Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 23 października 2019 r., sygn. II SA/Po 555/19

Samorząd terytorialny

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wiesława Batorowicz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Izabela Paluszyńska Asesor WSA Jan Szuma Protokolant: st. sekr. sąd. Krzysztof Dzierzgowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2019 r. sprawy ze skargi G. G. na decyzję Wojewody z dnia [...] kwietnia 2019 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia diety dla sołtysów oddala skargę.

Uzasadnienie

Wojewoda, wydanym w dniu [...] kwietnia 2019 r. rozstrzygnięciem nadzorczym o nr [...], orzekł nieważność uchwały nr [...] Rady Gminy [...] z dnia [...] marca 2019 r. w sprawie ustalenia diety dla sołtysów - ze względu na istotne naruszenie prawa.

W uzasadnieniu organ nadzorczy wskazał, że uchwala nr [...] Rady [...] w sprawie ustalenia diety dla sołtysów została podjęta na sesji w dniu [...] marca 2019 r. Jako podstawę prawną uchwały powołano: art. 37b ust. 1 ustawy z dnia [...] marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506), zwanej dalej w skrócie: "u.s.g.". Uchwałę doręczono Wojewodzie w dniu [...] kwietnia 2019 r. W ocenie Wojewody wskazana wyżej uchwała podjęła została z istotnym naruszeniem normy kompetencyjnej wynikającej z art. 37b ust. 1 u.s.g. W myśl art. 37b ust. 1 ustawy, rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej. Przepis ten daje radzie gminy możliwość "wynagradzania" m. in. sołtysów poprzez przyznanie im diety oraz zwrotu kosztów podróży służbowej. W kontekście ryczałtowego sposobu określenia wysokości omawianych diet, Wojewoda zwrócił uwagę na orzecznictwo sądów administracyjnych, zgodnie z którym użyty przez ustawodawcę w przepisie art. 37b ust. 1 ustawy wyraz "dieta" należy rozumieć jako zwrot kosztów związanych z pełnieniem funkcji. Celem diety jest wyrównanie wydatków i strat spowodowanych pełnieniem funkcji sołtysa. Ustalona w stałej kwocie dieta w formie ryczałtu miesięcznego traci charakter rekompensacyjny, a przyjmuje charakter stałego, miesięcznego wynagrodzenia, niezależnego od kosztów związanych z pełnieniem funkcji. Zakresem regulacji uchwały podejmowanej na podstawie art. 37b ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, winna być objęta m.in. sytuacja, gdy przewodniczący organu wykonawczego przez dłuższy okres czasu nie wykonuje obowiązków wynikających z pełnionej funkcji, a tym samym nie ponosi żadnych kosztów związanych z pełnieniem funkcji.