Wyrok WSA w Warszawie z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. III SA/Wa 1821/14

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Bożena Dziełak, Sędziowie sędzia WSA Maciej Kurasz (sprawozdawca), sędzia WSA Anna Sękowska, Protokolant starszy referent Iwona Choińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2015 r. sprawy ze skargi B. S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 22 stycznia 2014 r. nr IPPB3/423-871/13-2/GJ w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych oddala skargę

Uzasadnienie

1. Z przedłożonych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie akt sprawy wynikało, że w dniu 21 października 2013 r. B. S.A. z siedzibą w W. (dalej "Strona", "Bank" lub "Skarżąca") złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

2. W przedmiotowym wniosku Strona opisując zdarzenie przyszłe wskazała, że jest bankiem mającym siedzibę na terytorium Polski wykonującym czynności bankowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1991 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r., Nr 12, poz. 665 ze zm.; dalej: "Prawo bankowe"). Zaznaczyła jednocześnie, że jej główną działalnością jest świadczenie usług finansowych (usług pośrednictwa finansowego), w ramach których udziela klientom kredytów. W sytuacji, gdy pewna część udzielonych kredytów okazuje się niespłacalna wówczas podejmuje działania windykacyjne określone w przepisach Prawa bankowego oraz regulacjach wewnętrznych. Bank wskazał, że zalicza do kosztów podatkowych niespłacone wierzytelności kredytowe, których nieściągalność została udokumentowana w myśl przepisów art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b) oraz art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.; dalej: "u.p.d.o.p."). Ponadto zalicza do kosztów podatkowych także niespłacone wierzytelności innego rodzaju niż kredytowe (np. prowizje, opłaty), których nieściągalność została udokumentowana w myśl art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) oraz art. 16 ust. 2 u.p.d.o.p. Skarżąca zwróciła uwagę, że jednym ze sposobów udokumentowania nieściągalności wierzytelności jest sporządzenie protokołu nieściągalności potwierdzającego, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od tej kwoty. Tym samym jej zdaniem protokół nieściągalności powinien wyznaczać poziom kosztów dochodzenia wierzytelności, których przekroczenie daje podstawę do uznania, iż dochodzenie danej wierzytelności jest nieopłacalne (tzw. limit opłacalności). Bank powziął wątpliwość co do tego, jakie kategorie kosztów winny być wzięte pod uwagę przy wyliczaniu tego limitu. Do wyliczenia limitu opłacalności Bank zamierza wziąć pod uwagę: a) koszty określone w stosownych regulacjach szczegółowych na etapie postępowania sądowego (koszty procesowe) oraz egzekucyjnego (koszty egzekucyjne): koszty uzyskania klauzuli wykonalności, koszty prowadzenia postępowania egzekucyjnego, koszty związane z pełnomocnictwami/inne koszty. Wysokość powyższych kosztów, Bank zamierza ustalić w oparciu o przepisy szczegółowe regulujące wysokość kosztów ponoszonych na rzecz sądów, organów egzekucyjnych oraz podmiotów zajmujących się profesjonalnie zastępstwem procesowym. Przy czym w większości przypadków zamierza uwzględnić te koszty w wartościach minimalnych, chyba że w danym przypadku uzasadnione jest stosowanie kosztów wyższych niż minimalne. W związku z powyższym Bank uznał zatem za zasadne uwzględnienie kosztów w podwójnej wysokości, mimo iż przepisy ustalają maksymalny ich poziom jako sześciokrotność stawek minimalnych. W odniesieniu do opłat skarbowych od pełnomocnictwa Bank podkreślił, iż zakłada konieczność zwielokrotnienia tej opłaty stosownie do ilości osób, na rzecz których wystawiane jest pełnomocnictwo (2 osoby); b) koszty zewnętrznych usług prawnych związane z dochodzeniem wierzytelności na etapie postępowania sądowego (koszty procesowe) oraz egzekucyjnego (koszty egzekucyjne). Wśród kosztów, które Bank zamierza uwzględnić przy ustalaniu limitu opłacalności do protokołu nieściągalności są także koszty zewnętrznych usług prawnych. Skarżąca wskazała, że aktualnie współpracuje z kilkoma kancelariami prawnymi w zakresie dochodzenia wierzytelności. Rola kancelarii polega na wykonaniu czynności prawnych zmierzających do wyegzekwowania w imieniu Banku należności poprzez występowanie przed sądami oraz organami egzekucyjnymi. Stawki wynagrodzenia dla kancelarii prawnych są ustalone w różny sposób, w zależności od rodzaju prowadzonych spraw oraz od umowy zawartej z konkretną kancelarią. Bank zamierza uwzględnić przy obliczaniu limitu opłacalności do protokołu nieściągalności następujące koszty ponoszone na rzecz zewnętrznych kancelarii prawnych: a) wynagrodzenie prowizyjne (określone procentowo w stosunku do wartości wierzytelności) od każdej skutecznie wyegzekwowanej wierzytelności (tzw. opłata za sukces), b) wynagrodzenie za prowadzenie postępowania egzekucyjnego, płatne po jego zakończeniu (jego wysokość zależna jest od wartości egzekwowanego roszczenia ustalane kwotowo według wynegocjowanej stawki), c) ryczałtowa opłata za raport o stanie zabezpieczeń, d) ryczałtowe wynagrodzenie za obecność pełnomocnika procesowego w rozprawie, e) koszty zastępstwa procesowego związane z ustaleniem spadkobierców, zainicjowaniem oraz przeprowadzeniem postępowania spadkowego. Ponadto Skarżąca wskazała, że uiszcza na rzecz współpracujących kancelarii prawnych kwoty stanowiące zwrot kosztów sądowych i egzekucyjnych poniesionych przez kancelarię w imieniu Banku oraz koszty zastępstwa procesowego i koszty zastępstwa w egzekucji. Z uwagi na fakt, iż wysokość opłat może ulegać zmianie, Bank będzie okresowo analizował wysokość powyższych kosztów i stosownie do tych zmian aktualizował wysokość limitu opłacalności do protokołu nieściągalności. Przez pojęcie "BTE" Bank rozumie bankowy tytuł egzekucyjny w rozumieniu przepisów Prawa bankowego.