Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 21 maja 2019 r., sygn. II SA/Ol 288/19
Administracyjne postępowanie; Środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Adam Matuszak Sędziowie sędzia WSA Katarzyna Matczak sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 21 maja 2019 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Stowarzyszenia A na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie dopuszczenia do udziału w postępowaniu w sprawie środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia oddala skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze w E., na podstawie art. 31 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. z dnia wydania postanowienia - Dz.U. z 2017r., poz. 1257 ze zm., dalej jako: k.p.a.), odmówiło dopuszczenia Stowarzyszenia "[...]" w O. (dalej jako: Stowarzyszenie) do udziału w prowadzonym przez Kolegium postępowaniu odwoławczym w sprawie z odwołania od decyzji Wójta Gminy B. z dnia "[...]", odmawiającej ustalenia Z. K. środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia polegającego na budowie od podstaw trzech nowoczesnych tuczarni z infrastrukturą techniczną i wydzielonymi częściami socjalnymi, na działce nr "[...]", obręb O. W uzasadnieniu podano, że prowadzone przez Kolegium postępowanie odwoławcze toczy się z udziałem społeczeństwa, dotyczy bowiem środowiskowych uwarunkowań przedsięwzięcia, które w myśl § 2 ust. 1 pkt 51 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2016 r., poz. 71) zaliczane jest do mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko. W postępowaniu dotyczącym środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia udział społeczeństwa, w tym także organizacji społecznych, został uregulowany w sposób szczególny, co wynika z treści powołanego art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2017 r., poz. 1405 ze zm., dalej jako: u.i.o.ś.). Wskazano, że stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 10 u.i.o.ś. organizacją ekologiczną jest organizacja społeczna, której statutowym celem jest ochrona środowiska. Tożsamą definicję organizacji ekologicznej zawiera art. 3 pkt 16 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2018 r., poz. 799 ze zm.). W ocenie Kolegium nie budzi wątpliwości, iż skarżące Stowarzyszenie należy uznać za organizację ekologiczną w myśl art. 3 ust. 1 pkt. 10 u.i.o.ś. Jest bowiem organizacją społeczną, zaś regulamin Stowarzyszenia w sposób jednoznaczny przesądza o tym, iż cele tej organizacji społecznej pozostają w bezpośrednim związku z szeroko rozumianą ochroną środowiska i przyrody, m.in. poprzez rozpowszechnianie idei zdrowego i ekologicznego stylu życia, wspieranie inicjatyw zachowujących narodowe dziedzictwo przyrodnicze, rozpowszechnianie informacji w celu ukształtowania opinii i ocen społeczeństwa dotyczących aspektów związanych z ochroną walorów przyrodniczych oraz ekologią, jak też o rozwoju i promocji zagadnień związanych z szeroko pojętą ochroną środowiska. Wskazano, że prowadzenie działalności nawet stosunkowo luźno związanej z ekologią pozwala na zakwalifikowanie danego podmiotu do kategorii organizacji ekologicznych. Przyjmuje się, że przedmiotem aktywności ruchów ekologicznych jest wszystko, co mieści się w pojęciu środowiska i jego ochrony oraz walki z zanieczyszczeniami. O dopuszczeniu tego rodzaju organizacji do udziału w toczącym się przed Kolegium postępowaniu odwoławczym w sprawie decyzji środowiskowej nie powinien przesądzać przywoływany przez Stowarzyszenie art. 31 § 1 pkt 2 k.p.a., lecz art. 44 ust. 1 u.i.o.ś. W związku z tym Stowarzyszenie nie spełniło ustawowego warunku, pozwalającego na uczestnictwo w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, bowiem zostało zarejestrowane w dniu 17 października 2017r. poprzez wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych. Natomiast postępowanie w przedmiotowej sprawie zostało wszczęte w dniu 23 sierpnia 2017r. Zatem Stowarzyszenia powstało po wszczęciu postępowania w sprawie środowiskowych uwarunkowań budowy tuczarni. Niespełnienie przez Stowarzyszenie jednej z przesłanek, o których mowa w art. 44 ust. 1 u.i.o.ś. przesądza o braku możliwości dopuszczenia tego Stowarzyszenia do udziału w prowadzonym przez Kolegium postępowaniu odwoławczym. Stowarzyszenie powstało jako swoisty rodzaj "reakcji" na przedłożone plany inwestycyjne, co wynika wprost z treści pisma Prezesa Stowarzyszenia z dnia 19 września 2018r. Podkreślono przy tym, że ta sama organizacja ekologiczna, w tym samym postępowaniu, nie może upatrywać źródła swego umocowania w różnych regulacjach prawnych, w zależności od okoliczności. O ile zatem organizacja ekologiczna, powołując się na swoje cele statutowe, zgłasza swój udział w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, może to uczynić wyłącznie na podstawie art. 44 ust. 1 u.i.o.ś.