Wyrok WSA w Kielcach z dnia 18 czerwca 2020 r., sygn. II SA/Ke 219/20

Oświata

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Kuza (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Asesor WSA Agnieszka Banach, Protokolant Sekretarz sądowy Joanna Nowak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 czerwca 2020 r. sprawy ze skargi Fundacji [...] na decyzję Kuratora Oświaty z dnia [...] znak: [...] w przedmiocie odmowy wpisania do ewidencji szkół i placówek niepublicznych oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] Kurator Oświaty, po rozpatrzeniu odwołania Fundacji [...] z siedzibą w Z. (dalej Fundacja, lub skarżąca Fundacja), od decyzji Starosty z [...] odmawiającej wpisania do ewidencji szkół i placówek niepublicznych filii - dodatkowego miejsca prowadzenia zajęć w miejscowości [...], gmina [...] powiat [...] Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego w [...], utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu organ II instancji wyjaśnił, że pismem z dnia 28 lutego 2019 roku skarżąca Fundacja poinformowała Starostę, że Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy w [...], oprócz siedziby w [...], od 11 lutego 2019 roku prowadzi zajęcia dla wychowanków również w innej lokalizacji, tak zwanej filii, w budynku położonym pod adresem [...], poczta S. W piśmie tym organ prowadzący ośrodek wskazał, że warunki lokalowe w wyżej wymienionym budynku zapewniają możliwość prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, realizację innych zadań statutowych oraz bezpieczne i higieniczne warunki nauki i pracy. Do pisma załączono opinie: Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we W., Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej we W. i uchwałę Zarządu skarżącej Fundacji w sprawie utworzenia filii Ośrodka Rrehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego w [...]. Pismem z [...] Starosta poinformował prezesa skarżącej fundacji, że przepisy prawa oświatowego nie pozwalają na utworzenie filii ośrodka. W związku z tym nie jest możliwe dokonanie zmian w zaświadczenie o wpisie do ewidencji. Przyjmując że pismo do Starostwa Powiatowego z [...] było decyzję administracyjną wydaną w przedmiocie odmowy wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych dodatkowego miejsca prowadzenia zajęć, skarżąca Fundacja złożyła na taką decyzję odwołanie do Kuratora Oświaty. Po rozpoznaniu sprawy Kurator Oświaty uznał, że pismo z [...] jest decyzją administracyjną wydaną z istotnym naruszeniem przepisów postępowania. W konsekwencji organ uchylił tę decyzję w całości i przekazał sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia. W wyniku ponownie przeprowadzonego postępowania Starosta w dniu [...] wydał decyzję odmawiającą wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych filii - dodatkowego miejsca prowadzenia zajęć w miejscowości [...], gmina [...] powiat [...] - Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego w [...]. Odwołanie od takiej decyzji złożyła Fundacja Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Pokonać Bariery, zarzucając naruszenie przepisów postępowania i prawa materialnego. Rozpatrując to odwołanie Kurator Oświaty wyjaśnił, że decyzja organu pierwszej instancji z [...] została wydana w oparciu o obowiązujące w dniu jej wydania przepisy prawa oświatowego (Dz. U. z 2018 roku pozycja 996 z późn. zm.). Organ dokonał wykładni przepisów tej ustawy, w szczególności artykułu 168 ust. 4 pkt 3 oraz ust. 11 pkt 5 prawa oświatowego. Uznając, że nałożony na organ prowadzący obowiązek wskazania miejsca prowadzenia placówki, to przede wszystkim wskazanie adresu, pod którym placówka będzie działać, zgodnie z artykułem 168 ust. 4 pkt 3 ustawy prawo oświatowe w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2019 roku, zgłoszenie do ewidencji szkół i placówek niepublicznych musi zawierać wskazanie miejsca prowadzenia szkoły lub placówki oraz informacje o warunkach lokalowych. Stosownie do treści art. 168 ust. 13 prawa oświatowego osoba prowadząca szkołę lub placówkę jest bowiem obowiązana zgłosić organowi w ciągu czternastu dni zmiany w danych zawartych w zgłoszeniu powstałe po wpisie do ewidencji. Przepisy ust. od 4 do 12 stosuje się odpowiednio. Analizując takie przepisy nie można zdaniem organu drugiej instancji zgodzić się z wnioskiem przedstawionym w uzasadnieniu decyzji pierwszoinstancyjnej, jakoby powyższe wykluczało możliwość prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych pod innym adresem, niż tylko siedziba szkoły/placówki niepublicznej, co potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych. Organ wskazał tu na wyrok NSA z 12 lipca 2011 roku, sygnatura akt I OSK 639/11 oraz wyrok WSA w Bydgoszczy z 6 sierpnia 2019 roku, sygnatura akt II SA/Bd 331/19. Organ odwoławczy zgodził się ze stroną skarżącą, że miejsce prowadzenia zajęć nie musi być tożsame z siedzibą szkoły i dopuszczalne jest prowadzenie zajęć przez szkołę/placówkę pod innymi adresami, o ile inne miejsca spełniają warunki przewidziane przepisami prawa oświatowego i zostały zgłoszone do ewidencji. Zgłoszenie dokonane przez fundacje zawierało jednak zdaniem organu odwoławczego błąd uniemożliwiający dokonanie zmiany we wpisie do ewidencji, a Fundacja informowana o tym błędzie nie dokonała jego wyeliminowania, co skutkowało niemożnością uwzględnienia zgłoszenia przez organ pierwszej instancji. W zgłoszeniu, Statucie i w pismach kierowanych do organów, Fundacja posługuje się określeniem "filia" dla oznaczenia będącego przedmiotem zgłoszenia dodatkowego miejsca prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych przez placówkę. Po poinformowaniu przez organ pierwszej instancji o niezgodności stosowanej terminologii z przepisami prawa oświatowego, w kolejnym piśmie z 8 lipca 2019 roku Fundacja zdefiniowała pojęcie "filii" jako dodatkową lokalizację prowadzenia zajęć z wychowankami poza siedzibą Ośrodka, wprowadzając jednocześnie zmiany w statucie fundacji w brzmieniu "Filia - należy przez to rozumieć dodatkową lokalizację/miejsce, w którym prowadzony jest Ośrodek, znajdującą się pod innym adresem niż siedziba ośrodka, zapewniającą warunki lokalowe określone w obowiązujących przepisach prawa polskiego, w szczególności prawa oświatowego. Powyższe działanie należy ocenić jako nieuprawnioną zmianę w zakresie pojęć zdefiniowanych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego. Zgodnie z art. 95 ust. 3 prawa oświatowego przez pojęcie filii rozumiemy szkołę podstawową obejmującą strukturą klasy I-III lub I-IV i przyporządkowaną organizacyjnie szkole podstawowej obejmującej strukturą organizacyjną klasy I-VIII, a od 1 września 2019 roku również filie publicznych placówek kształcenia ustawicznego i publicznych centrów kształcenia zawodowego organizacyjnie podporządkowane odpowiednio placówce lub centrum. Oczywistym zdaniem organu drugiej instancji jest, że zastosowanie w statucie ośrodka definicji filii nie jest zgodne z zapisami prawa oświatowego i nie ma mocy wiążącej dla nikogo, a w szczególności dla organów zobowiązanych do stosowania powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Tym samym należy uznać, że organ pierwszej instancji słusznie odmówił zmiany danych zgłoszonych do ewidencji, albowiem zgłoszenie zawierało istotny błąd, który nie został naprawiony, a był powielany w kolejnych dokumentach.