Wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 listopada 2014 r., sygn. IV SAB/Wa 194/14

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Aneta Dąbrowska (spr.), Sędziowie sędzia WSA Paweł Groński, sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec, Protokolant st. ref. Marcin Lesner, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2014 r. sprawy ze skargi J. C. na bezczynność Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w przedmiocie wniosku o zmianę decyzji ostatecznej - oddala skargę -

Uzasadnienie

J. C. w piśmie z [...] października 2013 r. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Zarzucił, że Urząd represjonuje skarżącego, narusza prawa człowieka, doprowadza go do bezbronności oraz będzie celowo utrudniał prowadzenie sprawy w Sądzie. W ocenie skarżącego organ wydając w sprawie cztery decyzje (dwie w roku 2004 r. oraz dwie w 2013 r.) posłużył się nieprawdziwymi i bezprawnymi postanowieniami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S., w dodatku pominął i nie rozpoznał oczywistych dowodów represji i prześladowań skarżącego. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych - w odpowiedzi na skargę - wniósł o jej oddalenie, z uwagi na fakt, że bezczynność w sprawie nie istnieje. Organ zauważył, że decyzją z [...] sierpnia 2013 r., utrzymaną w mocy decyzją z [...] września 2013 r., odmówił uchylenia decyzji własnej w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich określonych w ustawie z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu wojennego. Akta sprawy, w której wydano decyzje przekazano do Sądu wraz z odpowiedzią na skargę skarżącego z [...] października 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje: Sądy administracyjne - na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [(Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.) - dalej w skrócie: P.p.s.a.] - kontrolują działalność administracji publicznej, orzekając w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1- 4 a tej ustawy. Dotyczy to spraw, które mogą być zakończone decyzją lub postanowieniem, albo odnoszą się do innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa według stanu prawnego i faktycznego istniejącego w chwili orzekania. Z bezczynnością możemy mieć do czynienia tylko wówczas, gdy w terminie ustalonym przez prawo właściwy organ nie podjął żadnych czynności w sprawie lub nie zakończył postępowania wydaniem decyzji, postanowienia lub też innego aktu bądź nie podjął czynności, do której był zobowiązany. Uwzględniając skargę na bezczynność, sąd administracyjny zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa - art. 149 p.p.s.a. Innymi słowy, dla uznania bezczynności konieczne jest ustalenie, że organ administracyjny zobowiązany był na podstawie przepisów prawa do wydania decyzji lub innego aktu albo do podjęcia określonych czynności. Załatwienie wniosku powinno nastąpić nie później niż w terminie przewidzianym w art. 35 § 3 K.p.a. Zgodnie z tym przepisem, załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. W razie więc bezskutecznego upływu terminu na załatwienie sprawy należy uznać, że organ pozostaje w zwłoce w jej załatwieniu. Skarżący w piśmie z [...] lipca 2013 r. (wpływ [...] lipca 2013 r.) wniósł o uznanie za osobę represjonowaną i prześladowaną z powodów politycznych od kwietnia 1974 r. W kolejnym piśmie z [...] lipca 2013 r., zatytułowanym ponaglenie, zażądał merytorycznego rozpoznania wniosku z [...] lipca 2013 r. W tej sytuacji, Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych pouczył skarżącego o treści art. 145 § 1, art. 145 a § 1, art. 154 § 1 oaz art. 156 § 1 K.p.a. i zwrócił się do skarżącego o udzielenie odpowiedzi: czy wnosi o wznowienie postępowania, uchylenie decyzji ostatecznej, stwierdzenie nieważności decyzji z [...] lutego 2004 r. (pismo organu z [...] sierpnia 2013 r.). Skarżący w odpowiedzi nadesłanej w piśmie z [...] sierpnia 2013 r. wniósł o uchylenie decyzji według art. 154 § 1 K.p.a. i rozpoznanie wniosku z [...] lipca 2013 r. według wskazanej treści. Decyzją z [...] sierpnia 2013 r. organ odmówił skarżącemu uchylenia własnej decyzji z [...] lutego 2014 r. w przedmiocie odmowy przyznania skarżącemu uprawnień kombatanckich. W trakcie biegu terminu uprawniającego do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, tj. w dniu [...] sierpnia 2013 r. (pieczęć nadawczego urzędu pocztowego) skarżący, powołując się na ww decyzję, wniósł o stwierdzenie jej nieważności. Uzupełnienia stanowiska dokonał kolejnym pismem z [...] sierpnia 2013r. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z [...] września 2013 r. utrzymał w mocy własną decyzję z [...] sierpnia 2013 r. Decyzję tę doręczono skarżącemu [...] października 2014 r. W międzyczasie skarżący w piśmie z [...] października 2013 r. - zatytułowanym ponaglenie - wniósł o pilne załatwienie sprawy (pismo to zostało uznane przez Sąd za wezwanie do usunięcia naruszenia prawa). Natomiast skargę na bezczynność organu skarżący sformułował w piśmie z [...] października 2013 r. Niemniej wobec niewniesienia skargi za pośrednictwem organu, Sąd zobowiązany był przesłać ją do organu i uczynił to [...] października 2013r. Odpowiedź na skargę wraz z aktami sprawy wpłynęła do Sądu [...] listopada 2013 r. I tak, po pierwsze przedstawiony tok czynności organu (i udziału w sprawie skarżącego) nie daje podstaw do postawienia organowi skutecznie zarzutu pozostawania w bezczynności w załatwianiu sprawy zainicjowanej wnioskiem skarżącego; po drugie załatwienie sprawy, czyli postępowania nadzwyczajnego, toczącego się w trybie art. 154 K.p.a., przez Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych nastąpiło w dniu [...] września 2013 r., a skarga na bezczynność została wniesiona [...] października 2013 r., czyli prawie miesiąc po wydaniu decyzji. Zatem w momencie składania skargi organ nie był już zobowiązany do wydania aktu administracyjnego. Wszystko to musiało doprowadzić Sąd do stwierdzenia, że w sprawie nie mieliśmy do czynienia z bezczynnością organu. Organ podejmował w sprawie stosowne czynności niezwłocznie i zakończył postępowanie wydaniem decyzji. Zatem w chwili orzekania, Sąd nie mógł już zobowiązać Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych do wydania w określonym terminie aktu. Powyższe również dowodzi, że Sąd nie podzielił twierdzenia pełnomocnika skarżącego przedstawionego na rozprawie, jakoby skarga została wniesiona w związku z niezałatwianiem sprawy związanej z wnioskiem skarżącego z [...] października 2013 r. o stwierdzenie nieważności decyzji z [...] lutego 2004 r. Po pierwsze w piśmie tym skarżący domagał się załatwienia wniosku z [...] sierpnia 2013r. (wpływ [...] sierpnia 2013 r.), prawidłowo uznanego przez organ za wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją z [...] sierpnia 2013 r. oraz pisma z [...] sierpnia 2013 r. Po drugie pismo to skarżący zatytułował jako ponaglenie i wniósł zanim doręczono mu decyzję z [...] września 2013 r., dlatego Sąd potraktował je jako wezwanie do usunięcia naruszenia prawa przez Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, warunkujące dopuszczalność skargi na bezczynność. Po trzecie pełnomocnik skarżącego oświadczył, że skarżący po wniesieniu pisma z [...] października 2013 r. nie składał w organie wezwania do usunięcia naruszenia prawa. W tym stanie rzeczy Sąd - na mocy art. 151 P.p.s.a. - oddalił skargę.