Wyrok WSA w Lublinie z dnia 26 października 2016 r., sygn. II SAB/Lu 157/16

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Jacek Czaja,, Sędzia NSA Witold Falczyński, , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 26 października 2016 r. sprawy ze skargi A. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Starostę [...] w przedmiocie udzielenia ulgi w spłacie zobowiązania z tytułu zwrotu środków na podjęcie działalności gospodarczej I. zobowiązuje Starostę [...] do załatwienia wniosku skarżącej z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie udzielenia ulgi w spłacie zobowiązania z tytułu zwrotu środków na podjęcie działalności gospodarczej w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt administracyjnych wraz z odpisem prawomocnego wyroku; II. stwierdza, że organ dopuścił się przewlekłości w rozpoznaniu wniosku skarżącej, która miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; III. wymierza Staroście [...] grzywnę w kwocie 200 (dwieście) złotych; IV. oddala wniosek skarżącej o przyznanie jej kwoty 19 498,90 zł (dziewiętnaście tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt osiem złotych i dziewięćdziesiąt groszy); V. zasądza od Starosty [...] na rzecz skarżącej A. W. kwotę 497 zł (czterysta dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Sygn. akt II SAB/Lu [...]

Uzasadnienie

Na podstawie umowy z [...]. Starosta udzielił A. W. dofinansowania w kwocie [...]złotych na podjęcie działalności gospodarczej w ramach Projektu Systemowego " Z bierności do zatrudnienia - program aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych z powiatu hrubieszowskiego" - Program Operacyjny Kapitał Ludzki, współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Wobec niewywiązania się z warunków umowy Powiat H. reprezentowany przez Powiatowy Urząd Pracy w H. złożył w dniu [...]. do [...] Sądowego przy Sądzie Rejonowym w H. wniosek o wszczęcie egzekucji wobec beneficjentki umowy. [...]. strona wniosła o zawarcie ugody w sprawie spłaty dofinansowania, proponując spłatę w kwotach po [...] złotych miesięcznie, płatne do 27 dnia każdego miesiąca. Zażądała ponadto zawieszenia postępowania egzekucyjnego. W piśmie z [...]. Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w H. wyjaśnił, że wniosek nie może zostać załatwiony pozytywnie. Omawiane środki pochodzą bowiem z Europejskiego Funduszu Społecznego, a ich dysponent, Zarząd Województwa L., nie przewidział możliwości umorzenia lub rozkładania na raty z uwagi na konieczność końcowego rozliczenia z budżetem Unii Europejskiej. W tej sytuacji strona wniosła skargę do Ministra Infrastruktury i Rozwoju, która została przekazana do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w L.. Po uzyskaniu odpowiedzi A. W. na podstawie art. 64 w związku z art. 60 i art. 55 ustawy o finansach publicznych złożyła [...]. do Starosty wniosek o udzielenie ulgi w spłacie wspomnianego zobowiązania przez umorzenie należności w części obejmującej odsetki od wypłaconych środków oraz kosztów egzekucji komorniczej, ewentualnie o rozłożenie należności na równe raty płatne do 28 każdego miesiąca. Postanowieniem z [...]. Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy z urzędu zawiesił postępowanie w sprawie. Wskazał, że prowadzona dotychczas egzekucja jest skuteczna, natomiast zgodnie z art. 76 ust.1 pkt.1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy starosta może rozłożyć na raty nienależnie pobrane świadczenie pieniężne i zwrot refundacji albo po zasięgnięciu opinii powiatowej rady rynku pracy umorzyć je w całości lub w części, jeżeli w postępowaniu egzekucyjnym stwierdzono, że osoba, która pobrała nienależnie refundację nie posiada majątku, z którego można dochodzić zaspokojenie tych roszczeń. Postanowieniem z [...]. Wojewoda L. uchylił postanowienie o zawieszeniu postępowania. Następnie pismem z [...]. Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy wezwał stronę do uzupełnienia w terminie 30 dni wniosku o udzielenie ulgi przez złożenie pisemnych wyjaśnień i udokumentowanie oryginałami lub uwierzytelnionymi odpisami dokumentów, co stało się z wyposażeniem zakupionym w ramach przydzielonych środków, ujawnionych w złożonym rozliczeniu [...]., złożenia oryginałów lub uwierzytelnionych odpisów zaświadczeń o stanie rodzinnym i majątkowym oraz wysokości dochodów osiągniętych w 2015r. ze wszystkich źródeł i tytułów, również osób wspólnie zamieszkujących, potwierdzających, czy jest w stanie spłacić zadłużenie jednorazowo bez uszczerbku koniecznego dla utrzymania rodziny. Dotyczy to również ewentualnego złożenia innych dokumentów udowadniających wysokość wydatków na bieżące utrzymanie, spłaty kredytów, pożyczek zadłużenia z innych tytułów itp. Pismem z [...]. strona opisała swój stan majątkowy i rodzinny. W odpowiedzi organ pismem z dnia [...]. wezwał stronę do złożenia w dodatkowym, 7 dniowym terminie, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania, oryginałów lub uwierzytelnionych dokumentów oraz wykonania innych obowiązków określonych w wezwaniu z dnia [...]. Strona w piśmie z dnia [...]. ponownie opisała sytuację w jakiej się znajduje, stwierdziła, że nie ma żadnych rachunków, a ponadto nie wskazano nawet, jakie dokumenty miałaby przedstawić. Odnosząc się do żądanej informacji o zakupionym wyposażeniu lokalu w jakim miała prowadzić działalność stwierdziła, że nie ma to znaczenia. Wyjaśniła jednak, że uległy one zużyciu i posiadają niewielką wartość. Dodatkowo [...]. złożyła kopie zaświadczeń z ZUS oraz z Urzędu Skarbowego o niezaleganiu w opłacaniu składek i podatku oraz wniosła o powołanie komisji do rozpatrzenia sprawy i umorzenie pozostałej części należności. [...]. spisano protokół opisujący stan majątkowy strony. W piśmie z [...]. strona ponownie wniosła o wydanie decyzji w jej sprawie. Stwierdziła, że dofinansowanie zwróciła prawie w całości, nie już z czego spłacać pozostałej części, zwróciła także uwagę na wysokość odsetek. W piśmie z [...]. Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy wskazał [...]. jako termin załatwienia sprawy. Na wrzesień jest bowiem planowane posiedzenie Powiatowej Rady R. Pracy, ponadto organ uzyskał status pokrzywdzonego w postępowaniu karnym, w którym złożył wniosek o zobowiązanie strony do naprawienia szkody, co oznacza, że w razie jego uwzględnienia bezprzedmiotowe będzie prowadzenie postępowania administracyjnego. Zaznaczono również, że nadal trwa postępowanie egzekucyjne. [...]. strona po raz kolejny wniosła o wydanie decyzji, wskazując, że organ dysponuje już wszystkimi niezbędnymi informacjami dla rozpoznania wniosku. Jeszcze raz podkreśliła fakt spłaty większej części zobowiązania i wysokie kwoty odsetek. Następnie w dniu [...]. złożyła do Wojewody L. zażalenie na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawie, który postanowieniem z dnia [...]. uznał je za nieuzasadnione. W tych okolicznościach A. W. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na przewlekłość postępowania administracyjnego przez Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w H. działającego z upoważnienia Starosty. Wniosła o jego zobowiązanie do wydania decyzji, stwierdzenie, że niezałatwienie sprawy w terminie miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa, zobowiązanie Starosty do ukarania dyscyplinarnego pracownika Powiatowego Urzędu Pracy w H. winnego niezałatwienia sprawy w terminie oraz przyznania od organu na podstawie art. 149 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi połowy kwoty wynikającej z art. 154 § 6 tej ustawy tj. [...] złotych. W uzasadnieniu skarżąca wskazała, że terminy określone w art. 35 § 1 kpa na załatwienie sprawy zostały już dawno przekroczone. Ponadto nie była informowana o podejmowanych czynnościach, choćby o oględzinach dokonanych w miejscu jej zamieszkania, czym naruszono art. 79 § 1 i art. 10 kpa. Postępowanie organu jest w jej ocenie przewlekle, przez co należy rozumieć stan, w którym organ w sposób nieuzasadniony przedłuża termin załatwienia sprawy w trybie art. 36 § 2 kpa, powołując się na niezależne od niego przyczyny uniemożliwiające dotrzymanie terminu, a w szczególności konieczność wywiązania się z pewnych obowiązków przez stronę np. przedłożenia dokumentacji niezbędnej do podjęcia decyzji lub wzięcia udziału w czynnościach dowodowych ponad potrzeby wynikające z istoty sprawy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, z jakich powodów organ zwleka z podjęciem czynności. Zdaniem skarżącej organ nie może usprawiedliwiać swojej zwłoki terminem posiedzenia Powiatowej Rady Pracy, skoro zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Pracy P. Społecznej z dnia [...]. w sprawie rad rynku pracy ( Dz. U z 2014r., poz. 630 ) jej opinię można uzyskać w trybie obiegowym, ani zakończeniem postępowania karnego i egzekucyjnego, nie rozstrzygają one bowiem żadnej kwestii prejudycjalnej dla przedmiotowego postępowania. Okoliczności sprawy dają podstawy do stwierdzenia, że przewlekle prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa, a także do ustalenia osób winnych temu stanowi i przyznania od organu sumy pieniężnej w wysokości pięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim.