Wyrok WSA w Lublinie z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. II SA/Lu 358/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec, Sędziowie Sędzia NSA Krystyna Sidor,, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Starszy asystent sędziego Marcin Małek, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 lipca 2012 r. sprawy ze skargi J. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego I. oddala skargę; II. przyznaje [...] E. O.-M. od Skarbu Państwa (Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie) kwotę 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, w tym 55,20 zł (pięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy), należnego podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej odmówił przyznania J. S. specjalnego zasiłku celowego na zakup żywności. Organ nie dał przede wszystkim wiary wyjaśnieniom strony, która domagała się uznania jej za osobę samotnie gospodarującą i stwierdził, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z matką. Ich dochód miesięczny wynosi 1090,07 złotych, co daje miesięcznie na każdą z nich dochód w wysokości 545,04 złotych, a więc nie spełnia kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust.1 pkt.2 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej ( tekst jedn. Dz. U z 2009r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami ), według którego prawo do świadczeń pieniężnych z zastrzeżeniem art. 40, 41, 78 i 91 ustawy przysługuje osobie w rodzinie, której dochód nie przekracza kwoty 351 złotych. Organ przyznał wprawdzie, że mimo braku spełnienia przesłanki dochodowej, nie jest wykluczona możliwość przyznania świadczenia pieniężnego, ale może to mieć miejsce jedynie w przypadku szczególnie uzasadnionym, co w sprawie, przy wnikliwej ocenie jej sytuacji zdrowotnej, materialnej i bytowej nie ma miejsca. Po rozpoznaniu odwołania J. S. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Także organ odwoławczy podzielił stanowisko dotyczące prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego przez odwołującą się i jej matkę, na co jego zdaniem wskazuje obiektywne rozważenie ich sytuacji życiowej. Mieszkają one bowiem razem w mieszkaniu składającym się z jednego pokoju i kuchni. Odwołująca się nie ma źródeł dochodu, a otrzymuje jedynie dodatek mieszkaniowy w kwocie 168,72 złotych i świadczenie pieniężne w kwocie 100 złotych na dożywianie, przyznane jej przez Ośrodek Pomocy Społecznej, które zdaniem Kolegium nie pozwalają na utrzymanie siebie i mieszkania przez miesiąc. Głównym źródłem ich utrzymania się, oraz ponoszenia oplata za mieszkanie jest emerytura matki w kwocie 821, 35 złotych. Dowodząc swoich racji, organ odwoławczy opisał sprzeczne oświadczenia strony co do prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego z matką, w zależności od okoliczności. Ubiegając się o przyznanie wyższego zasiłku stałego dowodziła, że prowadzi wspólne gospodarstwo domowe, natomiast kiedy wnosiła o przyznanie zasiłku celowego przekonywała o prowadzeniu samodzielnego gospodarstwa domowego. W tej sytuacji organ uznał, że ustalenie organu I instancji było w tej materii prawidłowe. Oceny tej nie zmienia podnoszona okoliczność prowizorycznego podziału pokoju, przez co miałyby zaistnieć warunki do prowadzenia odrębnych gospodarstw domowych. Za niewadliwe uznano także ustalenie braku przesłanek do udzielenia skarżącej specjalnego zasiłku celowego. Powołując się na orzecznictwo Kolegium stwierdziło, że jego udzielenie może nastąpić w przypadkach szczególnie uzasadnionych, co oznacza sytuacje w sposób wyrazisty odbiegające od sytuacji osób kwalifikujących się do otrzymania pomocy przy spełnieniu ustawowego kryterium dochodowego. Wprawdzie zarówno strona jak i jej matka są osobami przewlekle chorymi, matka ma orzeczoną niepełnosprawność w stopniu znacznym, ona sama dysponuje natomiast orzeczeniem z którego wynikają ograniczenia w możliwości podejmowania zatrudnienia, to jednak nie przedstawiono dowodów potwierdzających pogorszenie stanu ich zdrowia i świadczących o kosztownym leczeniu lub rehabilitacji. Strona nie wskazała także problemów, których sama nie jest w stanie przezwyciężyć. Podkreślono, że od początku 2011r. korzysta ona natomiast z pomocy na zakup żywności w kwocie 100 złotych, a ponadto w listopadzie udzielono jej wsparcia w postaci zasiłku celowego w kwocie 300 złotych na zakup opału.