Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2019 r., sygn. I SA/Po 746/18

Podatek dochodowy od osób prawnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Wolna-Kubicka (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rennert Sędzia WSA Karol Pawlicki Protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Szydłowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi "A" Sp. z o.o. [...] na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej [...] z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za rok 2013 oddala skargę

Uzasadnienie

I SA/Po 746/18

UZASADNIENIE

Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego, decyzją z dnia [...] określił A zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób prawnych za [...] na kwotę [...].

Spółka w badanym okresie prowadziła działalność w zakresie sprzedaży hurtowej wyrobów chemicznych dla rolnictwa, tj. środków ochrony roślin, nawozów oraz sprzedaży hurtowej i detalicznej materiałów budowlanych. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej przeprowadził w spółce postępowanie kontrolne w zakresie kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania podatku dochodowego od osób prawnych za [...].

W zakresie kosztów uzyskania przychodów stwierdzono, że A w [...] dokonała sprzedaży środków ochrony roślin między innymi ASAHI SL, LONTREL 300 SL, GALERA 334 SL, TOPSIN 500 SC oraz nawozów, natomiast nie stwierdzono sprzedaży towarów wykazanych na fakturach wystawionych dla spółki przez firmę B, tj. towarów o nazwach EKSTRAVIT, SUPERON, GROM i FRIEND. W związku z powyższymi ustaleniami, w celu uzyskania informacji na temat produktów zakupionych przez firmę A zwrócono się do szeregu podmiotów zajmujących się dystrybucją środków ochrony roślin, nawozów, o informacje na temat zastosowania w/w produktów. Z udzielonych odpowiedzi wynikało, że produkty o nazwie ASAHI SL, LONTREL 300 SL, GALERA 334 SL, TOPSIN 500 SC są to środki ochrony roślin o różnym zastosowaniu, znane na rynku produktów rolnych. Natomiast o towarach o nazwach SUPERON, EKSTRAVIT pytane firmy nie potrafiły udzielić odpowiedzi w zakresie ich zastosowania, nie posiadały tych produktów w swojej ofercie sprzedaży. Również w Internecie brak było jakichkolwiek informacji na temat tych produktów. W toku prowadzonego postępowania kontrolnego spółka przedłożyła spisy z natury towarów handlowych na dzień [...] i na dzień [...] oraz spisy z natury towarów handlowych dokonane na ostatni dzień każdego miesiąca [...]. W oparciu o przedłożone dowody źródłowe, stwierdzono: brak sprzedaży i brak na magazynie na dzień [...] towarów zakupionych od firmy B tj. produktów z grupy EKSTRAVIT, SUPERON, GROM, FRIEND oraz sprzedaż środków ochrony roślin ASAHI SL, LONTREL 300 SL, GALERA 334 SL, TOPSIN 500 SC mimo braku ich zakupu. W celu oceny rzetelności transakcji udokumentowanych fakturami wystawionymi w [...] przez firmę B z tytułu dostaw towarów handlowych na rzecz kontrolowanej spółki, włączono do akt postępowania materiał dowodowy zebrany w postępowaniu kontrolnym prowadzonym w spółce A w zakresie podatku od towarów i usług za [...]. Analiza poszczególnych dowodów magazynowych PZ Kopia, wykazała, że dowody te są zgodne z dokumentami magazynowymi PZ Oryginał załączonymi do przedłożonych faktur zakupu towarów handlowych, poza dowodami PZ załączonymi do faktur wystawionych przez firmę B. Stwierdzono, że dokumenty przyjęcia PZ Kopia, o numerach tożsamych z numerami dowodów przyjęcia PZ Oryginał, załączonych do faktur zakupu, wystawionych przez B, w większości przypadków zostały wystawione, co do wartości (kwota netto i podatku VAT) zgodnie z dowodami PZ Oryginał, lecz na towary innego rodzaju i w innych ilościach i cenach. Przesłuchani pracownicy zeznali, że, przyjmując towary na magazyn oraz uczestnicząc w spisach z natury towarów znajdujących się na magazynie nie przyjmowali na magazyn towarów o nazwach EKSTRAVIT, SUPERON, FRIEND, GROM ( towary wykazane na fakturach firmy B) nie kojarzyli, aby takie towary były w magazynie. Towar na magazyn był przyjmowany na podstawie dokumentu wystawionego przez dostawcę, najczęściej był to dokument WZ. Dokumenty przyjęcia PZ towaru były wystawiane przez pracowników biura spółki A. W toku postępowania spółka nie przedłożyła dokumentów WZ. Organ I instancji stwierdził, że firma A nie sprzedawała towarów takich jak nawozy z grupy EKSTRAVIT, ani preparatów o nazwach SUPERON, GROM, FRIEND. Według zeznań świadków firma A otrzymywała faktury wystawione przez B na EKSTRAVIT, SUPERON, GROM, FRIEND, a faktycznie do firmy A odbywały się dostawy innych towarów, tj. środków ochrony roślin, które były przyjmowane na magazyn dokumentem PZ i podlegały dalszej odsprzedaży. Natomiast z zeznań właściciela firmy B ST oraz pracownika JW wynikało, że towary o nazwie EKSTRAVIT, SUPERON, FRIEND, GROM, które zostały wykazane na fakturach wystawionych dla firmy A, były do tej firmy dostarczone. W tym zakresie zeznania świadków były sprzeczne z dokumentacją magazynową spółki A oraz z zeznaniami pracowników spółki wobec czego zeznaniom ST oraz JW w zakresie sprzedaży ww. towarów dla spółki A nie dano wiary. W związku z tym, że w ocenie organu, faktury wystawione przez B nie dokumentowały rzeczywistych dostaw towarów, zwrócono się do spółki A o przedłożenie dowodów otrzymanych od kontrahenta, potwierdzających dostawę towarów zgodnie ze stanem faktycznym, na podstawie których spółka wystawiła dokumenty magazynowe PZ Kopia oraz o wskazanie źródła pochodzenia towaru faktycznie przyjętego na magazyn ponieważ zakwestionowane faktury od firmy B jako nierzetelne nie mogły stanowić potwierdzenia poniesienia przez A wydatku z tytułu zakupu towarów wykazanych na tych fakturach. Zdaniem organu I instancji towary, wymienione na fakturach wystawionych przez B, nie zostały przez A przyjęte na magazyn i nie były przedmiotem sprzedaży. Stwierdzono, natomiast że spółka A dokonywała sprzedaży środków ochrony roślin, na nabycie których nie posiadała faktur, dokumentujących ich zakup. Pomimo dwukrotnego wezwania spółka nie przedłożyła tych dowodów. Jednocześnie wyjaśniła, że wystąpiła do dostawcy firmy B o wystawienie faktur korygujących w zakresie przedmiotu sprzedaży, jednak z nieznanych przyczyn B nie wystawił takich faktur. W ocenie organu pierwszej instancji powyższe wskazywało, że wystawianie przez firmę B faktury na towar typu EKSTRAVIT, SUPERON, GROM, FRIEND, EXTRA Z, którego spółka A nigdy nie otrzymała, nie było przypadkowe. Wystawienie faktur na ww. towary, nie było wynikiem błędu popełnionego przez wystawcę, który nie został skorygowany lecz świadomym działaniem o czym świadczyć miał fakt, że B wystawił dwie faktury korygujące do faktur wystawionych na EKSTRAVIT i SUPERON, jednak przyczyną korekty nie był przedmiot sprzedaży, tj. nazwa towaru, lecz ilość. Wyjaśnieniom spółki A, że bezskutecznie występowała do firmy B o korekty faktur w zakresie przedmiotu dostawy, również nie dano wiary, ponieważ w przypadku zmiany terminu płatności, wyegzekwowała od B przyjęcie noty korygującej. Ponadto organ zauważył, że firmy te współpracowały ze sobą w ten sposób nie tylko w [...], lecz również w następnych latach. Tym samym w ocenie organu niewiarygodne jest, że spółka nie mogła wyegzekwować od firmy B korekty faktur wystawionych na towary, których firma ta nie dostarczyła. W ocenie organu powyższe ustalenia wskazują, że spółka A i firma B działały we wzajemnym porozumieniu mającym na celu uprawdopodobnienie obrotu towarami, których spółka A faktycznie nie nabyła (obrót istniał tylko na fakturze) i ukryciu faktycznego przedmiotu dostawy, tj. środków ochrony roślin, oraz źródła jego pochodzenia, co przyczyniło się do zakupu środków ochrony roślin poniżej cen rynkowych. Do faktur wystawionych przez B spółka A wystawiała dowody przyjęcia PZ Oryginał, na których wykazała towary zgodnie z tymi fakturami. Wystawione dowody PZ Oryginał również były fikcyjne, ponieważ nie dokumentowały rzeczywistych przyjęć towaru na magazyn. Następnie Spółka A wystawiła dowody PZ Kopia na ogólną wartość zgodną z PZ Oryginał, lecz na inny towar, tj. na środki ochrony roślin, w innych ilościach i w innych cenach jednostkowych. Na podstawie dowodów PZ Kopia spółka A przyjęła na magazyn następujące środki ochrony roślin: Amistar 250 SC 5L, Asahi SL 20L, Asahi SL 5.0 L, Galera 334 SL 1L, Granstar75WG I00G, Gwarant 500 SC 1L, Gwarant 500 SC 5L, Mospilan 0,2 kg, Navigator 360 SL 1L, Nikosh 5L, Reactor 480 EC L, Sporgon 50 WP lkg, Starane 250EC 1L, Topsin M 500 SC Nabycie tych środków ochrony roślin wykazane na dowodach magazynowych PZ Kopia nie zostało udokumentowane żadnym dowodem zewnętrznym. Spółka pomimo wezwań do przedłożenia dokumentów wystawionych przez dostawcę, będących podstawą sporządzenia dowodów PZ Kopia, poza zakwestionowanymi fakturami firmy B, nie okazała innych dokumentów. 38 faktur wystawionych przez B (poza 5) dokumentowało dostawę zupełnie innych towarów. W momencie sprzedaży ww. środków ochrony roślin spółka A wystawiała dokumenty wydania z magazynu, tj. dowód wydania WZ. Rozchód z magazynu ww. środków ochrony roślin odbywał się w cenach wykazanych na dowodzie PZ Kopia. Stwierdzono, że w związku ze sprzedażą spornych środków ochrony roślin ( wprowadzonych na magazyn na podstawie dowodów PZ kopia), spółka A zaksięgowała, na podstawie dowodów wydania WZ, koszty w łącznej kwocie [...]. W konsekwencji organ uznał, że spółka A zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów kwotę [...] na podstawie dokumentów wewnętrznych, nie posiadając wystawionych przez dostawcę ww. środków ochrony roślin rzetelnych dowodów ich nabycia, tj. z naruszeniem przepisu z art. 15 ust 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm. dalej u.p.d.o.p.)