Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 14 grudnia 2011 r., sygn. I SA/Ol 698/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wiesława Pierechod ( spr. ) Sędziowie Sędzia WSA Wojciech Czajkowski Sędzia WSA Renata Kantecka Protokolant Sekretarz sądowy Katarzyna Niewiadomska po rozpoznaniu w Olsztynie na rozprawie w dniu 14 grudnia 2011r. sprawy ze skargi A. M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności prezesa spółki z o. o. za zaległości podatkowe spółki oddala skargę

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 19.10.2011r. sygn. akt. II FSK 623/10 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 16.12.2009r. sygn. akt I SA/Ol 721/09, którym Sąd ten uznał za uzasadnioną skargę A.M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich za zaległości podatkowe spółki. W motywach rozstrzygnięcia Naczelny Sąd Administracyjny uznał za zasadną skargę kasacyjną wniesioną przez Dyrektora Izby Skarbowej i stwierdził, że skarżący składając w dniu 05.05.2005r. wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu jako Prezes Zarządu Spółki A. uchybił ciążącemu na nim obowiązkowi z tytułu sprawowanej funkcji oraz nie wykazał okoliczności lub dowodów, które wskazywałyby na brak winy z jego strony w niedopełnieniu powyższego obowiązku.

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd stwierdził stan następujący:

Zaskarżoną decyzją z dnia "[...]" Dyrektor Izby Skarbowej po rozpatrzeniu odwołania utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia "[...]" w sprawie przeniesienia na A.M., byłego Prezesa Spółki A. odpowiedzialności za zaległości podatkowe Spółki w podatku od towarów i usług za miesiące maj, lipiec, sierpień, październik 2005r. odsetki za zwłokę oraz koszty postępowania egzekucyjnego.

Z materiału zgromadzonego w sprawie wynika, że funkcję Prezesa Spółki skarżący objął w dniu 07.03.2005r. i wystosował w dniu 19.03.2005r. pismo do Zgromadzenia Wspólników Spółki, w którym ocenił sytuację finansową spółki jako złą. W piśmie tym wskazał, że wynik finansowy spółki z działalności w 2004r. jest ujemny, poza tym stratę przyniosły również dwa pierwsze miesiące 2005r. Wskazał też, że według danych na marzec 2005r. Spółka posiada przeterminowane zobowiązania wobec dostawców materiałów i usług oraz budżetu państwa na około 1,5 miliona złotych, natomiast według aktualnych wówczas informacji Spółka nie posiadała zamówień na wyroby i usługi na najbliższy okres, umożliwiających utrzymanie ciągłości procesu technologicznego i uzyskanie przerobu powyżej 150 ton miesięcznie. Z przeprowadzonej analizy kosztów wynikało, iż aby utrzymać się na rynku, zarabiać na produkcji i być konkurencyjnym Spółka powinna utrzymać koszty na poziomie około 200.000 zł miesięcznie przy przerobie ponad 150 ton. Skarżący wskazał, że wierzyciele Spółki mogą zastosować postępowanie zgodnie z ustawą z dnia 28.02.2003r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. nr 60, poz. 535 ze zm.). Uwzględniając powyższe, zwrócił się do Zgromadzenia Wspólników o zajęcie stanowiska odnośnie spłaty zobowiązań Spółki ze środków spoza Spółki oraz zabezpieczenie wysokości produkcji. Z podpisanego w dniu 30.03.2005r. przez skarżącego oraz główną księgową bilansu sporządzonego na dzień 31.12.2004r. oraz rachunku zysków i strat za okres od 01.10.2003r. do 31.12.2004r. wynikało, iż na dzień 31.12.2004r. zobowiązania Spółki wynosiły 2.478.558,14 zł i znacznie przekraczały wartość majątku Spółki, który wnosił 1.757.318,11 zł (aktywa trwałe w wysokości 651.440,98 zł i aktywa obrotowe w wysokości 1.105.877,13 zł). Za okres od 01.10.2003r. do 31.12.2004r. Spółka poniosła stratę w wysokości 1.183.698,88 zł. Kapitał własny Spółki wynosił minus 721.240,03 zł. W dniu 02.04.2005r. w piśmie do Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki skarżący wskazał, że według stanu na dzień 31.03.2005r. zobowiązania Spółki wobec dostawców i kontrahentów wynoszą około 2.500.000 zł. Spółka nie posiadała możliwości systematycznego zabezpieczenia się w niezbędne materiały podstawowe i pomocnicze w celu utrzymania ciągłości produkcji, ponieważ straciła wiarygodność i pozycję staranności kupieckiej. Przedstawiając powyższe skarżący ponownie zwrócił się do wspólników o zajęcie stanowiska w tej sprawie. Na nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników w dniu 20.04.2005r. skarżący podniósł, iż na ten dzień Spółka posiada około 2.100.000 zł zobowiązań, w tym 750.000 zł wobec Wspólników Spółki i ponad 100.000 zł wobec budżetu Państwa. Należności kształtowały się na poziomie 100.000 zł, w tym od Spółki C. około 38.500 zł, od firmy D. około 54.000 zł, jednak na wskazany dzień nie były wymagalne. Skarżący poinformował zgromadzonych, że Spółka nie posiadała w tamtej chwili możliwości spłaty zobowiązań ze środków własnych i dlatego posiłkuje się przedpłatami na wyroby, w szczególności jeżeli zbliża się termin wypłaty wynagrodzeń lub gdy zachodzi konieczność zakupu materiałów bezpośrednich. Spółka nie posiadała środków na zakup materiałów do produkcji. Zdaniem Prezesa firma nie była w stanie spłacić wszystkich wierzytelności, tym bardziej, iż wierzyciele domagali się spłaty całych kwot w ciągu 2 miesięcy lub wychodzili z propozycją odkupienia niektórych środków trwałych. Główna Księgowa poinformowała, że rok obrachunkowy od 01.10.2003r. do 31.12.2004r. zamknął się stratą w wysokości 1.183.698,88 zł oraz że strata ta przewyższa łączną wartość kapitału podstawowego (300.000,00 zł) oraz kapitału zapasowego (162.458,85 zł) o 721.240,03 zł. W trakcie zgromadzenia Wspólnicy stwierdzili, że Spółka w dotychczasowej formie nie może funkcjonować i zobowiązali Zarząd do ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu. Wniosek o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu został złożony w Sądzie Rejonowym w dniu 05.05.2005r. Do wniosku załączono listę wierzytelności, zawierającą 273 pozycje na łączną kwotę 2.080.187,- zł. Z tej listy termin płatności 73 wierzytelności przypadał już w 2004r.