Wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 maja 2013 r., sygn. IV SA/Wa 2226/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Aneta Dąbrowska (spr.), Sędziowie sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj, sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec, Protokolant sekr. sąd. Marek Lubasiński, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2013 r. sprawy ze skargi A. K. na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego I. oddala skargę; II. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata A. T. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć 20/100) złotych, stanowiącą 23 % podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Wojewody [...] postanowieniem z [...] lipca 2012 r. - zaskarżonym skargą przez A. K. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - uchylił postanowienie Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w B. z [...] maja 2012 r. o odmowie wydania A. K. z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego aktu urodzenia nr [...] sporządzonego w Miejskim Urzędzie Stanu Cywilnego w P. (Rosja) i umarzył postępowanie pierwszej instancji. Stan sprawy przedstawia się następująco:

A. K. w piśmie z 22 maja 2012r. wniósł o zwrot zdeponowanego w Urzędzie Gminy w B. aktu jego urodzenia, który jest oryginałem sporządzonym oraz wydanym poza granicami Polski i potrzebnym wnioskodawcy w innych postepowaniach i procedurach prawnych. Przyczyna deponowania tego aktu w ww Urzędzie ustała, albowiem zaprzestał ubiegać się o obywatelstwo polskie.

Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w B. postanowieniem z [...] maja 2012 r. odmówił A. K. wydania z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego odpisu jego aktu urodzenia nr [...] sporządzonego w Miejskim Urzędzie Stanu Cywilnego w P. (Rosja) w dniu [...] kwietnia 1971r. W uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia organ wskazał, iż na wniosek A. K. złożony 4 listopada 2004 r. - w trybie art. 73 ustawy z dnia 29 września 1986 r. prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 212, poz. 1264, ze zm.) - w Urzędzie Stanu Cywilnego w B. został sporządzony w księdze urodzeń 2004 r. akt urodzenia Nr [...]. Do sporządzenia aktu stanu cywilnego w tym trybie istniała konieczność spełnienia określonych przesłanek. W szczególności niezbędne było dostarczenie przez wnioskodawcę dokumentu stanowiącego odpis aktu stanu cywilnego, który wraz z jego urzędowym tłumaczeniem miał stanowić podstawę do wpisania do polskich ksiąg stanu cywilnego. Do polskich ksiąg można wpisać tylko odpis takiego aktu, który w świetle przepisów prawa danego państwa obcego jest aktem stanu cywilnego dokonanym przez organ państwowy lub inny, upoważniony do prowadzenia tej rejestracji przez prawo danego państwa. A. K. dopełnił wszystkich wymaganych prawem formalności, w związku z powyższym decyzją Kierownika USC w B. Nr [...] z [...] listopada 2004 r. został sporządzony akt urodzenia Nr [...]. Po sporządzeniu aktu urodzenia odpis aktu transkrybowanego i jego tłumaczenie złożono do akt zbiorowych zgodnie z § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 października 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczania oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz. U. Nr 136, poz. 884, ze zm.). Zgodnie z § 15 ust. 4 cytowanego rozporządzenia wykonawczego dokumenty złożone do akt zbiorowych nie podlegają zwrotowi. Organ poinformował o tym wnioskodawcę i o możliwość zgodnej z § 15 ust. 5 tego rozporządzenia, tj. wydania z akt zbiorowych potwierdzonej kserokopii dokumentów znajdujących się w tych aktach. Z możliwości tej strona nie skorzystała i złożyła ów wniosek o wydanie odpisu aktu urodzenia znajdującego się w aktach zbiorowych do aktu urodzenia Nr [...]. Wniosek swój umotywowała tym, że transkrypcji aktu dokonała w związku z ubieganiem się o obywatelstwo polskie, a przyczyna ta ustała, ponieważ obywatelstwa nie otrzymała. Akt stanu cywilnego sporządzony za granicą może być wpisany do polskich ksiąg stanu cywilnego na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu bez względu na to, czy osoba, której akt dotyczy, jest obywatelem polskim czy cudzoziemcem. W tym wypadku akt został sporządzony na pisemny wniosek Pana A. K. Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego nie bada przyczyny czy też celowości złożenia wniosku a jedynie warunki jakie musi spełnić wnioskodawca w celu transkrypcji aktu stanu cywilnego, a dokumenty złożone do akt zbiorowych nie podlegają zwrotowi. Dlatego też argument strony, że polski akt nie jest mu do niczego potrzebny i w związku z tym prosi o zwrot oryginalnego dokumentu nie może być uznany. W świetle obowiązujących przepisów prawa brak podstaw do wydania dokumentu znajdującego się w aktach zbiorowych. A. K. w celu uzyskania odpisu swojego aktu urodzenia powinien zwrócić się do odpowiednich władz we własnym kraju. A. K. wniósł na powyższe postanowienie zażalenie. Wojewoda [...] postanowieniem z [...] lipca 2012 r. - podjętym na skutek rozpoznania ww środka zaskarżenia - uchylił postanowienie z [...] maja 2012 r. i umorzył postępowanie pierwszej instancji. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy podał, że ustawa z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego określa, w jakich przypadkach kierownik urzędu stanu cywilnego załatwia sprawę poprzez wydanie rozstrzygnięcia w postaci aktu administracyjnego. Decyzja podejmowana jest w sprawach sprostowania i uzupełnienia aktu stanu cywilnego (art. 28 i art. 36 powołanej ustawy), odtworzenia i ustalenia treści aktów stanu cywilnego oraz transkrypcji zagranicznych aktów stanu cywilnego (art. 34, art. 35 i art. 73 ustawy), a także w przypadku odmowy dokonania tych czynności. Kierownik urzędu stanu cywilnego w drodze decyzji odmawia również dokonania innych czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, nie wymienionych i nie przewidzianych w ustawie o aktach stanu cywilnego, ale mogących mieć wpływ na stan cywilny osoby, np. dotyczących odmowy transkrybowania obcego aktu stanu cywilnego do polskich ksiąg czy odmowy sporządzenia aktu stanu cywilnego. Natomiast postanowienia organ administracji wydaje w razie wystąpienia o zgodę na wyniesienie ksiąg i akt stanu cywilnego poza lokal urzędu z ważnych przyczyn lub w razie wystąpienia niebezpieczeństwa zagrażającego tym księgom i aktom, w przypadku udostępnienia ksiąg przedstawicielom organów państwowych i instytucjom naukowym celem przeglądania, w przypadku zniszczenia lub zaginięcia księgi stanu cywilnego lub jej części, dla której przed dniem wejścia w życie ustawy był sporządzony odpis, a które zastępuje się wówczas odpowiednio odpisem.