne jest związany w taki sposób, że ich przyznanie uzależnione jest od spełnienia warunków w ustawie. W związku z powyższym stanem faktycznym i prawnym należało odmówić stronie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad matką, ponieważ Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ustalił, że znaczny stopień niepełnosprawności oraz niepełnosprawność P. B. datuje się od 6 czerwca 2014 r., tj. po ukończeniu 25. roku życia, a ponadto strona ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego.