Wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2016 r., sygn. VI SA/Wa 3018/15

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Pamela Kuraś-Dębecka Sędziowie Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędzia WSA Andrzej Wieczorek (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2016 r. sprawy ze skargi K. P. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości w celu rozpatrzenia odwołań od wyników egzaminu adwokackiego z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu adwokackiego oddala skargę w całości

Uzasadnienie

Komisja Egzaminacyjna II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości w celu rozpatrzenia odwołań od wyników egzaminu adwokackiego (zwana dalej Komisją/Organem) uchwałą z [...] sierpnia 2015 r. nr [...], po rozpatrzeniu odwołania K. P. (zwanej dalej stroną/skarżącą) od uchwały Komisji Egzaminacyjnej do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego z siedzibą w B. (zwaną dalej Komisją Egzaminacyjną) z [...] kwietnia 2015 r., nr [...] ustalającej negatywny wynik z egzaminu adwokackiego skarżącej, utrzymała zaskarżoną uchwałę w mocy.

Ustalono, że uchwałą nr [...] z [...] kwietnia 2015 r. Komisja Egzaminacyjna do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego z siedzibą w B., powołując się na przepis art. 78 f ust. 1 ustawy z 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r., poz. 615) stwierdziła, że skarżąca uzyskała wynik negatywny z egzaminu adwokackiego. Wskazano, że uzyskała z poszczególnych zadań następujące oceny: z zadania z zakresu prawa karnego ocenę dobrą, z zadania z prawa cywilnego ocenę dostateczną, z zadania z prawa administracyjnego oceną dobrą natomiast z zadania z prawa gospodarczego ocenę niedostateczną.

Strona, zaskarżyła powyższą uchwałę w całości i zarzuciła jej naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 78 e ust. 2 ustawy - Prawo o adwokaturze, mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez uznanie że zaproponowała nieprawidłowe rozwiązanie zadania z zakresu prawa gospodarczego, polegające na wytoczeniu powództwa o zapłatę przeciwko dwóm byłym członkom zarządu spółki podczas gdy jej zdaniem rozwiązanie zaproponowane, dotyczące ustalenia właściwego momentu złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, znajduje oparcie w przepisach prawa, a mianowicie art. 299 § 1 i 2 k.s.h., w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz w doktrynie. Jej zdaniem egzaminatorzy bezpodstawnie przyjęli, że skarżąca błędnie zinterpretowała przepisy prawa oraz, w sytuacji gdy egzaminatorzy za prawidłowe uznawali jedynie rozwiązanie wynikające z opisu istotnych zagadnień, który ma charakter niewiążący, a zatem, jako zgodne z nimi nie powinno powodować dyskwalifikacji pracy; niezasadne przyjęcie przez egzaminatorów, iż omyłkowe złożenie wniosku o zabezpieczenie roszczenia poprzez wpisanie hipoteki przymusowej bez wskazania sumy zabezpieczenia jest wyrazem nieuwzględnienia interesu strony, którą reprezentuje skarżąca; uznanie, że strona nieprawidłowo i lakonicznie sformułowała wnioski o przeprowadzenie dowodu z dokumentów w pozwie; bezpodstawne przyjęcie przez egzaminatora, że wniosek dowodowy o przesłuchanie stron "należy ocenić jako wadliwy", gdyż dotyczy okoliczności wynikających z dokumentów urzędowych, w sytuacji gdy wniosek dowodowy został zgłoszony na okoliczność pozostawienia wezwania do zapłaty bez odpowiedzi, co nie wynikało z dokumentów urzędowych ani żadnego innego dowodu, a niezaspokojenie roszczenia można wykazywać na wszelkie dostępne stronie sposoby; niezasadne przyjęcie, że styl pracy jest niestaranny oraz, że w pracy egzaminacyjnej popełniono błędy stylistyczne, w sytuacji gdy dostrzeżono w niej jedynie trzy uchybienia o charakterze oczywistych omyłek pisarskich, które nie wpłynęły na zniekształcenie znaczenia zdań formułowanych przez zdającą i nie utrudniają ich zrozumienia, a powyższe omyłki pisarskie wynikały ze spowolnienia pracy komputera powodowanego przez aplikację egzaminacyjną; bezzasadne przyjęcie, że uzasadnienie pozwu, wniosków o zabezpieczenie i wniosków dowodowych jest "bardzo lakoniczne" oraz "minimalistyczne", w sytuacji gdy pozew zawiera uzasadnienie a strona miała do dyspozycji ograniczoną ilość informacji wynikającą z kazusu egzaminacyjnego (nie zaś pełnych akt sprawy) oraz bardzo ograniczony czas na sporządzenie pozwu. Jej zdaniem pozew spełnia wymogi z art. 187 § 1 k.p.c, a zatem kwestia ta nie powinna wpływać na dyskwalifikację pracy egzaminacyjnej. Podniosła naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, tj. zasady równości wobec prawa, mające wpływ na wynik sprawy, poprzez przyjęcie przez egzaminatora, że wytoczenie powództwa przeciwko dwóm członkom zarządu spółki dyskwalifikuje pracę egzaminacyjną z uwagi na nieuwzględnienie interesu strony powodowej, a fakt sporządzenia pozwu, który jest zgodny z wymogami formalnymi, a ponadto jego żądanie główne i odsetkowe zostałyby uwzględnione nie przemawia korzystnie na rzecz oceny pracy zdającej, podczas gdy istnieje najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego pozwalające na odmienną niż zastosowana przez egzaminatora interpretację tej kwestii, a pozwanie dwóch prezesów zarządu spółki nie powinno powodować dyskwalifikacji pracy i nie stanowiło podstawy wystawienia oceny niedostatecznej w przypadku innych zdających egzamin adwokacki. Wskazała na naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez oparcie się przez obu egzaminatorów wyłącznie na poglądzie, który uznaje za prawidłowe jedynie rozwiązanie wskazane w opisie istotnych zagadnień do zadania z zakresu prawa gospodarczego i w konsekwencji przyjęcie, że błędem jest pozwanie przez odwołującą się dwóch byłych prezesów zarządu spółki. Podniosła naruszenie przepisów postępowania, art. 8 k.p.a. w zw. z art. 78 d ust. 1 ustawy - Prawo o adwokaturze, mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez akceptowanie przez egzaminatorów jedynie rozwiązania wskazanego w opisie istotnych zagadnień, pomimo iż opierając się na przepisach prawa i orzecznictwie można było dojść do odmiennych wniosków, w sytuacji gdy egzamin adwokacki polega na sprawdzeniu przygotowania kandydata do samodzielnego wykonywania zawodu. Wskazała na naruszenie przepisów postępowania tj. art. 11 k.p.a., mające istotny wpływ na wynik sprawy, polegające na zaistnieniu istotnych rozbieżności i sprzeczności pomiędzy ocenami obu egzaminatorów, (co niekorzystnie wpłynęło na ocenę pracy i nie przekonuje zdającej), wyrażających się: w stwierdzeniu przez jednego z egzaminatorów, że wytoczenie powództwa przeciwko dwóm byłym prezesom zarządu spółki stanowi niezrealizowanie interesu klienta, przez drugiego zaś, iż jest to związane z ewentualnym poniesieniem kosztów; w przyjęciu przez jednego z egzaminatorów, że wniosek dowodowy o przesłuchanie stron jest wadliwy, a pominięciu i nieuznaniu tej kwestii za błąd przez drugiego z egzaminatorów; stwierdzeniu przez jednego z egzaminatorów, iż interes klienta w ogóle nie został zrealizowany, przez drugiego - że interesy klienta zostały zabezpieczone, a ponadto w istnieniu znacznych rozbieżności i nieścisłości pomiędzy ocenami cząstkowymi pracy wystawionymi przez egzaminatorów i niewyjaśnieniu przyczyn ich pojawienia się.