Wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 września 2014 r., sygn. VI SA/Wa 2167/13
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Sędziowie Sędzia WSA Mirosława Kowalska (spr.) Sędzia WSA Grażyna Śliwińska Protokolant st. ref. Renata Lewandowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2014 r. sprawy ze skargi W. S. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za przejazd bez uiszczenia opłaty elektronicznej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] listopada 2012 r.; 2. stwierdza, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od Głównego Inspektora Transportu Drogowego na rzecz skarżącego W. S. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Główny Inspektor Transportu Drogowego decyzją z dnia [...] listopada 2012r., znak: [...] na podstawie art. 104 w zw. z art. 107 § 1 i 3 k.p.a. - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.), art. 13 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 13k ust. 1 pkt 1, art. 13k ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z późn. zm.) oraz załącznika nr 2 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie dróg krajowych lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną, oraz wysokości stawek opłaty elektronicznej (Dz. U. z 2011 r., Nr 80, poz. 433, z późn. zm.), art. 50 pkt 1 lit. j, art. 51 ust. 6 pkt 1 lit. b, art. 51 ust. 7 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874), w sprawie prowadzonej na podstawie protokołu kontroli z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] dotyczącej naruszenia obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej odnotowanego w dniu [...] kwietnia 2012 r. o godz. [...] - nałożył karę pieniężną w wysokości 3.000 zł (słownie: trzech tysięcy złotych), decyzji nadał się rygor natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia organ wskazał, że dnia [...] kwietnia 2012 r. o godz. [...] podczas monitorowania ruchu na odcinku drogi krajowej nr [...] na odcinku [...] - [...] (początek obwodnicy J.) skontrolowano za pośrednictwem urządzenia DSRC pojazd samochodowy marki [...] o numerze rejestracyjnym [...] wraz z przyczepą o numerze rejestracyjnym [...]. Urządzenie DSRC zainstalowane w pojeździe służbowym Inspekcji Transportu Drogowego nie wykryło jednostki pokładowej (viaBox), w związku z czym ww. zespół pojazdów zatrzymano na drodze krajowej nr [...] celem przeprowadzenia kontroli mobilnej. Droga krajowa, po której ustalono poruszanie się kontrolowanego pojazdu samochodowego, została wyszczególniona w załączniku nr 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie dróg krajowych lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną oraz wysokości stawek opłaty elektronicznej (Dz.U. z 2011 r., Nr 80, poz. 433 z późn. zm.). W toku przeprowadzanej kontroli stwierdzono, iż ww. zespół pojazdów, którym kierował W. S., nie został wyposażony w urządzenie służące do poboru opłaty elektronicznej (viaBox). W związku z powyższym za przejazd po kontrolowanym odcinku drogi krajowej nie uiszczono opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy o drogach publicznych. Na podstawie przedłożonych przez kierującego dowodów rejestracyjnych ustalono, iż dopuszczalna masa całkowita (DMC) pojazdu marki [...] o numerze rejestracyjnym [...] wynosiła 3000 kg, zaś przyczepy o numerze rejestracyjnym [...] wynosiła 2000 kg. Ponadto kierujący pojazdem oświadczył do protokołu przesłuchania, iż nie był świadomy, że zobowiązany jest do uiszczenia opłaty w systemie elektronicznego poboru opłat. Wskazał, iż przyczyną nieuiszczenia opłaty elektronicznej był brak oznakowania odcinka drogi, na której stwierdzono przedmiotowe naruszenie. Jednocześnie strona potwierdziła, że porusza się ww. zespołem pojazdów od dnia [...] kwietnia 2012 r. Powyższe zostało potwierdzone w złożonych w dniu [...] kwietnia 2012r. wyjaśnieniach kontrolowanego. Przebieg kontroli utrwalono w protokole nr [...]. Mając na względzie wynik przeprowadzonej kontroli, pismem z dnia [...] kwietnia 2012 r. [...] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, działając z upoważnienia Głównego Inspektora Transportu Drogowego, zawiadomił W. S. o wszczęciu z urzędu wobec niego postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia na niego kary pieniężnej z tytułu nieuiszczenia opłaty elektronicznej za przejazd po drodze krajowej oraz wezwał stronę do złożenia wszechstronnych i popartych dowodami wyjaśnień, dotyczących stwierdzonego w protokole kontroli naruszenia w terminie 7 dni od daty doręczenia pisma. Kierujący zespołem pojazdów potwierdził własnoręcznym podpisem odbiór przedmiotowego zawiadomienia w dniu [...] kwietnia 2012 r. Następnie, pismem z dnia [...] września 2012 r. Główny Inspektor Transportu Drogowego zawiadomił W. S. o zakończeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie, zakreślając mu 7-dniowy termin do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów, złożenia dodatkowych wyjaśnień, żądań oraz dokumentów. Powyższe pismo skutecznie doręczono stronie dnia [...] października 2012 r. Do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego nie wpłynęła odpowiedź strony na niniejsze pismo. Organ stwierdził, że zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy w sposób pełny odzwierciedla ustalony stan faktyczny. W sposób niebudzący wątpliwości wynika, że kontrolowany zespół pojazdów poruszał się po drodze wymienionej w załączniku nr 2 do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie dróg krajowych lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną oraz wysokości stawek opłaty elektronicznej (Dz.U. 2011, nr 80, poz. 433 z późn. zm.) i za kontrolowany przejazd nie została uiszczona opłata, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy o drogach publicznych. Strona postępowania administracyjnego została ustalona prawidłowo, gdyż jest nią osoba, która kierowała kontrolowanym zespołem pojazdów, stosownie do treści art. 13k ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Bezsporne w przedmiotowej sprawie jest, że dnia [...] kwietnia 2012 r. w skontrolowanym za pośrednictwem urządzenia DSRC zespole pojazdów nie wykryto urządzenia pokładowego (viaBox), a dopuszczalna masa całkowita pojazdu marki [...] o numerze rejestracyjnym [...] wynosiła 3000 kg, zaś przyczepy o numerze rejestracyjnym [...] wynosiła 2000 kg. Potwierdza to protokół kontroli nr [...], podpisany bez zastrzeżeń przez kierującego zespołem pojazdów. Umocowanie do sporządzenia protokołu kontroli wynika z art. 67 § 1 k.p.a. oraz z § 6.1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2011 r. w sprawie trybu, sposobu i zakresu kontroli prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej. W tym miejscu zaznaczyć należy, iż protokół kontroli drogowej ma cechy dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 76 § 1 k.p.a., zatem stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone. Organ wskazał, że ustawa o drogach publicznych nie sankcjonuje naruszenia w postaci braku urządzenia pokładowego viaBox, jednakże art. 13 k ust. 1 pkt 1 tejże ustawy przewiduje wymierzenie kierującemu pojazdem kary administracyjnej za przejazd po płatnych odcinkach dróg krajowych bez uiszczenia opłaty elektronicznej, zaś naliczenie i pobranie takiej opłaty możliwe jest jedynie przy pomocy zainstalowanego w pojeździe urządzenia viaBox. Brak urządzenia pokładowego w pojeździe skutkuje więc obowiązkiem nałożenia na kierującego pojazdem sankcji z tytułu nieuiszczenia opłaty elektronicznej. Stosownie zaś do treści § 3 ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wnoszenia opłat elektronicznych i ich rozliczania oraz przekazywania opłat elektronicznych i kar pieniężnych na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego (Dz.U. z 2011 r. Nr 91, poz. 524), podmiot zobowiązany do uiszczenia opłaty elektronicznej odbiera od pobierającego opłatę urządzenie viaBox i instaluje je w pojeździe przed rozpoczęciem korzystania z sieci dróg krajowych objętych opłatą elektroniczną. Niedopełnienie powyższego obowiązku, polegające na niewyposażeniu pojazdu w urządzenie pokładowe, sklasyfikować należy jako przejazd po drodze krajowej bez uiszczenia opłaty elektronicznej. Tak wykonywany przejazd rejestrowany jest natomiast przez każde urządzenie kontrolne (bramownicę) jako incydent nieuiszczenia opłaty elektronicznej.