Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 9 kwietnia 2019 r., sygn. II SA/Ol 197/19

Kombatanci

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Tadeusz Lipiński Sędziowie sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) sędzia WSA Ewa Osipuk Protokolant sekretarz sądowy Marta Kudła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2019 r. sprawy ze skargi W. O. na decyzję Szefa Urzędu z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję tego organu z dnia "[...]"; 2) zasądza od Szefa Urzędu na rzecz skarżącego kwotę 597 zł (słownie: pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia "[...]" r. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów

i Osób Represjonowanych odmówił W. O. (dalej jako: "skarżący") potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. W uzasadnieniu organ przytoczył treść art. 2, art. 3, art. 4 i art. 5 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 690, dalej jako: "ustawa o działaczach opozycji"), określające przesłanki potwierdzenia wnioskowanego statusu. Wyjaśnił, że skarżący nie wykazał ani w toku postępowania nie ustalono, aby skarżący podlegał którejkolwiek represji z tej ustawy. Organ wskazał, że skarżący podawał we wniosku, iż brał udział w wydarzeniach grudnia 1970 r. w E. i w związku z tym przebywał w areszcie od dnia 18 grudnia do 24 grudnia 1970 r. Pismem z dnia 4 lipca 2018 r. organ zwrócił się do skarżącego z prośbą o przesłanie szczegółowych informacji na temat prowadzonej działalności antykomunistycznej, doznanych represji oraz nadesłanie wszelkich dowodów potwierdzających spełnianie warunków, o których mowa w art. 2 lub art. 3 ustawy o działaczach opozycji. W odpowiedzi skarżący przesłał wyjaśnienia, w których poinformował, że 17 grudnia 1970 r. w drodze powrotnej ze szkoły włączył się do demonstrujących wówczas robotników przed zakładem ZAMECH, a następnie przed siedzibą PZPR. Na drugi dzień skarżący został aresztowany i przebywał w areszcie do dnia 24 grudnia 1970 r. Podczas tego pobytu funkcjonariusze znęcali się nad nim fizycznie i psychicznie. Organ zwrócił się z zapytaniem do Instytutu Pamięci Narodowej, który pismem z dnia 20 sierpnia 2018 r. poinformował organ, iż w wyniku przeprowadzonej kwerendy w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej odnaleziono zapisy świadczące, że dnia 18 grudnia 1970 r. podczas zajść ulicznych w E. skarżący został zatrzymany i przewieziony do miejscowego aresztu śledczego. W areszcie zatrzymanego sfotografowano i sporządzono krótką notatkę, z której wynika, że nie zastosowano wobec skarżącego aresztu i nie ustalono, czy brał udział w zbiegowisku i czy w związku z tym popełnił jakieś przestępstwo. Pismem z dnia 3 września 2018 r. organ powiadomił skarżącego o zakończeniu postępowania i o możliwości przedstawienia własnych dowodów. Wobec nieprzedstawienia takowych, organ stwierdził, że nie ma podstaw do uznania skarżącego za osobę represjonowaną z powodów politycznych. Podniósł, że udział w wydarzeniach grudniowych 1970 r. oraz będące jego następstwem zatrzymanie, na okres powyżej 48 godzin oraz rozstrój zdrowia na okres powyżej 7 dni są deklarowane przez stronę, jednakże brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających te okoliczności. W tym zakresie organ dysponuje jedynie relacją skarżącego. Organ zwrócił uwagę, że z materiałów archiwalnych nie wynika, by zastosowano wobec skarżącego areszt i nie ustalono czy brał udział w demonstracji. Tym samym skarżący nie udowodnił, by przebywał w więzieniu lub innym miejscu odosobnienia na terytorium Polski na mocy wyroku wydanego w latach 1956-1989 albo bez wyroku jednorazowo przez okres dłuższy niż 48 godzin lub wielokrotnie przez łączny okres dłuższy niż 30 dni, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania politycznych praw człowieka w Polsce. Ponadto skarżący nie wykazał, że na skutek swojego udziału w wystąpieniu wolnościowym, doznał rozstroju zdrowia na okres powyżej 7 dni.