Wyrok WSA w Łodzi z dnia 27 kwietnia 2017 r., sygn. II SA/Łd 257/17

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska Sędziowie Sędzia NSA Anna Stępień Sędzia WSA Renata Kubot-Szustowska (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Beata Czyżewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2017 r. przy udziale - sprawy ze skargi Z. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy odstąpienia od konieczności zwrotu zaległości w odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] znak [...]. a.bł.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] stycznia 2017r., nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2016r., poz. 23 ze zm.), powoływanej dalej jako: "k.p.a." oraz art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 4, art. 4, art. 11 ust. 2, art. 55 i 56 ust. 1 pkt 1, art. 64 w zw. z art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz.U. z 2016, poz. 930) - powoływanej dalej jako: "u.p.s." - utrzymało w mocy decyzję p.o. Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej działającego z upoważnienia Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] września 2016r., nr [...], na mocy której odmówiono Z. P. odstąpienia od konieczności zwrotu zaległości w odpłatności za pobyt w Domu Pomocy Społecznej przy ul. A, w Ł.

Kolegium w pierwszej kolejności, na podstawie art. 59 ust. 1, art. 60 ust. 1, art. 61 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 oraz art. 64 u.p.s., jak również § 8 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. z 2012r., poz. 964), wyjaśniło zasady ustalania opłaty za pobyt w DPS oraz zasady zwalniania z tej opłaty, a następnie podkreśliło, że konstrukcja art. 64 u.p.s. wskazuje, iż decyzje podejmowane na jego podstawie są decyzjami uznaniowymi, a więc uzależnionymi nie tylko od spełnienia przez stronę przewidzianych prawem warunków, lecz również od uznania organu administracyjnego. Udzielanie częściowo lub całkowicie zwolnień jest instytucją wyjątkową, której zastosowanie winny uzasadniać szczególnie uzasadniane okoliczności. Dlatego też nie jest ona stosowana powszechnie. Tym samym, w przypadku zaistnienia okoliczności uniemożliwiających zwolnienie osoby zainteresowanej z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, organowi decyzyjnemu przysługuje prawo odmowy tego zwolnienia. Decyzja w przedmiocie całkowitego lub częściowego zwolnienia za pobyt w DPS wydana na podstawie art. 64 powołanej ustawy ma charakter uznaniowy. Powyższe oznacza, iż organ nie jest ustawowo zobowiązany do przyznania zwolnienia. Natomiast w przypadku wystąpienia szczególnych okoliczności związanych z sytuacją osoby zobowiązanej do ponoszenia opłaty (przykładowo wymienionych we wskazanym przepisie), dokonuje oceny tych okoliczności zgodnie z wymaganiami art. 7 k.p.a., tzn. mając na względzie nie tylko słuszny interes strony wnioskującej o zwolnienie, ale także interes społeczny. Fakultatywność orzeczenia o zwolnieniu z odpłatności zależna jest od sytuacji materialnej i rodzinnej osób zobowiązanych do opłat. Przypadki uprawniające do zwolnień zostały w przepisie wymienione jedynie przykładowo. Każdorazową decyzję rozstrzygającą o wniosku o przyznanie zwolnienia organ winien uzasadnić w sposób pozwalający prześledzić tok rozumowania organu i poznać kryteria podjęcia danej decyzji.