Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 18 sierpnia 2016 r., sygn. II SA/Po 409/16
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jakub Zieliński Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy (spr.) Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak Protokolant st.sekr.sąd. Mariola Kaczmarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 sierpnia 2016 r. sprawy ze skargi R. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] kwietnia 2016 r. Nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego; oddala skargę
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia 11 stycznia 2016 r. R. B. wystąpiła o przyznanie pomocy finansowej na zakup żywności w ramach programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" dla siebie i dwóch córek: E. i K. G. Uzasadniając wniosek wskazała, że obecnie tj. w grudniu 2015 r. dochód jej rodziny nie przekroczył 150 % minimum socjalnego. Jednocześnie podtrzymała swoje stanowisko w kierowanych pismach z dnia 11 stycznia 2016 r. do Ośrodka Pomocy Społecznej.
Decyzją z dnia [...] lutego 2016 r. Dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, wskazując na upoważnienie Burmistrza, postanowił odmówić przyznania R. B. zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności w ramach programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" dla R. B., E. G. i K. M. i G. z powodu braku współdziałania z pracownikiem socjalnym. Jako podstawę prawną decyzji powołano przepisy art. 11 ust.2, art. 106 ust. 1, art. 110 ust.7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 r., poz.163 ze zm.), Uchwały nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania na lata 2014-2020 ( M.P. z 2013 r., poz.1024) w związku z Uchwałą Nr XL/250/2014 Rady Miejskiej w Ostrzeszowie z dnia 30 stycznia 2014 r.
Uzasadniając stanowisko organ I instancji wskazał, że na podstawie wywiadu środowiskowego stwierdzono występowanie okoliczności określonej w art. 7 pkt 5 i 9 ustawy o pomocy społecznej tj. niepełnosprawność, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, rodzina niepełna. Dochód trzyosobowej rodziny w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku stanowiła kwota [...] zł. Na kwotę złożyły się dochody z tytułu renty R. B. w wys. [...] zł, zasiłek pielęgnacyjny R. B. w wys. [...] zł, świadczenia rodzinne na dzieci: E. i K. G. w wys. [...] zł, wynagrodzenie za pracę R. B. w wys. [...] zł oraz alimenty na dzieci w wys. [...] zł. Organ podkreślił, że R. B. od wielu lat korzysta z pomocy Ośrodka w różnej formie. Zgodnie natomiast z przepisami art. 2 ustawy o pomocy społecznej organy pomocy społecznej powinny umożliwić osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości, co w przypadku R. B. nie ma miejsca. Organ wskazał, że R. B. wraz z dziećmi, matką I. B. i ojcem dzieci J.G. mieszka w parterowym budynku jednorodzinnym o powierzchni około [...] m2, lecz deklaruje prowadzenie odrębnego gospodarstwa domowego wraz z dziećmi. Organ odniósł się do zarzutu wnioskodawczyni o złej woli socjalnego i Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej i podkreślił, że R. B. w okresie od stycznia do grudnia 2015 r. otrzymała pomoc finansową na zakup żywności w łącznej kwocie [...] zł, a ponadto w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 w 2015 r. otrzymała artykuły żywnościowe na łączną kwotę [...] zł. Ponadto pracownik socjalny wielokrotnie proponował pomoc w formie dożywiania dzieci w szkole, także w trakcie bieżącego wywiadu środowiskowego taka oferta pomocy została złożona, jednak po raz kolejny spotkała się z odmową jej przyjęcia przez R. B. W ocenie organu pomocy społecznej odmowa taka nie powinna mieć miejsca w przypadku osób znajdujących się w trudnej sytuacji, gdyż przyjęcie zaproponowanej pomocy pozwoliłoby tak jak w przypadku innych rodzin znacznie odciążyć budżet domowy rodziny. Organ podkreślił, że dzieci wnioskodawczyni nie mają żadnych przeciwwskazań do spożywania pokarmów, co mogłoby uniemożliwić korzystanie z posiłków w szkolnej stołówce. Proponowane posiłki w szkole, do której uczęszczają córki - to pełnowartościowe, urozmaicone, dwudaniowe obiady z napojem. Organ wskazał, że z tej formy dożywiania w stołówce szkolnej, do której uczęszczają dzieci R. B., w 2015 roku korzystało 86 dzieci i nikt nie kwestionował jakości wydawanych posiłków. Ponadto R. B. w okresie od dnia 5 listopada 2012 r. do dnia 25 lutego 2014 r. korzystała z usług i obiadów bezpłatnych w DDPS, który działa w ramach struktur Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej i zapewnia ciepły posiłek osobom jego pozbawionym. Są to także pełnowartościowe obiady dwudaniowe z napojem. Organ podkreślił, że R. B. w trakcie korzystania z tej formy pomocy nigdy nie zgłaszała zastrzeżeń w formie ustanej lub pisemnej na jakość wydawanych posiłków. W 2015 roku z tej formy pomocy skorzystało 187 rodzin i nie wpłynęła żadna skarga, co zdaniem organu świadczy o jakości wydawanych posiłków. Organ z uwagi na podniesioną przez R. B. w złożonym odwołaniu od wcześniejszej decyzji Ośrodka okoliczność, iż jest ona osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym i wymaga pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego - złożył podopiecznej pisemną propozycję udzielenia pomocy w formie dożywiania dzieci w szkole, a także przyznania usług i bezpłatnych obiadów w DDPS. Zdaniem organu pozwoliłoby to na znaczne odciążenie budżetu domowego rodziny, a także znacznie odciążyłoby R. B. w czynnościach z zakresu prowadzenia gospodarstwa domowego. Jednak R. B. w piśmie skierowanym do Ośrodka w dniu 12 stycznia 2016 r. stanowczo odmówiła przy jęcia obu form pomocy uzasadniając, iż w przypadku jej rodziny jedyną i słuszną formą pomocy będzie pomoc finansowa. Jednocześnie zakwestionowała jakość obiadów wydawanych przez stołówkę szkolną i stołówkę przy DDPS. Zaakcentowano również, że podopieczna swoją postawą znacznie zmniejsza możliwości poprawy sytuacji życiowej swojej i dzieci, a świadczy o tym fakt, że od sierpnia 2004 r. otrzymywała od ojca dzieci J. G. alimenty w kwocie [...] zł na dwoje dzieci i w trakcie rozprawy przed Sądem w dniu 13 listopada 2014 r. zawarła ugodę o podwyższeniu alimentów na kwotę [...] zł miesięcznie na dwoje dzieci. Organ uznał, że skoro R. B. dobrowolnie zrezygnowała z możliwości uzyskania alimentów w kwocie [...] zł, bowiem o taką kwotę wnosiła w pozwie, to świadczy to wyraźnie, że przedkłada dobro ojca dzieci nad dobro własnych dzieci.