Wyrok WSA w Łodzi z dnia 30 października 2020 r., sygn. II SA/Łd 558/20

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Magdalena Sieniuć Sędziowie Sędzia WSA Arkadiusz Blewązka Asesor WSA Anna Dębowska (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 października 2020 r. sprawy ze skargi M. N. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta [...] z [...] r. nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. na rzecz skarżącego M. N. kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. dc

Uzasadnienie

Decyzją z [...] r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta P. z [...] r., nr [...] o odmowie przyznania M.N. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z tytułu opieki nad A.N.

W uzasadnieniu organ drugiej instancji przedstawiając stan faktyczny i prawny sprawy podniósł, że decyzją z [...] r., nr [...] organ pierwszej instancji odmówił M.N. przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad żoną A.N.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. decyzją z [...] r., nr [...] uchyliło decyzję z [...] r. w całości i przekazało sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.

Decyzją z [...] r. organ pierwszej instancji ponownie odmówił M.N. przyznania świadczenia rodzinnego.

W uzasadnieniu organ pierwszej instancji wskazał, że skarżący, jako małżonek, mieści się w kręgu podmiotów wskazanych w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. 2020 r., poz. 111 ze zm.), powoływanej dalej jako: "u.ś.r.". Według ustaleń pracownika socjalnego, dokonanych podczas wywiadu środowiskowego przeprowadzonego 25 marca 2020 r. telefonicznie (ze względu na epidemię koronawirusa), skarżący mieszka i prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z żoną A.N. i dwojgiem dzieci. Żona jest przewlekle chora i posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Wymaga pomocy drugiej osoby w codziennych czynnościach (wymaga opieki od 2018 r.). Skarżący nie pracuje. Małżonkowie zgodnie stwierdzili, że skarżący nie może podjąć pracy z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawną żoną. Z oświadczenia złożonego przez skarżącego wynika, że wykonuje on większość obowiązków domowych - wymienia m.in.: palenie w piecu, przygotowywanie posiłków, robienie zakupów, odprowadzanie młodszego dziecka do szkoły oraz na zajęcia dodatkowe, pomaga przy lekcjach. Skarżący ponadto stwierdził, że dba o czystość, zajmuje się sprzątaniem, zmywaniem, praniem, podawaniem leków żonie oraz zawozi ją na wizyty lekarskie. Zdaniem organu pierwszej instancji, wszystkie wymienione wyżej czynności wykonywane są w każdej rodzinie, również przez osoby pracujące. Wskazywany zakres opieki w zasadzie sprowadza się do prowadzenia gospodarstwa domowego. Skarżący poza pomocą przy ubieraniu, przygotowywaniem posiłków czy leków, nie podaje żadnych bliższych informacji na temat zakresu czynności, które miałby wykonywać podczas sprawowania opieki nad żoną, a które uniemożliwiałyby mu podjęcie lub wykonywanie pracy zarobkowej. Według oświadczenia M.N., jest on jedyną osobą mogącą sprawować opiekę nad żoną, ponieważ jego rodzice nie żyją, a rodzice A.N. są osobami schorowanymi i w podeszłym wieku. W wywiadzie środowiskowym ustalono natomiast, że wspólnie ze skarżącym i jego żoną zamieszkuje pełnoletni syn A.N., który uczy się w trzeciej klasie Technikum A i mógłby pomóc matce w codziennych czynnościach. W orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności A. N., we wskazaniach dotyczących odpowiedniego zatrudnienia podano, że jest osobą zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Z rozmowy telefonicznej z 31 marca 2020 r. wynika, że A. N. z wykształcenia jest technikiem administracji. Po raz ostatni była zatrudniona w 2013 r. i od tego czasu nie podejmuje zatrudnienia. Cały okres zatrudnienia to około 3 lata. Obecnie A. N. nie widzi możliwości podjęcia zatrudnienia ze względu na stan zdrowia. Jednak zdaniem organu pierwszej instancji, posiadane przez nią wykształcenie umożliwia potencjalne znalezienie pracy w obecnych warunkach rynku pracy (np. pracy zdalnej wykonywanej z domu przez Internet). Ponadto A. N. jest samodzielna w takim stopniu, że stan zdrowia umożliwił jej osobiste (bez pomocy drugiej osoby) stawienie się 10 grudnia 2019 r. w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w P. i odbiór w imieniu męża decyzji. Wobec tego, według organu pierwszej instancji, jest ona osobą częściowo samodzielną, a zakres sprawowanej przez męża opieki nie wyklucza możliwości podjęcia przez niego pracy zarobkowej, choćby w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ustalony stopień niepełnosprawności A. N. datuje się od 4 lipca 2018 r. Z oświadczenia skarżącego z 2 grudnia 2019 r. wynika, że w tym czasie zarejestrowany był w urzędzie pracy, jako poszukujący pracy. Z uwagi na stan zdrowia żony nie może podjąć zatrudnienia, ponieważ żona wymaga pomocy w codziennych czynnościach. Wprawdzie wydruk z systemu weryfikacji danych z PUP w P. potwierdza, że figurował w rejestrze osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku od 21 maja 2018 r. do 16 września 2018 r. Jednak z analizy całości tego wydruku wynika, że poza krótkimi okresami zatrudnienia (2010-2012 r., 2013 r., 2016 r.) skarżący od 2006 r. był osobą nieaktywną zawodowo, co może świadczyć o tym, że nie odnajdował się na rynku pracy. Wobec tego brak jest związku przyczynowego pomiędzy niepodejmowaniem z różnych przyczyn zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przez skarżącego a sprawowaniem opieki nad żoną.