Wyrok WSA w Łodzi z dnia 25 lutego 2015 r., sygn. III SA/Łd 863/14

Dnia 25 lutego 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Alberciak, Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski (spr.), Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska, , Protokolant specjalista Agnieszka Kowalik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2015 roku sprawy ze skargi D. M. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy zwolnienia spod egzekucji administracyjnej składnika majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego oddala skargę.

Uzasadnienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego Ł.-W. postanowieniem z dnia [...] października 2013 r., nr [...] odmówił D. M. zwolnienia spod egzekucji administracyjnej składnika majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego w A S.A. w kwocie 5.196 zł.

W uzasadnieniu orzeczenia wyjaśnił, że prowadzi wobec D. M. postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego o numerze [...] obejmującego zaległość z tytułu podatku od towarów i usług za maj 2010 r. w kwocie należności głównej 265.553,10 zł. Na podstawie tego tytułu wykonawczego skierowano pismem z dnia 29 sierpnia 2013 r. zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego do A SA. Zawiadomienie wraz odpisem tytułu wykonawczego doręczono zobowiązanemu i dłużnikowi zajętej wierzytelności. Dłużnik zajętej wierzytelności jako częściową realizację zajęcia przekazał w dniach 5 i 11 września 2013 r. odpowiednio kwoty 5.167,60 zł. i 3.660 zł. Pismem z dnia 6 sierpnia 2013 r. D.M. wniósł o zwolnienie spod egzekucji zajętego składnika majątkowego w kwocie 5196 zł., bowiem środki te nie należą do niego lecz do jego klientki E. P. Wyjaśnił, że na podstawie zawartego porozumienia między jego kancelarią adwokacką, a kancelarią radcy prawnego K. K. pozwany przez E. P. R. B. zobowiązał się do spłaty należności wobec powódki, za pośrednictwem rachunku bankowego adwokata D. M.

Naczelnik Urzędu Skarbowego Ł.- W. stwierdził, że zgodnie z art. 13 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji organ egzekucyjny na wniosek zobowiązanego i ze względu na jego ważny interes, może zwolnić z egzekucji określone składniki majątkowe zobowiązanego, jeżeli zobowiązany uzyskał na to zgodę wierzyciela. Instytucja zawarta w art. 13 ustawy opiera się na uznaniu administracyjnym. Nawet w przypadku spełnienia wszystkich 3 wymienionych przesłanek ( wniosek zobowiązanego, ważny interes zobowiązanego, zgoda wierzyciela) organ egzekucyjny może, ale nie musi, zwolnić określony składnik majątkowy spod egzekucji. O istnieniu ważnego interesu po stronie zobowiązanego nie decyduje jego subiektywne przekonanie, lecz zobiektywizowane kryteria. W ocenie organu egzekucyjnego wskazanie, iż określone środki finansowe znajdujące się na rachunku bankowym zobowiązanego należały do jego klientki nie jest ważnym interesem strony przemawiającym za przychyleniem się do wniosku. Przedmiotem zajęcia była nie gotówka, a wierzytelność zobowiązanego z rachunku bankowego, gdyż ten jest jednym ze środków egzekucji świadczeń pieniężnych ( art. 80-81 u.p.e.a.). Umowa rachunku bankowego zgodnie z art. 725-733 k.c. rodzi po stronie banku względem posiadacza rachunku obowiązek przyjmowania i przechowywania środków pieniężnych posiadacza rachunku oraz przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Bank może obracać czasowo wolnymi środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub części, zasadniczo na każde żądanie uprawnionego posiadacza rachunku. Mamy zatem do czynienia nie z kwestią własności środków pieniężnych, lecz z prawem posiadacza do żądania zwrotu środków pieniężnych w takiej samej ilości jak zgromadzone oraz zrealizowania na jego żądanie rozliczeń bezgotówkowych. Posiadaczowi przysługuje konkretna wierzytelność do środków zgromadzonych na jego rachunku, obejmująca abstrakcyjne jednostki pieniężne. W przypadku skierowania egzekucji do rachunku bankowego nie same środki wprost, ale ta wierzytelność posiadacza rachunku podlega zajęciu, co oznacza, że uprawnienia posiadacza rachunku są ograniczone, gdyż wypłaty z rachunku nie mogą być dokonywane bez zgody organu egzekucyjnego.