Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 12 listopada 2014 r., sygn. II SA/Po 528/14

Dnia 12 listopada 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Drzazga (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Maria Kwiecińska Sędzia WSA Elwira Brychcy Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2014 roku sprawy ze skargi B. B. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] 2014 roku Nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania administracyjnego oddala skargę

Uzasadnienie

W dniu 24 lutego 2012 r. B. B. złożyła do Prezydenta Miasta P. wniosek o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w P. na os. W., działka nr ..., ark. mapy ..., obręb P., w prawo własności.

Organ powołał rzeczoznawcę majątkowego do ustalenia wartości prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości. Biegły w wyniku sporządzenia operatu szacunkowego określił, że prawo własności tejże nieruchomości jest warte 95.708 zł, zaś prawo użytkowania wieczystego - 57.425 zł.

Następnie Prezydent Miasta P. postanowieniem z dnia ... 2013r. nr ... wydanym na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), dalej: k.p.a., zawiesił postępowanie w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości w prawo własności. Wskazał, że zgodnie z art. 5a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (Dz. U. z 2012 r. poz. 83 ze zm.), dalej: u.p.u.w.p.w., przepisy niniejszej ustawy stosuje się z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej. Dlatego w celu ustalenia, czy przy rozpatrywaniu przedmiotowego wniosku znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404 ze zm.), dalej: u.p.p.p., wezwano wnioskodawczynię do złożenia wniosku o przekształcenie i udzielenie pomocy publicznej na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15.12.2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. L 379 z dnia 28.12.2006 r.). B. B. złożyła wniosek w żądanej formie. Organ wyjaśnił, że element pomocy Państwa (pomocy publicznej) został podniesiony m.in. w Komunikacie Komisji w sprawie elementów pomocy Państwa w sprzedaży gruntów i budynków przez władze publiczne (Dz. U. UE z 10.07.1997 r., C 209/03). Z uwagi na to Prezydent Miasta Poznania zwrócił się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: UOKiK) w sprawie występowania pomocy publicznej przy przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, w tym o wyjaśnienie, czy taka pomoc publiczna zachodzi w przypadku przedsiębiorcy oraz czy jest ona zgodna ze wspólnym rynkiem. W odpowiedzi UOKiK stwierdził, że w każdym przypadku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na rzecz przedsiębiorcy może wystąpić korzyść finansowa dla przedsiębiorcy, co powoduje konieczność stosowania przepisów o pomocy publicznej zgodnie z art. 5a u.p.p.p. Następnie w piśmie z 3 października 2012 r. UOKiK zważył, iż sama możliwość zakupu mienia bez zachowania procedury przetargu przez określone w ustawie podmioty (prawo pierwokupu) może wskazywać na preferencyjny charakter nabycia nieruchomości. Sprzedaż tym podmiotom odbywa się bowiem po cenie minimalnej , jaką określa ustawa, podczas gdy nie można wykluczyć, że istnieje inny podmiot, który byłby skłonny do zapłaty ceny wyższej. Jeżeli jednak taka sprzedać odbywa się po cenie nie niższej niż jej wartość ustalona w operacie szacunkowym, to zgodnie ww. Komunikatem Komisji nie stanowi ona pomocy publicznej. Prezydent Miasta wskazał, iż wobec obu stanowisk UOKiK zwrócił się z indywidualnymi wnioskami o wydanie opinii do projektu udzielenia pomocy. UOKiK w kolejnych indywidualnych opiniach zajął odmienne stanowisko do zawartego w opinii z dnia 3 października 2012 r. stwierdzając, że mechanizm ustalania opłaty za przekształcenie należy uznać za rynkowy. Wskazał jednakże, że opinie przez niego wydane mają charakter jedynie kierunkowy, a jedynym organem, który ostatecznie może przesądzić o charakterze danego wsparcia jest Komisja Europejska. W związku z powyższym UOKiK w porozumieniu z Ministrem Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (dalej: MTBGM), jako organem właściwym do spraw z zakresu gospodarki nieruchomościami skierował w dniu 22 kwietnia 2013 r. do Komisji Europejskiej wniosek o notyfikację mechanizmu ustalania opłaty za przekształcenie i sprzedaży nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego. Organ zaznaczył, że wobec przystąpienia Polski do Unii Europejskiej przepisy obowiązujące w kraju muszą być zgodne z przepisami Unii. Zgodnie z art. 3 Traktatu jedną z wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej jest ustanawianie reguł konkurencji niezbędnych do funkcjonowania rynku wewnętrznego, a w związku z tym także uregulowania dotyczące pomocy publicznej, o której mowa w dziale TFUE - "Reguły konkurencji". Zdaniem organu przesądza to o tym, że w tej dziedzinie stosowane może być jedynie prawo unijne, a prawo krajowe służyć ma jedynie wykonywaniu tych regulacji i w związku z tym nie może być z nim sprzeczne. Zatem przed wydaniem decyzji o przekształceniu powinien być rozstrzygnięty problem, czy wartość prawa użytkowania wieczystego zaliczana na poczet ceny nieruchomości gruntowej stanowi dla przedsiębiorcy korzyść finansową, co wiąże się z koniecznością stosowania przepisów o pomocy publicznej. Zgodnie zaś z art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. organ zawiesza postępowanie w przypadku, gdy rozstrzygnięcie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Treścią zagadnienia wstępnego jest wypowiedź co do uprawnienia lub obowiązku, stosunku lub zdarzenia prawnego albo innych jeszcze okoliczności mających znaczenie prawne, zarówno o charakterze materialnym jak i procesowym. Zważywszy, że organ orzekający o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo własności nie jest właściwy do rozstrzygnięcia wyżej przedstawionych zagadnień, w szczególności nie jest władny do ustalenia zakresu zastosowania przepisów o pomocy publicznej oraz ewentualnej zgodności tejże pomocy ze wspólnym rynkiem. Organem właściwym i decydującym w tej kwestii jest Komisja Europejska. Dlatego zasadne stało się - zdaniem organu - zawieszenie postępowania do czasu wydania przez Komisję Europejską decyzji.