Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 23 października 2013 r., sygn. III SA/Wr 521/13
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Józef Kremis Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Jankowska-Szostak (sprawozdawca) Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska Protokolant Jolanta Ryndak po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 23 października 2013 r. sprawy ze skargi "A" Sp. z o.o. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych powyżej 18 % zawartości alkoholu oddala skargę.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] lutego 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta W. z dnia [...] stycznia 2013 r. cofającą zezwolenie z dnia [...] października 2011 r. na sprzedaż alkoholu powyżej 18 % zawartości alkoholu przeznaczonych do sprzedaży w hipermarkecie "A" Sp. z o.o. przy ul. [...] we W. Do tej decyzji doszło wobec stwierdzenia, że Spółka "A" prowadzi sprzedaż alkoholu z naruszeniem zasad oraz warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych ustawą z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1356) zwaną w dalszej części uzasadnienia ustawą o wychowaniu w trzeźwości. Monitorując sposób prowadzenia działalności objętej zezwoleniem organ pierwszej instancji dokonał analizy serwisu internetowego [...] i stwierdził, że sklep ten zajmuje się obsługą sprzedaży napojów alkoholowych z wykorzystaniem serwisu internetowego. Dodatkowo organ I instancji wskazał, że na stronie platformy internetowej dostępna była zakładka promocje, na której obok zdjęć wyrobów alkoholowych (w tym napojów powyżej 18 % zawartości alkoholu) znajdowały się informacje o promocyjnych obniżkach cen na poszczególne alkohole. Promocja wyrażana była w procentowej obniżce cen (od kilku do kilkudziesięciu procent), a pod promocyjną ceną znajdował się komunikat, że cena ta ważna jest w dostawie do określonego dnia włącznie. Na potwierdzenie tych twierdzeń organ pierwszej instancji dołączył do akt sprawy wydruki regulaminu serwisu internetowego oraz zrzutów ekranu, na których widnieją poszczególne rodzaje napojów alkoholowych prezentowane lub promowane za pośrednictwem serwisu internetowego [...] (z uwidocznieniem opakowań, nazw własnych, etykiet, cen standardowych oraz cen promocyjnych poszczególnych napojów alkoholowych. Organ II instancji utrzymując w mocy rozstrzygnięcie Prezydenta Miasta W. wskazał, aktem prawnym regulującym m.in. zasady udzielania oraz cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terytorium RP, jest przywołana na wstępie ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zawarte w niej przepisy określają przesłanki udzielania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, jak i warunki oraz zasady korzystania z uprawnień wynikających z udzielonego przedsiębiorcy zezwolenia. Ustawa ta określa także skutki prawne wynikające z naruszenia, czy nienależytego wykonania ciążących na przedsiębiorcy obowiązków. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. wskazało, że jednym z takich obowiązków, sformułowanym w art. 15 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, jest prowadzenie jej w sposób nakazany prawem, zgodnie z zakresem udzielonego przedsiębiorcy zezwolenia oraz warunkami na jakich tego rodzaju zezwolenie zostało udzielone. Oznacza to, m.in., konieczność prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych w ściśle wyznaczonym miejscu sprzedaży, które w każdym konkretnym przypadku jednoznacznie określa zezwolenie wydane przez właściwy organ. W tym konkretnym przypadku miejscem tym, jednoznacznie wskazanym w udzielonym Spółce zezwoleniu, winien być wyłącznie hipermarket "A" zlokalizowany przy ul. [...] we W. Obowiązek, o którym wyżej mowa, w żaden sposób nie może być kwestionowany zważywszy na treść art. 18 ust. 7 pkt 6 ustawy, zgodnie z którym warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu. Organ II instancji wyraźnie podkreślił, że zezwolenie udzielone zostało Spółce na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, zaś miejscem, w którym prowadzony miał być obrót napojami alkoholowymi, czy szerzej działalność gospodarcza obejmująca obrót napojami alkoholowymi, jest wyłącznie hipermarket "A" położony we W. przy ul. [...]. Oznacza to, że obowiązkiem Spółki było prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych tylko i wyłącznie we wskazanym wyżej punkcie sprzedaży. Tymczasem, w opinii organu II instancji zebrany w jego toku materiał dowodowy jednoznacznie wykazał, że Spółka uchybiła temu obowiązkowi, umożliwiając zakup napojów alkoholowych nie tylko bezpośrednio w punkcie sprzedaży ale - za pośrednictwem Internetu - także poza punktem sprzedaży wykazanym w zezwoleniu. Taki sposób organizacji sprzedaży napojów alkoholowych stanowi, zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. również naruszenie art. 96 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, a w istocie swej naruszenie warunków na jakich może być prowadzony obrót napojami alkoholowymi. Dokonując oceny rozpatrywanej sprawy organ odwoławczy wskazał, że ustawa, zawiera zamknięty katalog zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych, a to oznacza, że organ może udzielić tylko takiego zezwolenia, jakie jest przewidziane w przepisach prawa. Te natomiast nie przewidują kategorii zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przez Internet (w sklepie internetowym). Dokonując oceny postępowania Spółki i zasadności podnoszonych w odwołaniu argumentów Samorządowe Kolegium we W., wskazało, że działalność objęta udzielonym Spółce zezwoleniem prowadzona była także z naruszeniem art. 131 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, zabraniającym reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, z wyłączeniem jedynie pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych. W opinii organu rozstrzygającego potwierdziła to sama Spółka tłumacząc to błędem technologicznym usuniętym z chwilą jego ujawnienia. Organ odwoławczy podkreślił, że przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości obligują właściwe organy do cofnięcia zezwolenia w przypadku stwierdzenia naruszenia choćby jednej z przesłanek cofnięcia, wyszczególnionych w art. 18 ust. 10 tej ustawy i bez znaczenia jest to, jakie były przyczyny owego naruszenia, jak i to, czy naruszenie to miało charakter trwały, czy incydentalny. Z tego powodu zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. wystarczającą przesłanką do cofnięcia zezwolenia Spółce był już sam bezsporny fakt reklamowania napojów alkoholowych na stronach internetowych. Organ administracji podkreślił, że napoje alkoholowe są szczególnego rodzaju towarem, którego obrót możliwy jest tylko w ściśle określonych ramach wyznaczonych ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przy podejmowaniu rozstrzygnięć w tego typu sprawach, trzeba mieć na uwadze sformułowany w preambule cel ustawy, wyrażony w jej przepisach, które nakładają na wszystkie organy obowiązek podejmowania, m.in. działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych (art. 1 ust. 1). Kolegium zauważyło także, że naruszeniem warunków sprzedaży napojów alkoholowych jest samo stworzenie możliwości nawiązywania umów sprzedaży za pośrednictwem internetu. To z kolei skutkować musiało koniecznością cofnięcia zezwolenia, gdyż prowadzenie tego rodzaju działalności nie może być w żaden sposób akceptowane, albowiem taka akceptacja prowadziłaby do obejścia prawa, umożliwiając zaopatrywanie się w alkohol wbrew ograniczeniom wprowadzonym przez ustawę. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. odnosząc się do wszystkich zarzutów wskazanych w odwołaniu podkreśliło, że nie mogą one stanowić skutecznej podstawy wzruszenia zaskarżonej decyzji. W szczególności za nietrafną uznać należało w opinii organu odwoławczego tę argumentację Spółki, w ramach której wywodzi ona sprzeczność zastosowanych w przedmiotowej sprawie przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z unormowaniami zawartymi w Konstytucji RP oraz przepisami Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, bowiem zdaniem Kolegium we W. organy administracji publicznej nie są władne dokonywać oceny zgodności przepisów ustawowych z postanowieniami aktów wyższego rzędu.