Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 wrzenia 2011 r., sygn. VIII SA/Wa 41/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Owsińska-Gwiazda, Sędziowie Sędzia WSA Leszek Kobylski, Sędzia WSA Włodzimierz Kowalczyk /sprawozdawca/, Protokolant referent Małgorzata Domagalska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 września 2011 r. sprawy ze skargi J. B. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] września 2010 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Z. z dnia [...] czerwca 2010 r. nr [...]; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3) zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego na rzecz skarżącego J. B. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Decyzją z [...] czerwca 2010 r. nr [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Z., działając na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 i art. 83 ust. 1 w zw. z art. 51 ust. 7 ustawy z dnia 1994 r. - Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm., dalej jako Prawo budowlane) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze, zm., powoływanej dalej jako Kpa), po rozpatrzeniu sprawy dotyczącej budynku mieszkalnego w miejscowości K., ul. K. [...] na działce nr [...], nakazał K. B., J. B., H. N. i D. R. dokonać rozbiórki trzech stopni schodowych wejściowych do budynku mieszkalnego znajdujących się w pasie drogi powiatowej K. - K., usytuowanego na działce nr [...], przy ul. K. [...] w K..

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, że w 1966 r. B. Z. ówczesna właścicielka i B. K. (mąż) wykonali roboty budowlane przy budynku, polegające na przesunięciu i wykonaniu nowego otworu drzwiowego po środku ściany budynku od strony drogi publicznej, a w miejscu starego otworu drzwiowego wykonano okno. Ponieważ wykonane drzwi wejściowe znajdowały się powyżej przyległego do nich terenu, wykonano trzy betonowe stopnie schodowe, które utworzyły schody wejściowe o wymiarach, szer. 143 cm, wys. 60 cm, dł. 72 cm, wystające poza lico ściany w kierunku drogi publicznej. Ww. roboty budowlane poprzedzało wydanie decyzji pozwolenia na budowę, której obecni właściciele nie posiadają i nie mogą swoich wyjaśnień udowodnić w inny sposób. Również organ nadzoru budowlanego nie dotarł do żadnych dokumentów z tego okresu pozwalających właścicielowi budynku na przeprowadzenie wykonanych robót budowlanych, co należy uznać, iż zostały wykonane samowolnie. O dacie wykonania schodów i otworu drzwiowego w ścianie budynku mieszkalnego świadczą tylko zdjęcia okazane przez K. B. znane również organowi. Przeprowadzone roboty budowlane w roku 1966 pod nadzorem ustawy Prawo budowlane z 1961 r., nie zwalniały inwestorów z uzyskania zgody budowlanej właściwych organów na ich wykonanie. Zarządca drogi powiatowej w swoim piśmie z dnia [...].04.2010 r. poinformował PINB w Z., że schody wejściowe do budynku mieszkalnego na działce nr [...] znajdują się w pasie drogi powiatowej nr [...] K.- K.. W dacie ich budowy teren, na którym zostały wybudowane należał do właściciela budynku i ich istnienie nie było powodem żadnych skarg ze strony użytkowników drogi jak i mieszkańców K. i najbliższych miejscowości. Również pismo skierowane przez Komendę Policji w Z. informuje o braku zdarzeń drogowych, których przyczyną pośrednią lub bezpośrednią były przedmiotowe schody, ale organ nie wyklucza, że ich umiejscowienie w przyszłości może być przyczyną takich zdarzeń. Informacje te zebrane dla zobrazowania stanu faktycznego nie mogą stanowić powodu do umorzenia postępowania, gdyż nie jest one bezprzedmiotowe. PINB w Z. nie może się uchylić od wydania w tej sprawie decyzji merytorycznej załatwiającej co do jej istoty. Wprawdzie nie mają tu zastosowania przepisy prawa budowlanego obowiązujące w dacie budowy, czy też przepisy ustawy Prawo budowlane z 24 października 1974 r., do których kieruje art. 103 ust. 2 obowiązującego Prawa budowlanego z dnia 7 lipca 1994 r., ale należy ten przypadek rozstrzygnąć na podstawie przepisów art. 51 ustawy Prawo budowlane z 1994 r. Schody jak ustalono zostały wybudowane samowolnie i to w taki sposób, że ich wybudowanie spowodowało zagrożenie dla użytkowników drogi powiatowej K. - K.. Zagrożenie to jest realne i widoczne, występujące w miejscu istniejącego budynku mieszkalnego wywołane poprzez dobudowane do niego schody. Zdaniem organu nadzoru budowlanego przy ich budowie nie zachowano przepisów art. 5 prawa budowlanego dotyczących poszanowania uzasadnionych interesów osób trzecich jakimi są użytkownicy drogi powiatowej w obszarze oddziaływania obiektu. Ochrona ich bezpieczeństwa na drodze jest obowiązkiem prawnym i elementy budowlane w pasie drogi będące częścią całego obiektu budowlanego, które to niebezpieczeństwo zwiększają i mogą być przyczyną wypadku drogowego poprzez jego najechanie, uderzenie w niego, wywrócenie się, nie mogą pozostać. Ujawnienie przez organ nadzoru budowlanego samowolnie wykonanych robót budowlanych, których nie można zalegalizować zobowiązuje go do wydania inwestorowi, właścicielowi nakazu rozbiórki, na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 prawa budowlanego 1994r., części tego czego nie można zalegalizować, w związku z art. 51 ust. 7 ww. ustawy z uwagi na już wykonane roboty. Nadto organ nadmienił, że przedmiotowe schody i wejście od strony drogi powiatowej do budynku, nie jest jedynym wejściem. Właściciele, a w szczególności K. B. korzysta z wejścia do budynku zlokalizowanego na ścianie bocznej budynku od strony podwórka nie wychodzącego bezpośrednio na drogę powiatową, nie narażając się na niebezpieczeństwo bezpośredniego uderzenia przez przejeżdżające samochody. Organ nadzoru budowlanego wyjaśnił, że nie jest władny do ustalenia własności terenu zajętego pod schody budynku mieszkalnego, gdzie wątek ten przejawia się w materiale dowodowym, jego obowiązkiem jest ustalenie inwestora, właściciela obiektu budowlanego lub zarządcy, do którego kierowane są wydawane akty administracyjne.