Wyrok WSA w Białymstoku z dnia 25 lipca 2019 r., sygn. II SA/Bk 446/19
Inne
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie asesor sądowy WSA Elżbieta Lemańska (spr.),, sędzia WSA Marek Leszczyński, Protokolant starszy sekretarz sądowy Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 25 lipca 2019 r. sprawy ze skargi R. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] kwietnia 2019 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oddala skargę
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] kwietnia 2019 r. znak [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. utrzymało w mocy decyzję Burmistrza W. z dnia [...] marca 2019 r. znak [...] o odmowie umorzenia R. S. zadłużenia z tytułu wypłacanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej wraz z odsetkami.
Z akt sprawy wynika, że postępowanie toczyło się na wniosek . S. (dalej: wnioskodawca), który argumentował, że jest osobą przewlekle chorą oraz posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Pierwszą wydaną w sprawie decyzją (z dnia [...] listopada 2018r.) odmówiono umorzenia należności, jednak decyzja ta została uchylona przez SKO w dniu [...] stycznia 2019 r. ze wskazaniem na konieczność ustalenia warunków funkcjonowania wnioskodawcy i wyjaśnienia, czy w przyszłości jego sytuacja może ulec poprawie oraz w jakich okolicznościach wnioskodawca dostrzega powód uwolnienia go od odpowiedzialności zwrotu należności z tytułu wypłaconych z funduszu świadczeń łącznie z odsetkami.
Po ponownie przeprowadzonym postępowaniu organ pierwszej instancji decyzją z dnia [...] marca 2019 r. odmówił umorzenia należności powołując jako podstawę prawną rozstrzygnięcia przepis art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2018 r., poz. 554 ze zm., dalej: ustawa). Z materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca zamieszkuje w mieszkaniu swojej matki wraz z żoną, z którą pozostaje w nieformalnej separacji. Małżonkowie prowadzą oddzielne gospodarstwa domowe. Wnioskodawca z uwagi na stan zdrowia i posiadane orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności otrzymuje zasiłek stały w wysokości 624 zł, z czego opłaca czynsz w wysokości 200 zł, energię w wysokości 50 zł oraz TV i telefon w wysokości po 40 zł miesięcznie. Wezwany do dostarczenia wszelkich dokumentów potwierdzających ukończenie kursów, szkoleń oraz do wypowiedzenia się, czy dostrzega możliwości poprawy swojej sytuacji, w oświadczeniu z dnia [...] lutego 2019 r. nie wypowiedział się wskazując, że organ posiada wszelkie dokumenty obrazujące jego stan zdrowia (k. 14 akt adm.). Ze zgromadzonego materiału dowodowego także wynika, że umiarkowany stopień niepełnosprawności strony datuje się od [...] listopada 2009 r. i orzeczony jest na stałe, jednak nie dyskwalifikuje go z rynku pracy, bowiem umożliwia podjęcie pracy w warunkach pracy chronionej. Zdaniem organu pierwszej instancji, wielu pracodawców zatrudnia takich pracowników z uwagi na możliwość otrzymywania dotacji z PEFRON. Nadto wnioskodawca w okresie od 2012 r. do 2015 r. uczestniczył w licznych kursach i szkoleniach w zakresie aktywizacji zawodowej. Widział zatem możliwość podjęcia zatrudnienia, podnosił kwalifikacje zawodowe i szanse zatrudnienia. Organ przyznał, że wnioskodawca jest osobą przewlekle chorą, jednakże jego sytuacja zdrowotna w chwili obecnej jest stabilna. Organ powołał treść art. 30 ust. 1 ustawy, w którym wskazano sytuacje, kiedy można umorzyć zaległości dłużnika alimentacyjnego zależnie od skuteczności egzekucji. Wyjaśnił, że wnioskodawca od 2015 r. nie dokonywał wpłat tytułem należności za wypłacone świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Jego zadłużenie na dzień wydania decyzji wynosi 110 376, 29 zł, z czego kwota 69 567,72 zł to należność główna, zaś 40 808,57 zł to odsetki. Ostatniej wpłaty dokonano w lipcu 2015 r. w wysokości 816, 31 zł. Wysokość spłaconego zadłużenia wynosi 4 755,34 zł, co stanowi 4,38 % całego zadłużenia. Zdaniem organu, umorzenie ponad 95% pozostałego do spłaty zadłużenia byłoby nieuczciwe wobec dłużników, którzy przez lata systematycznie dokonują wpłat i proszą o umorzenie niewielkiego procenta tego zadłużenia, a także byłoby sprzeczne z interesem społecznym. Mogłoby przyczynić się do zaprzestania spłacania przez innych i zwiększenia liczby wniosków o umorzenie. Zdaniem organu, każdy dłużnik alimentacyjny boryka się z trudnościami finansowymi. Sytuacja rodzinna i dochodowa dłużnika ubiegającego się o umorzenie należności musi go więc wyróżniać spośród innych. Samo uzyskiwanie niskich dochodów bądź nieuzyskiwanie dochodów nie jest okolicznością wyjątkową i szczególną na tle innych. Posiadane przez stronę orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności nie dyskwalifikuje jej z rynku pracy, zaś umorzenie tak dużego zadłużenia spowodowałoby niemożność egzekucji, gdyby sytuacja materialna uległa poprawie. Zdaniem organu, istnieje szansa na poprawę sytuacji materialnej dłużnika, bowiem mieszkanie, w którym obecnie zamieszkuje, jest własnością jego matki, a zatem może stać się w przyszłości jego własnością.