Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 września 2020 r., sygn. VII SA/Wa 2088/19

Budowlane prawo

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wojciech Sawczuk, , Sędzia WSA Tomasz Janeczko, Sędzia WSA Artur Kuś (spr.), , po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 września 2020 r. sprawy ze skargi D.M. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2019 r. znak [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę

Uzasadnienie

1. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (dalej: "GINB", "organ odwoławczy") decyzją z [...] czerwca 2019 r. (znak: [...]) działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm., dalej: "k.p.a."), po rozpatrzeniu odwołania D.M. (dalej: "skarżąca") od decyzji Wojewody [...] (dalej: "Wojewoda", "organ I instancji") z [...] kwietnia 2019 r. Nr [...] (znak: [...]) - utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy podał, że Wojewoda [...] decyzją z [...] kwietnia 2019 r. odmówił stwierdzenia na wniosek D. M. nieważności decyzji Starosty [...] z [...] kwietnia 2009 r. nr [...] (znak: [...]) zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej S. i J. O. pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z przyłączem instalacji sanitarnej i bezodpływowym zbiornikiem na nieczystości płynne o poj. V=9,0m3, przyłączem wodociągowym oraz wewnętrzną linia zasilającą nn, na działce nr ew. [...]położonej w miejscowości [...], gm. [...].

D. M. wniosła w ustawowym terminie odwołanie od powyższej decyzji Wojewody [...] z [...] kwietnia 2019 r. nr [...].

GINB wskazał, że zaskarżona decyzja nie była poprzedzona jakąkolwiek czynnością procesową podjętą przez organ wojewódzki w toku niniejszego postępowania. W szczególności zauważył, że organ I instancji nie zawiadomił żadnej strony o wszczęciu, na wniosek D. M. postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ww. decyzji Starosty [...] z [...] kwietnia 2009 r., nr [...]. Mając na uwadze powyższe stwierdził, że organ wojewódzki naruszył art. 10 § 1 k.p.a. i art. 61 § 4 k.p.a. Wyjaśnił, że zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania (art. 15 k.p.a.) organ drugiej instancji obowiązany jest ponownie rozpoznać i rozstrzygnąć sprawę rozstrzygniętą przez organ pierwszej instancji. Zatem organ odwoławczy nie może ograniczyć się wyłącznie do kontroli rozstrzygnięcia organu I instancji. Istota dwuinstancyjności w postępowaniu administracyjnym polega na dwukrotnym rozstrzygnięciu tej samej sprawy, a nie na kontroli zasadności argumentów podniesionych w odwołaniu. Przepis art. 138 k.p.a. wyraźnie przyznaje organowi II instancji kompetencje do merytorycznego załatwienia sprawy. Organ II instancji nie może zmienić rodzaju sprawy, co oznacza, że w postępowaniu odwoławczym musi być zachowana tożsamość podmiotowa i przedmiotowa sprawy. Organ odwoławczy orzeka jednak na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w sytuacji, gdy w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy jego rozstrzygnięcie pokrywa się z rozstrzygnięciem organu I instancji. Istotą postępowania odwoławczego w ogólnym postępowaniu administracyjnym jest bowiem orzekanie reformatoryjne. To organ II instancji ma podjąć wszelkie, oczywiście możliwe kroki, do merytorycznego załatwienia sprawy, a nie uwalniać się od obowiązku orzekania przekazaniem sprawy organowi pierwszej instancji. Organ II instancji może korygować zarówno wady prawne decyzji, jak też wady polegające na niewłaściwej ocenie okoliczności faktycznych bądź powodujące inne nieprawidłowości.