Wyrok WSA w Lublinie z dnia 15 października 2019 r., sygn. II SA/Lu 444/19

Nieruchomości

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Czaja, Sędziowie Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Referent Jacek Zięba, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 października 2019 r. sprawy ze skargi Gminy na decyzję Wojewody z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją Prezydenta Miasta L. z dnia [...] czerwca 1976 r., na wniosek Przedsiębiorstwa Obrotu Produktami Naftowymi [...] w L., wywłaszczono na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość stanowiącą własność B. S., oznaczoną jako działka nr [...] o powierzchni [...] ha, pod budowę Zakładów [...] w L.. W dniu [...] lutego 2018r. spadkobiercy byłego właściciela A. Z. S., D. K. i Z. S. złożyli wniosek o zwrot nieruchomości argumentując, że nie została wykorzystana na cel wywłaszczenia, ani na inny cel publiczny. Decyzją z dnia [...] lutego 2019r. Starosta L. na podstawie art. 5, art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 1 i 2, art. 139, art. 140 ust. 1. 2 i 3. art. 142, art. 217 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204 z późn. zm.) orzekł o zwrocie na rzecz wnioskodawców w udziałach po [...] nieruchomości oznaczonej jako projektowana działka nr [...] o pow. [...] ha położonej w L. przy ul. [...], w obszarze aktualnej działki ewidencyjnej nr [...], umorzył postepowanie w sprawie zwrotu nieruchomości oznaczonej dawnym nr [...] w części wykazanej w dokumentacji geodezyjno-prawnej jako obszar nr 21/3d o pow. 0,0040 ha i zobowiązał wnioskodawców do zwrotu kwoty ustalonej tytułem odszkodowania za wywłaszczony grunt, zwaloryzowanej według wskaźników wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ustalonej na dzień wydania niniejszej decyzji na kwotę [...]zł stosownie do udziałów w zwracanej nieruchomości. Organ wyjaśnił, że według pisma Wydziału Planowania Urzędu Miasta L. z dnia [...] lipca 2018 r. wnioskowany do zwrotu teren w dacie wywłaszczenia tj. [...] czerwca 1976 r. objęty był ustaleniami Ogólnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego P. miasta L. w skali 1:10 000, zatwierdzonego Uchwałą Nr [...]/69 Prezydium Wojewódzkiej Rady N. w L. z dnia [...] czerwca 1969 r. ogłoszoną w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady N. w L. Nr [...] z [...] października 1969r., z późniejszymi zmianami zatwierdzonymi Uchwałą Nr [...]/72 Prezydium Wojewódzkiej Rady N. w L. z dnia [...] lipca 1972 r. Według zapisów planu wywłaszczona nieruchomość położona była w obszarze: Dzielnica [...] - Rejon [...] oznaczona symbolem [...] 120,0- Tereny rolne w strefie izolacyjnej składu [...] - zakaz zabudowy. W piśmie z dnia [...] września 2018 r. Wydział Architektury i Budownictwa UM L. podał, że w dniu [...] lipca 1971 r. wydana została decyzja o pozwoleniu na budowę ogrodzenia składu [...], jednak nie zachował się załącznik graficzny do decyzji. Na podstawie rejestrów ustalono, że w 1972 r. prowadzone były postępowania w sprawie wydania pozwoleń na budowę: stacji obsługi, obiektów magazynu olejów, laboratorium i budynku administracji [...], jednak także w tym przypadku brak jest dokumentacji dotyczącej tych spraw. W dniu [...] maja 1983 r. została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę portierni na terenie Zakładu Gospodarki Produktami Naftowymi [...], jednak również nie zachował się załącznik graficzny do tej decyzji. Z kolei w dniu [...] czerwca 1983 r. została wydana decyzja o pozwoleniu na dobudowę budynku magazynowego do istniejącego budynku socjalno-magazynowego, jednak także bez załącznika graficznego. W dniu [...] grudnia 1986 r. wydano natomiast decyzję o pozwoleniu na budowę (przedłużenie ważności) budynku portierni oraz dobudowę budynku magazynowego do istniejącego budynku socjalno-magazynowego. W zasobach organu nie zachował się załącznik graficzny do decyzji. Następnie w dniu [...] maja 1997 r. została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę punktu sprzedaży detalicznej paliw przy [...] nr [...] oraz wiaty stalowej. Według nowych map geodezyjnych wydzielono obszar o pow. [...] ha oznaczony nr 21/3d w którym zlokalizowana została sieć elektroenergetyczna wysokiego napięcia, zaś pozostała część dawnej działki nr [...] położona w obszarze aktualnej działki nr [...] została oznaczona projektowanym nr [...] o pow. [...] ha. Pismem z dnia [...] grudnia 2018 r. pełnomocnik wnioskodawców sprecyzował wniosek o zwrot nieruchomości, żądając zwrotu obszaru o pow. [...] ha oznaczonego w dokumentacji geodezyjnej nr [...], co odpowiada projektowanej działce nr [...]. W tej sytuacji organ podzielił ocenę wnioskodawców, według których część dawnej działki nr [...] nie została zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia, to jest pod budowę zakładów [...] w L.. Podczas przeprowadzonych w dniu [...] września 2018 r. oględzin ustalono, że wywłaszczona działka wchodzi obecnie w skład aktualnej działki nr [...], położona jest poza ogrodzeniem zespołu obiektów, wśród których funkcjonuje stacja paliw - dawny [...]. Przedmiotowy teren porośnięty jest bardzo gęstą roślinnością w postaci dziko rosnących drzew, krzewów i wysokiego chwastu. Jak wynika z ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego obowiązującego dla przedmiotowej nieruchomości w dacie jej wywłaszczenia, teren położony był wśród gruntów rolnych bez prawa zabudowy, pozostających w strefie izolacyjnej zakładu. Teren o powyższym przeznaczeniu obejmował obszar o znacznej powierzchni, otaczający od strony wschodniej, południowej i zachodniej teren składów produktów naftowych. Prowadzi to do wniosku, że już w dacie wywłaszczenia przejęty grunt nie był niezbędny dla realizacji planowanej inwestycji. Obowiązujący plan zagospodarowania pozwalał na użytkowanie gruntu na cele rolnicze, ograniczając jedynie prawo zabudowy terenu. Powyższe ustalenia planistyczne nie stwarzały więc konieczności wywłaszczenia działek sąsiadujących z planowanymi Zakładami [...]. Organ zaznaczył, że teren oznaczony w dacie wywłaszczenia symbolem [...] RP, otaczający składy [...], stanowi niemal w całości własność osób fizycznych. Przedmiotowa nieruchomość mogła pozostać w rękach poprzedniego właściciela i być użytkowna zgodnie z przeznaczeniem jako tereny rolne. W ocenie Starosty brak jest podstaw, aby uznać, że nieruchomość została wykorzystana zgodnie z celem wywłaszczenia tworząc strefę ochronną Zakładów [...]. Decydującym jest bowiem fakt, iż utworzenie takiej strefy w postaci niezabudowanych terenów rolnych nie wymagało pozbawienia właścicieli poszczególnych działek prawa własności nieruchomości, mogli bowiem oni korzystać z nieruchomości w sposób zgodny z planem zagospodarowania przestrzennego, to jest pod uprawy rolne. Trudno również przyjąć, by inwestor, na wniosek którego przeprowadzone zostało wywłaszczenie korzystał z wywłaszczonych działek w sposób zgodny z jego przeznaczeniem, to jest pod działalność rolniczą. Orzekając o zwrocie odszkodowania organ powołał się na art. 140 ust. 1, 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym w przypadku zwrotu wywłaszczonej nieruchomości były właściciel lub jego spadkobierca zwraca Skarbowi Państwa lub właściwej jednostce samorządu terytorialnego, w zależności od tego kto jest właścicielem nieruchomości w dniu zwrotu, ustalone w decyzji odszkodowanie, proporcjonalnie do zwracanej powierzchni, podlegające waloryzacji na dzień wydania decyzji o zwrocie nieruchomości. Kwota wypłacona za wywłaszczony grunt o powierzchni [...] ha wynosiła [...] zł. Na zwracaną powierzchnię [...] ha przypadała proporcjonalnie kwota [...]zł. Po zwaloryzowaniu powyższej sumy przy zastosowaniu wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i uwzględnieniu denominacji otrzymano kwotę [...]zł. Według ustaleń organu I instancji zwaloryzowane odszkodowanie nie przekracza 50 % aktualnej wartości nieruchomości, o czym mowa w art. 217 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami w związku z art. 140 ust. 2 w/w ustawy. Wobec ograniczenia wniosku do żądania zwrotu projektowanej działki nr [...], postępowanie prowadzone w pozostałym zakresie organ umorzył stosownie do art. 105 § 1 Kpa.