Wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 kwietnia 2014 r., sygn. III SA/Wa 2641/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marta Waksmundzka-Karasińska, Sędziowie sędzia WSA Maciej Kurasz, sędzia WSA Ewa Radziszewska-Krupa (sprawozdawca), Protokolant sekretarz sądowy Agata Rogosz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2014 r. sprawy ze skargi R. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych 1) uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną, 2) stwierdza, że uchylona interpretacja indywidualna nie może być wykonana w całości, 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz R. Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 457 zł (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

I. Stan sprawy przedstawia się następująco:

1. R. sp. z o.o. w W. (dalej zwana: "Spółką") we wniosku z 2 kwietnia 2013r. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych (dalej zwany: "p.d.p.") przedstawiła stany faktyczne i zdarzenia przyszłe i wskazała, że jest sp. z o.o., opodatkowaną od całości swoich dochodów na terenie Polski; prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług udzielania pożyczek przez sieć Internet oraz krótkie wiadomości tekstowe (SMS), opierając się na złożonych systemach informatycznych; od początku działalności (2009r.) udziela pożyczek na okresy nie przekraczające 30 dni, choć nie wyklucza w średnim lub dłuższym terminie wydłużenie okresu, na jaki udziela pożyczek. Spółka zawarła umowę grupowego ubezpieczenia na życie pożyczkobiorców z towarzystwem ubezpieczeń i ubezpieczeniem obejmuje klientów (pożyczkobiorców), przy każdej zaciąganej pożyczce, na okres od dnia zaciągnięcia pożyczki do dnia jej spłaty (okres podstawowy), na podstawie oświadczeń o przystąpieniu do ubezpieczenia, na wypadek śmierci. Ochrona ubezpieczeniowa przysługuje także, gdy przedłuży się okres spłaty pożyczki lub klient będzie się opóźniał ze spłatą pożyczki po terminie (okres zalegania ze spłatą pożyczki). Zawarcie umowy ubezpieczenia grupowego motywowane jest wieloma czynnikami biznesowymi, m.in.: 1) dodatkowym uatrakcyjnieniem produktu pożyczkowego, oferowanego przez Spółkę przez pomoc w uzyskaniu przez klienta ochrony ubezpieczeniowej na życie, 2) zabezpieczenia pozycji finansowej Spółki - wskutek zapisów przewidzianych w treści porozumienia pomiędzy Spółką a klientem, ta pierwsza jest uprawniona do odebrania świadczenia ubezpieczeniowego w razie śmierci klienta i potrącenia z niespłaconą częścią pożyczki; 3) pozyskaniem przez Spółkę dodatkowego przychodu z tytułu opłaty za dodatkowe usługi (np. administracyjne) świadczone przez Spółkę na rzecz ubezpieczyciela, na podstawie odrębnej umowy z zakładem ubezpieczeń. W konsekwencji, zawarcie umowy ubezpieczenia służy m.in. zabezpieczeniu źródeł przychodów Spółki i uzyskiwaniu przez nią różnych przychodów. Umowa ubezpieczenia grupowego stanowi specyficzny rodzaj stosunku ubezpieczeniowego, o którym mowa w art. 808 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r. Nr 16. poz. 93 ze. zm.; dalej zwana: "k.c."), w którym występują: zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciel), Spółka (ubezpieczający) i klient (ubezpieczony). Zgodnie z k.c., podmiotem prawnie zobowiązanym do zapłaty składki ubezpieczeniowej jest wyłącznie Spółka. Roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie do Spółki, a nie jej klientów (art. 808 § 2 k.c.). Spółka płaci składkę zakładowi ubezpieczeń w imieniu własnym za okres, w którym ubezpieczyciel udziela ochrony ubezpieczeniowej. Przepisy prawa cywilnego nie regulują kwestii ewentualnego żądania przez Spółkę zwrotu kosztów składki od klienta, więc w odrębnej umowie ta kwestia jest uregulowana. Możliwe są co najmniej trzy różne sytuacje, dotyczące wysokości kosztów składki ubezpieczeniowej, jakie klient zwraca Spółce: 1) zwrot całkowity kosztu składki odprowadzonej przez Spółkę do zakładu ubezpieczeń; 2) zwrot częściowy, niższy niż składka odprowadzona, 3) brak zwrotu składki przez klienta, gdy Spółka ją odprowadziła.