Wyrok WSA w Krakowie z dnia 5 listopada 2014 r., sygn. II SA/Kr 809/14

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mirosław Bator / spr. / Sędziowie: WSA Krystyna Daniel WSA Kazimierz Bandarzewski Protokolant Dorota Solarz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 października 2014 r. sprawy ze skarg P.P. i Stowarzyszenia "[....] " w Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 28 marca 2014 r., znak: [....] w przedmiocie odmowy ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz skarżącego P.P. kwotę 457 / czterysta pięćdziesiąt siedem / złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania; III. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. na rzecz Stowarzyszenia "[....] " w Z. kwotę 457 / czterysta pięćdziesiąt siedem / złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Burmistrz Miasta i Gminy O. decyzją z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] działając na podstawie art. 71 ust. 2 pkt 1, art. 75 ust. 1 pkt 4, art. 77 ust. 1, ar. 78 ust. 1 i 4, art. 79, art. 80 i 85 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko oraz art. 104 i 107 w związku z art. 7 K.p.a. i w związku z § 3 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko odmówił ustalenia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia pn.: "Elektrownia wiatrowa w miejscowości Z. Gmina O.", którego inwestorem jest P. P. W uzasadnieniu organ wskazał, że lokalizacja planowanego przedsięwzięcia w proponowanym wariancie jest zgodna z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Osiek Południe - Zimnodół zatwierdzonego uchwałą Rady Miejskiej w Olkuszu z dnia 15 czerwca 2010 r. nr XLIX/526/2010 pod warunkiem, że nie zostaną przekroczone normatywne parametry jakości środowiska w zakresie hałasu, jak również nie spowoduje przekroczenia normatywnych parametrów jakości środowiska w zakresie promieniowania niejonizującego, emisji zanieczyszczeń oraz wibracji. W planie określono tereny lokalizacji obiektów energetyki wiatrowej na gruntach rolnych. Po przeanalizowaniu dokumentacji wniosku przedsięwzięcie zakwalifikowano jako mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r., dla którego konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, zgodnie z art. 63 ust. 1 ustawy stwierdza organ właściwy do wydania decyzji. W dalszej części uzasadnienia organ szczegółowo przedstawił postępowanie prowadzone w niniejszej sprawie. W dniu [...] lipca 2012 r. Burmistrz Miasta i Gminy O. wydał postanowienie o zawieszeniu postępowania administracyjnego do czasu przedłożenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2013 r. podjęto postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2013 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w K. uzgodnił pozytywnie wskazane przedsięwzięcie pod pewnymi warunkami m.in. prace budowlane należy zaplanować poza okresem największej aktywności lęgowej ptaków przypadającej od początku maja do końca lipca, turbiny wiatrowe mają być umieszczone na szczycie wież nośnych o wysokości max. 120 m., przewody przesyłowej linii energetycznej należy poprowadzić pod ziemią. Zgodnie z przedłożonym raportem oddziaływania na środowisko planowane przedsięwzięcie ma obejmować budowę elektrowni wiatrowej o łącznej mocy od 6 do 9 MW. W skład przedsięwzięcia wchodzić będą trzy turbiny wiatrowe o wysokości do 120 m i średnicy rotora do 120 m wraz z elementami infrastruktury towarzyszącej. Planowane turbiny wiatrowe mają być zlokalizowane na działkach należących do inwestora położonych na południe od zabudowań miejscowości Z. Obszar inwestycji jest użytkowany rolniczo, niezalesiony. Od zachodu teren lokalizacji ograniczony jest gruntami miejscowości Osiek. Wschodnią granicę lokalizacji stanowi las, przez który przebiega droga do miejscowości Z. Na południe od inwestycji znajduje się Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie chroniony zapisami uchwały nr XV/247/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 28 listopada 2011 r. w sprawie parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Zarówno etap budowy jaki i likwidacji farmy wiatrowej niosą za sobą negatywne oddziaływanie na powietrze atmosferyczne. Na etapie eksploatacji planowana elektrownia wiatrowa nie będzie emitować zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w postaci gazów, pyłów i odorów. Etap realizacji przewiduje prowadzenie krótkoterminowych prac budowlanych na terenie inwestycji. W wyniku przeprowadzenia prac z obszaru zajmowanego przez fundamenty, place montażowe oraz drogi dojazdowe wraz z warstwą gleby zostaje usunięta roślinność. Prace prowadzone będą tylko w porze dziennej w znacznej odległości od najbliższej, pojedynczej zabudowy mieszkaniowej w miejscowości Z., O. oraz Z. Praca turbiny wiatrowej związana jest z powstawaniem hałasu mechanicznego i aerodynamicznego. Przeprowadzenie analizy hałasu stanowiące integralną część raportu wykazują, że emitowany hałas nie będzie osiągał ponadnormatywnego poziomu. W wyniku pracy turbin wiatrowych możliwy jest efekt migotania cienia. W wyniku realizacji inwestycji należy się spodziewać tzw. efektywnej utraty siedlisk w obrębie i sąsiedztwie planowanych siłowni wiatrowych. Prowadzone prace budowlane, związane z instalacją turbin wiatrowych mogą stanowić krótkoterminowe źródło emisji oddziaływań na lokalną faunę poprzez generowanie hałasu oraz wzmożony ruch pojazdów. W trosce o środowisko przyrodnicze elektrownia wiatrowa została zlokalizowana poza obszarami o szczególnym znaczeniu dla fauny i flory. Organ wskazał, że ustawodawca nałożył na organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach obowiązek przeanalizowania wszystkich aspektów prowadzonego postępowania w tym wyników postępowania z udziałem społeczeństwa, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w K. postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2013 r. uzgodnił pozytywnie realizację przedsięwzięcia. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w O. w piśmie z dnia [...] października 2013 r. poinformował, że nie zostanie wydana stosowna opinia, co traktuje się jako brak zastrzeżeń. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w O. w swoim piśmie zwrócił uwagę na duży niepokój, brak akceptacji inwestycji przez znaczną liczbę mieszkańców oraz ich obawy związane ze zdrowiem. Sytuacja taka może w przyszłości skutkować wystąpieniem efektu nocebo, który może stać się problemem zdrowia publicznego, generując negatywne skutki ekonomiczne. Przedłożony raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wraz z jego uzupełnieniem zawiera wszystkie wymagane art. 66 ust. 1 ustawy zapisy. Niemniej jednak, pomimo że energia wiatrowa uznawana jest za czystą energię może w sposób pośredni i bezpośredni wpływać na zdrowie człowieka, szczególnie w skali lokalnej. Jak wynika z opinii Ministerstwa Zdrowia z dnia 21 lutego 2013 r. hałas pochodzący od farm wiatrowych jest bardziej uciążliwy niż inne rodzaje hałasu i nawet poziom 40dB w nocy może być zbyt wysoki w przypadku turbin wiatrowych. Ponadto biorąc pod uwagę, że teren ma charakter wiejski, typowo rolniczy bez obiektów przemysłowych można stwierdzić, że lokalizacja turbin może wpłynąć na zmianę klimatu akustycznego okolicy. Podobne wątpliwości budzą zagadnienia związane z wytwarzaniem przez turbinę wiatrową infradźwięków, których wpływ na zdrowie ludzi nie został jednoznacznie naukowo opisany. W polskim prawodawstwie nie ma kryteriów oceny hałasu infradźwiękowego w środowisku naturalnym. Jednocześnie przedstawione przez strony postępowania opracowania nie wykluczają stwierdzenia, że nadmierne i długotrwałe narażenie na infradźwięki i dźwięki o niskiej częstotliwości może negatywnie wpłynąć na zdrowie ludzi. Natomiast nie ma przekonywujących dowodów na to, by hałas czy infradźwięki, których źródłem są elektrownie wiatrowe, wywierały negatywny wpływ na zdrowie lub samopoczucie człowieka, o ile turbiny nie są zlokalizowane zbyt blisko miejsc stałego przebywania ludzi. Z uwagi na brak przepisów jednoznacznie określających odległości elektrowni wiatrowych od budynków mieszkalnych, które będą bezpieczne dla zdrowia, istnieje prawdopodobieństwo narażenia mieszkańców na szkodliwe działanie elektrowni wiatrowej. W rozpatrywanym przypadku minimalna odległość od zabudowy przeznaczonej na stały pobyt ludzi wynosi zaledwie 577 m. Lokalizacja przedmiotowej inwestycji budzi również wątpliwości w związku z bliskim sąsiedztwem Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Mieszkańcy wielokrotnie zarówno pisemnie jak i podczas rozprawy administracyjnej wskazywali na przewidywany spadek wartości działek po wybudowaniu wiatraków opierając swe przypuszczenia na doświadczeniach z innych miejscowości. Organ uznał, ze planowane przedsięwzięcia budzi zdecydowany sprzeciw społeczny o dużym rozmiarze. Analizowany wariant przedsięwzięcia nie stoi w sprzeczności z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przedsięwzięcie zaplanowano w terenach lokalizacji obiektów energetyki wiatrowej na gruntach rolnych. Zapisy planu wskazują jednak, że lokalizacja obiektów energetyki wiatrowej jest możliwa tylko w przypadku jeżeli nie zostaną przekroczone normatywne parametry środowiska. Jak wynika ze zgromadzonego materiału oraz dostępnej wiedzy brak jest możliwości jednoznacznej oceny, że przekroczenia takie nie występują. Analizując argumenty społeczne i przyrodnicze przedstawione w toku postępowania należy zaznaczyć, że na obecnym etapie wiedzy nie jest możliwe jednoznaczne ustosunkowanie się do wątpliwości mieszkańców dotyczących uciążliwości i wpływu na zdrowie ludzi lokalizacji elektrowni wiatrowych. Zasadnicze zastrzeżenia dotyczą emisji uciążliwego hałasu i dźwięków o niskiej częstotliwości, w tym infradźwięków, efektów wizualnych tzw. migotania cieni, niszczenia krajobrazu. W tej sytuacji organ uznał, że przeciwko załatwieniu sprawy zgodnie z wnioskiem strony przemawia interes publiczny. Lokalizacja przedmiotowego przedsięwzięcia zagraża chronionym prawnie dobrom innych obywateli tj. bezpieczeństwu zdrowotnemu obywateli (emisja hałasu i infradźwięków szkodliwych dla człowieka wobec minimalnej odległości 577 m od zabudowy mieszkaniowej), korzystanie ze środowiska naturalnego jako dobra publicznego przy zapewnieniu ochrony środowiska. Zgodnie bowiem z art. 7 K.p.a. w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Pomimo, że wnioskodawca w świetle obowiązujących przepisów ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko spełnia warunki do pozytywnego rozpatrzenia jego wniosku, to jednak uzasadniony powyższymi okolicznościami interes społeczny zasługuje na uwagę organu jako interes przeważający nad interesem wnioskodawcy.