Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 grudnia 2011 r., sygn. II SA/Po 1008/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Świstak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Łaskarzewska Sędzia WSA Jakub Zieliński Protokolant Starszy sekretarz sądowy Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi G. S. na decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] 2011r. Nr [...] w przedmiocie zwrotu nieruchomości; oddala skargę.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 3 listopada 1997 r. B. J., W. J. i M. J. złożyli wniosek o zwrot m.in. nieruchomości położonej w S. przy ul. S. - stanowiącej działkę nr [...] o pow. 10176 m2, która była zapisana w księdze wieczystej KW nr [...] jako własność Miasta i Gminy S. - wywłaszczonej aktem notarialnym z dnia 22 kwietnia1976 r. Rep. [...] , na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, z przeznaczeniem pod zalesienie, a to ze względu na niezrealizowanie celu wywłaszczenia.

Decyzją z dnia [...] 2007 r. nr [...] , Starosta P., na podstawie art. 136 ust. 3, art. 137 ust. 1, art. 139, art. 140, art. 141, art. 142 ust. 1, art. 217 ust. 2, oraz art. 227 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, orzekł o m.in. o odmowie zwrotu nieruchomości położonej w S., stanowiącej obecnie działkę nr [...]/1 o pow. 755 m2, zapisanej w księdze wieczystej KW [...] jako własność Miasta i Gminy S., odpowiadającej w części działce nr [...] o pow. 10176 m2.

W uzasadnieniu decyzji organ podniósł, iż wnioskodawcy W. J., M. J. i B. J. są spadkobiercami właścicieli wywłaszczonych nieruchomości. Nieruchomość, o której mowa we wniosku skarżących, stanowiąca rolę i łąkę, została nabyta na rzecz Skarbu Państwa - Zarządu Zieleni Miejskiej w P. aktem notarialnym z dnia 22 kwietnia1976 r. Działka ta odpowiadała działce nr [...], a obecnie po podziale odpowiada działkom nr [...] o pow. 755 m2 i nr [...] o pow. 9421 m2. Na mocy decyzji Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] 1997 r., nr [...] własność przedmiotowej nieruchomości nabyła nieodpłatnie, z mocy prawa Gmina S. Zgodnie z kartą inwentaryzacyjną nr 890, stanowiącą integralną część tej decyzji, działka nr [...] znajdowała się w zarządzie i użytkowaniu lasów komunalnych Miasta P.. Teren ten zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego przeznaczony był pod strefę ochronną Jeziora S.. W toku postępowania organ przeprowadził oględziny nieruchomości, które wykazały, że część gruntu zagospodarowana została ciągiem pieszym (chodnikiem), a na pozostałej części znajduje się: boisko sportowe (wyasfaltowane), plac zabaw oraz urządzenia infrastruktury technicznej: wodociąg, kanalizacja deszczowa, gazociąg i słupy energetyczne. Uzbrojenie energetyczne niskiego napięcia w rejonie stacji transformatorowej rozpoczęło się w 1965 r., wodociąg powstał w 1985 r., a gazociąg został wybudowany w 1989 r. Dalej organ wyjaśnił, iż w latach 1986-1994 r. obowiązywał miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy S. zatwierdzony dnia 19 grudnia 1994 r., w którym działka nr [...] była przeznaczona pod rolnicze wykorzystanie ścieków komunalnych, zaś w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego S., zatwierdzonym dnia 21 lutego 1994 r. działka nr [...] położona była na obszarach oznaczonych jako tereny istniejących łąk oraz teren projektowanego osadnika wód deszczowych. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy S., zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej w S. w dniu 28 marca 2001 r. przedmiotowy teren przeznaczony jest pod tereny usług i rekreacji oraz wypoczynku i turystyki. Na przedmiotowej działce istnieją również urządzenia do odczyszczania ścieków deszczowych, które zrealizowano w latach 2001-2002. Na podstawie pisma z dnia 26 kwietnia 2006 r. Zarządu Dróg Powiatowych w P. Starosta P. ustalił, że na części działki nr [...], przed 31 grudnia 1998 r. został wybudowany chodnik, który z dniem 11 stycznia 1999 r. wszedł w skład drogi powiatowej - ul. S. na terenie S.. Na podstawie pisma Burmistrza Miasta i Gminy S. z dnia 30 marca 2006 r., do którego załączono wykreśloną linię rozgraniczającą ul. Strzelecką w S., ustalono, iż ulica ta jest drogą powiatową, a wykreślona linia wskazuje minimum niezbędne dla odzyskania poniesionych przez Gminę nakładów na budowę chodnika i oświetlenia ulicznego. Zaistniała zatem konieczność przeprowadzenia postępowania podziałowego, którego celem było wydzielenie z działki nr [...] o pow. 10176 m2 ciągu pieszego (chodnika), a następnie zwrotu na rzecz następców prawnych jej poprzednich współwłaścicieli pozostałej części nieruchomości, która stała się zbędna na cel wywłaszczenia. Decyzją z dnia 10 sierpnia 2007 r. Burmistrz Miasta i Gminy S. zatwierdził projekt podziału nieruchomości położonej w S. oznaczonej jako działka nr [...] o pow. 10176 m2. W wyniku podziału powstały działki: nr [...]/1 o pow. 755 m2, nr [...] o pow. 9421 m2. Reasumując organ uznał, iż nieruchomość przejęta na rzecz Skarbu Państwa - Zarządu Zieleni Miejskiej w P. nie została zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia. Z uwagi na okoliczność, iż działka nr [...] o pow. 755 m2, zabudowana została chodnikiem, który stanowi integralną część drogi publicznej powiatowej nr 2506 P, nie ma w świetle obowiązujących przepisów prawa możliwości zwrotu przedmiotowej nieruchomości. Niedopuszczalne jest orzeczenie o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej lub nabytej na podstawie przepisów wymienionych w art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jeżeli nieruchomość objęta żądaniem wprawdzie okazała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu (umowie sprzedaży nieruchomości), lecz w czasie orzekania o zwrocie stanowi część drogi publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Organ wskazał, iż nawet gdyby postępowanie zakończyło się decyzją o zwrocie obu działek, to w związku z tym, że działka nr [...]/1 o pow. 755 m2 stanowi część pasa drogowego, właściciel nie mógłby jej zagospodarować w inny sposób, niż jest obecnie wykorzystywana, to jest jako chodnik. Niemożliwość zwrotu tej działki wynika również z art. 2 a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, który stanowi, że drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu i gminy. W związku z tym niemożliwe jest przekazanie drogi w całości lub w części osobom fizycznym. Drogi publiczne są bowiem rzeczami wyjętymi z obrotu publicznego, nie mogą one być przedmiotem obrotu ani egzekucji.