Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 5 czerwca 2014 r., sygn. I SA/Po 1193/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dominik Mączyński Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Sędzia WSA Waldemar Inerowicz (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Ratajczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 czerwca 2014r. sprawy ze skargi PB na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia[...] nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku dochodowym z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości za 2012r. wraz z odsetkami I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącego PB kwotę [...] zł ( [...] ) tytułem zwrotu kosztów sądowych; III. stwierdza, że decyzja wymieniona w punkcie I nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Uzasadnienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego w P., po rozpoznaniu wniosku P. B. złożonego w dniu [...], decyzją z dnia [...], nr [...], odmówił umorzenia zaległości w zryczałtowanym podatku dochodowym od sprzedaży nieruchomości za 2012 rok w wysokości [...] zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie [...] zł.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji wskazał m.in., że zobowiązanie podatkowe P. B. powstało w wyniku zbycia udziału w nieruchomości o powierzchni [...] m 2 położonej przy A. w P., odzyskanej w wyniku długotrwałego postępowania administracyjnego o stwierdzenie nieważności decyzji wywłaszczeniowej z [...]. P. B. stwierdził we wniosku, że przedmiotowa sprzedaż nieruchomości nastąpiła na rzecz dotychczasowego użytkownika tej nieruchomości [...]. Podatnik nadmienił też, że przez kilkadziesiąt lat nieruchomość była wykorzystywana przez [...] natomiast ani ówczesny właściciel, ani jego spadkobiercy, nie uzyskiwali z tego tytułu żadnych dochodów. Zdaniem P. B., względy sprawiedliwości winny wyraźnie wskazywać, że obciążanie go przedmiotowym podatkiem jest bezzasadne.

Uzasadniając swoje stanowisko, organ I instancji wskazał, że podstawę prawną do rozpatrzenia wniosku o umorzenie zaległości podatkowej stanowi art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm. - dalej w skrócie: "O.p."), który umożliwia organom podatkowym umorzenie zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę jeżeli jest to uzasadnione ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym. Organ podkreślił, że cytowany przepis skonstruowany jest na zasadzie uznania administracyjnego, co nie oznacza jednak dowolności przy podejmowaniu rozstrzygnięć, ale zobowiązuje organ podatkowy do zbadania w sposób wszechstronny wszystkich przesłanek, na które powołuje się podatnik. Organy podatkowe zobowiązane są zatem przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w ramach którego, należy ustalić sytuację materialną podatnika, wysokość zaległości oraz zdarzenia, które były powodem powstania zaległości. O istnieniu interesu podatnika powinny jednak decydować zobiektywizowane kryteria, a nie subiektywne przekonanie podatnika o potrzebie umorzenia zaległości i odsetek za zwłokę. W każdym przypadku analiza musi być dokonana w oparciu o konkretne okoliczności zaistniałe w danej sprawie. Ponadto organ stwierdził, że rozpoznając wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, dysponuje pewnym marginesem swobody w odniesieniu do oceny sytuacji faktycznej i zaistniałych zdarzeń, które w jego ocenie mogą uzasadniać wystąpienie w danej sprawie przesłanki ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego. Mając to na uwadze organ zaznaczył, że nawet przy zaistnieniu przesłanek określonych w art. 67a O.p., tj. gdy organ podatkowy stwierdzi wystąpienie sytuacji odpowiadającej w jego ocenie, hipotezie normy prawnej zawartej w tym przepisie, konstrukcja prawna tego przepisu umożliwia mu nadal działanie na zasadzie uznania administracyjnego, co nie oznacza dowolności, ale nie musi prowadzić do pozytywnego dla podatnika rozstrzygnięcia.