Wyrok WSA w Lublinie z dnia 22 stycznia 2013 r., sygn. II SA/Lu 993/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz, Sędziowie Sędzia NSA Witold Falczyński,, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Starszy referent Agnieszka Wojtas, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi Z. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji dotyczącej scalenia gruntów I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. [...]; II. zasądza na rzecz skarżącego Z. D. od Samorządowego Kolegium Odwoławczego kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

We wniosku z dnia 30 marca 2005 r. Z. D. zwrócił się do Wojewody o stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z dnia [...], zatwierdzającej projekt scalenia gruntów wsi S., w części dotyczącej działki nr 58 wskazując, że scaleniem objęto wówczas zabudowaną działkę oznaczoną nr 58, chociaż jego rodzice, W. i J. D., nie wyrazili na to zgody. W ocenie wnioskodawcy brak zgody na objęcie scaleniem zabudowanej działki rażąco narusza art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 24 stycznia 1968 r. o scaleniu i wymianie gruntów (Dz.U z 1968 r. Nr 3 poz. 13 ze zm.), co w myśl art. 156 § 1 pkt 2 kpa stanowi podstawę stwierdzenia nieważności powołanej decyzji. Wojewoda decyzją z dnia [...] postępowanie w tej sprawie umorzył. Jako przyczynę podał brak decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z dnia [...]. Stwierdził, że nie ma jej w aktach Wojewody, ani w aktach obecnie właściwego w sprawach scalania Starosty, to jest w aktach zgromadzonych w Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej - Filia w M. P. Dodał, że nie odnalazł tej decyzji w żadnym innym miejscu, mimo, iż podjął stosowne kroki, zwracając się do Starosty (w poprzednim powiatowym podziale terytorialnym kraju tereny te należały do powiatu r.), do Wojewódzkiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych w L. (które było wykonawcą scalenia) oraz do Archiwum Państwowego w L. Oddział w R. P. Po uchyleniu decyzji przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi i przekazaniu sprawy postanowieniem z dnia 29 lipca 2005r. Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w B. P., decyzją z dnia [...] Kolegium odmówiło stwierdzenia nieważności przedmiotowej decyzji. W jej motywach podano, że J. D. i jego żona W., rodzice wnioskodawcy, byli uczestnikiem scalenia. Z rejestru pomiarowo - klasyfikacyjnego przed scaleniem wynika, że siedliskowa działka rodziny D. nr 908 (której grunty weszły w skład działki poscaleniowej nr 58) miała powierzchnię 0,27 ha. Działka sąsiednia, będąca siedliskiem rodziny M., nr 909, również miała powierzchnię 0,27 ha. Po scaleniu działka siedliskowa D., oznaczona nr 58, miała powierzchnię 0,81ha, zaś działka siedliskowa M. nr 59, powierzchnię 0,26ha. W kwestionariuszu życzeń uczestników scalenia, sporządzonego pomiędzy 14 a 16 sierpnia 1969 r., pod pozycją 23 jest wpis odnoszący się do gruntów rodziców wnioskodawcy, opatrzony własnoręcznym podpisem J. D. Pierwszy punkt brzmi: "działka przy budynkach poszerzyć siedlisko w kierunku zachodnim (pastwisko)". Wpis ten jednoznacznie wskazuje, że siedlisko było objęte scaleniem, ale też, że J.D. był tego świadom. O aprobacie wyniku scalenia przez ówczesnych właścicieli świadczy podpis J. D. w dokumencie pt. "Wykaz oświadczeń uczestników scalenia /.../w sprawie projektu oraz warunków objęcia w posiadanie nowo wydzielonych gruntów", figurujący pod pozycją 28, z adnotacją "przyjmuje". Z zachowanych dokumentów wynika ponadto, że J. D. był członkiem rady uczestników scalenia. Z dołączonych do akt sprawy dokumentów dotyczących sądowego sporu o przebieg granicy pomiędzy działkami nr 58 i 59 wynika, że spór ten zawisł już po zakończeniu scalenia. Z uzasadnienia wyroku Sądu Wojewódzkiego z dnia [...], ( sygn. akt [...] ) wynika, że sąd stan prawny sprawy ustalił na podstawie dokumentów z postępowania scaleniowego oraz, iż przyjął za udowodnione, że scaleniem były objęte również siedliska. Z uzasadnienia wyroku wynika ponadto, że granica poscaleniowa między działkami 58 i 59 przebiegała przez budynki obu sąsiadów. Po ponownym rozpoznaniu sprawy przez Sąd Powiatowy postanowieniem z dnia [...], ( sygn. akt [...]) dokonano rozgraniczenia działek nr 58 i 59 według linii wyrysowanej na mapie z 12 sierpnia 1972 r. Nr 2/72, która - jak wynika z akt - odpowiada granicy poscaleniowej i przebiega przez budynki każdego z sąsiadów. Ustalając stan dokumentacji scaleniowej Kolegium stwierdziło, że decyzja zatwierdzająca projekt scalenia wsi S. nie zachowała się nigdzie. W swoich zasobach nie odnalazł jej Sąd Rejonowy, Starosta, brak jej też w Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej - Filia w M. P., w archiwum Starosty, archiwum Wojewódzkiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych w L. oraz Archiwum Państwowym w L. Oddział w R. P. Nikt jednak nie kwestionuje tego, że we wsi S. w roku 1969 toczyło się postępowanie scaleniowe. Zachowała się bowiem decyzja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z dnia [...] ( Nr [...] ) o podjęciu postępowania scaleniowego gruntów położonych na terenie wsi S., P. i J. Wśród zachowanych dokumentów jest również protokół z dnia 19 września 1969 r. z wprowadzenia uczestników scalenia w posiadanie wydzielonych im w wyniku scalenia gruntów. Jednak ze względu na fizyczny brak dokumentu nie sposób stwierdzić, jaką treść miała decyzja kończąca postępowanie scaleniowe. Mając na względzie powyższe okoliczności Kolegium uznało je za niewystarczające dla stwierdzenia wydania decyzji z [...] z rażącym naruszenia prawa z tego powodu, że scaleniem objęto grunty zabudowane. Aby bowiem można było mówić o rażącym naruszeniu prawa w rozumieniu art.156 §1 pkt 2 kpa., musi być ono stwierdzone ponad wszelką wątpliwość, a nie być tylko domniemywane. W świetle przepisów ustawy z dnia 24 stycznia 1968 r. o scalaniu i wymianie gruntów, grunty pod zabudowaniami nie mogły być objęte scaleniem bez zgody ich właściciela (samoistnego posiadacza). Przepis art.1 ust.3. ustawy zakazywał scalania gruntów pod zabudowaniami bez zgody ich właściciela, ale nie wymagał jego wyraźnego oświadczenia woli w tym zakresie, ani też nie określał formy, w jakiej właściciel miał wyrażać zgodę. W ocenie Kolegium dopuszczalną i akceptowalną formą jest więc forma konkludentna, z którą mamy do czynienia w tej sprawie w odniesieniu do działki nr 58. Brak jednoznacznego dowodu wskazującego na brak zgody rodziców wnioskodawcy na objęcie scaleniem działki nr 58 w konfrontacji z dowodami świadczącymi o akceptacji przez J. D. włączenia do scalenia działki siedliskowej, daje podstawę do wnioskowania, że nie można mówić o wadzie kwalifikowanej decyzji zatwierdzającej projekt scalenia. Nie można zatem uznać ocenianej decyzji jako rażąco naruszającej prawo. Ponadto, zdaniem Kolegium, przesłanką odmowy stwierdzenia nieważności jest również fizyczny brak dokumentu, co uniemożliwia formułowanie kategorycznych stwierdzeń co do jego treści. Mimo to Kolegium uznało za zasadne rozstrzygnięcie sprawy, ponieważ brak jest jednoznacznego dowodu na brak zgody W. i J. D. na włączenie do scalenia działki siedliskowej, są zaś dowody na akceptację przez J. D. włączenia jej do postępowania scaleniowego.