Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 8 października 2013 r., sygn. IV SA/Gl 902/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Michalik Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant starszy sekr. sąd. Magdalena Nowacka-Brzeźniak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2013 r. sprawy ze skargi D. P. na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy w K. z dnia [...]nr [...] w przedmiocie inspekcji pracy uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Inspektora Pracy w K. z dnia [...] nr [...]

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r., inspektor pracy odmówił nakazania umieszczenia D.P. w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

W wyniku rozpoznania odwołania wniesionego przez D.P. od powyższej decyzji, Okręgowy Inspektor Pracy w K., decyzją z dnia [...] r. Nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) i art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 404) utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656, ze zm.) płatnik składek (pracodawca) jest obowiązany prowadzić: - 1) wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze; - 2) ewidencję pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP, zawierającą dane, o których mowa w ust. 3 pkt 2. Natomiast zgodnie z art. 41 ust. 6 tej ustawy, w przypadku nieumieszczenia w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP, pracownikowi przysługuje skarga do Państwowej Inspekcji Pracy. Organ podniósł, iż kompetencje organów Państwowej Inspekcji Pracy w razie wniesienia takiej skargi określa art. 11a ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Według tego przepisu właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, wykreślenia go z ewidencji oraz do sporządzenia korekty dokonanego wpisu w tej ewidencji. Ponadto wskazał, że poza uprawnieniami organów Państwowej Inspekcji Pracy pozostaje kontrola, czy pracodawca prawidłowo ustalił wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Podkreślił, że zgodnie z orzecznictwem sądowym, organy inspekcji pracy nie mają podstaw prawnych do dokonywania prawnie wiążących ustaleń w zakresie wykazania, czy określone stanowisko pracy spełnia wymogi przewidziane przez ustawę o emeryturach pomostowych, by być umieszczone przez pracodawcę w rejestrze stanowisk, prowadzonym na podstawie art. 41 ust. 4 pkt 1 ustawy. Podniósł, że organy inspekcji pracy nie są upoważnione do wydania decyzji ingerujących w treść tego rejestru. Następnie wskazał, że w skardze z dnia 2 lutego 2012 r. D.P. podniosła, iż pracodawca nie zakwalifikował jej stanowiska pracy na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii do wykazu osób wykonujących pracę o szczególnym charakterze. Jednakże pomimo tego - jak podkreślił - uznać należało, że istotą skargi jest nieumieszczenie pracownicy w ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP, a więc rozpatrzenie skargi było zgodne z właściwością rzeczową inspektora pracy. Następnie organ odwoławczy wskazał, że przepis art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych stanowi, iż prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażąjący bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Organ dodał, że wykaz prac o szczególnym charakterze, określa załącznik nr 2 do ustawy. Ponadto podkreślił, że do uznania, iż praca może być zaliczona do prac o szczególnym charakterze, warunki wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych oraz w treści załącznika nr 2 tej ustawy, zawierającego wykaz prac o szczególnym charakterze, muszą być spełnione łącznie. Brak spełnienia jednej z przesłanek, uniemożliwia nakazanie umieszczenia pracownika w ewidencji prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Następnie stwierdził, że w punkcie 24 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych wymienione są "prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru". Podniósł, że w skład zespołów operacyjnych przedmiotowego szpitala wchodzą tzw. "pielęgniarki anestezjologiczne", tj. uczestniczące przy znieczuleniach pacjentów na blokach operacyjnych. Zakres obowiązków pielęgniarek i rodzaj wykonywanych przez nie czynności został opisany w poszczególnych kartach stanowiskowych tych pielęgniarek. Organ podkreślił, że wśród "pielęgniarek anestezjologicznych" wchodzących w skład zespołu operacyjnego nie została wymieniona D.P. Dodał, że z porównania treści wymienionych dokumentów z kartą stanowiskową skarżącej, jak również z analizy czynności przez nią wykonywanych wynika, iż rodzaj czynności świadczonych przez pielęgniarkę wchodzącą w skład zespołu operacyjnego, różni się od rodzaju czynności wykonywanych przez skarżącą. W związku z tym stwierdził, że brak jest podstaw do uznania, że D.P. wchodzi w skład zespołu operacyjnego, funkcjonującego u pracodawcy, a wobec tego, że praca przez nią wykonywana jest pracą personelu medycznego zespołu operacyjnego. Ponadto organ podniósł, że gdyby intencją ustawodawcy było zaliczenie do prac o szczególnym charakterze, pracy polegającej na wykonywaniu czynności medycznych w oddziale intensywnej terapii, nie zawęziłby pojęcia prac personelu medycznego dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru, wyłącznie do prac "personelu medycznego w zespołach operacyjnych". Wskazał, że z dokonanych ustaleń wynika, iż praca wykonywana przez D.P. nie mieści się w rodzaju prac, o których mowa w pkt 24 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.