Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 8 lutego 2017 r., sygn. IV SA/Gl 881/16
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Walentek, Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska (spr.), Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz, Protokolant Katarzyna Lisiecka-Mitula, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lutego 2017 r. sprawy ze skargi P. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie świadczenia wychowawczego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy W. z dnia [...] r. nr [...].
Uzasadnienie
Decyzją Wójta W. z dnia [...]r., nr [...], skierowaną do P.K. odmówiono jej przyznania prawa do świadczenia wychowawczego na dziecko H.G. (ur. [...] r.), z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
W odwołaniu od powyższej decyzji P.K. przedstawiając sytuację rodzinną i finansową domagała się przyznania świadczenia wychowawczego, bowiem do dochodu jej rodziny wadliwie nie odliczono alimentów za miesiąc styczeń 2014 r. wpłaconych przez ojca dziecka - M.G. na rzecz syna F., w oparciu o umowę mediacyjną z dnia [...]r. Akcentowała, że znajdujące się w dyspozycji organu dokumenty potwierdzają płacenie alimentów w oparciu o umowę z 2011 i 2013 r. oraz wyrok z dnia [...]r.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. decyzją z dnia [...] r., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 23 z późn. zm., zwanej dalej w skrócie: "k.p.a.") w związku z art. 2 pkt 1, 2 i 16, art. 4 ust. 2 i 3, art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. z 2016 r. poz. 195, dalej w skrócie: "ustawa" lub "ustawa o pomocy państwa w wychowaniu dzieci"), utrzymało w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] r. W uzasadnieniu Kolegium wskazało, że warunki nabywania prawa do świadczenia wychowawczego oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia określa ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W świetle art. 4 ust. 1 tej ustawy celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka do ukończenia przez dziecko 18 roku życia (ust. 2 i 3 ustawy). Na zasadzie art. 5 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, w wysokości 500,00 zł., miesięcznie na dziecko w rodzinie. Zgodnie z ust. 3 art. 5 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko, osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800,00 zł. Z przywołanych regulacji wynika zatem, że ustawodawca uzależnia prawo do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko od spełnienia kryterium dochodowego, a mianowicie dochód w przeliczeniu na członka rodziny nie może przekraczać w/w kwoty. Organ odwoławczy zaakcentował, że w świetle powyższego dla legalności zaskarżonej decyzji podstawowe znaczenie ma rozumienie pojęcia "dochodu". Na zasadzie art. 2 pkt 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci dochód - oznacza to dochód w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, a dochód członka rodziny - oznacza przeciętny miesięczny dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustalone jest prawo do świadczenia wychowawczego, z zastrzeżeniem art. 17 ust. 1-3, natomiast dochód rodziny - oznacza sumę dochodów członków rodziny. Organ zaznaczył, iż przepis ten nakazuje do ustalenia stanu faktycznego sprawy stosować stan przeszły, gdyż prawo do świadczenia wychowawczego ustala się w oparciu o dochód uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, przy tym w art. 2 pkt 19 i pkt 20 ustawodawca przewidział uwzględnienie po roku bazowym utratę oraz uzyskanie dochodu. Ustalenie dochodu rodziny wymaga również zdefiniowania pojęcia "członka rodziny". Przepisy ustawy, nie definiują tego pojęcia stanowiąc jedynie, że "rodzina" oznacza odpowiednio następujących jej członków: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz zamieszkujących wspólnie z tymi osobami, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia, a także dzieci, które ukończyły 25 rok życia, legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r., poz. 162), do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko; w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką na przemian obojga rodziców rozwiedzionych lub żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, dziecko zalicza się jednocześnie do członków rodzin obydwojga rodziców. W rozpatrywanej sprawie organ I instancji ustalił, że dochód rodziny odwołującej w 2014 r. wyniósł 33 397,24 zł., a po uwzględnieniu wypłaconych przez M.G. na rzecz syna alimentów w wysokości 4 400,- zł. dochód ten wyniósł 28 997,24 zł., co w rozliczeniu na osobę w rodzinie stanowi miesięcznie kwotę 805,48- zł. i przekracza ustawowe kryterium. Z tego powodu odwołującej nie przysługuje prawo do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko, co jest zgodne z art. 5 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. W ocenie organu, alimenty wypłacone w 2014 r. przez M.G. zostały w sprawie uwzględnione. W odpowiedzi na zarzuty podniesione w odwołaniu Kolegium wyjaśniło, że zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 6 k.p.a. organy administracji działają na podstawie przepisów prawa, a więc w granicach uprawnień przyznanych im wolą ustawodawcy. Dlatego też w świetle powyższych ustaleń faktycznych, okoliczności podniesione w odwołaniu nie mogą mieć wpływu na zmianę podjętego w sprawie rozstrzygnięcia. Ustawodawca wyraźnie bowiem określił przesłanki uprawniające do otrzymania świadczenia wychowawczego.