Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 10 maja 2011 r., sygn. IV SA/Po 351/11
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Tomasz Grossmann po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 10 maja 2011 r. sprawy ze skargi R. S. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] lutego 2011 r. Nr [...] w przedmiocie świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] grudnia 2010 r. Nr [...]; 2. zasądza od Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rzecz R. S. kwotę 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Dnia [...] października 2010 r. do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wpłynął wniosek R. S. o przyznanie świadczenia z powodu deportacji do pracy przymusowej w okresie od czerwca 1941 r. do stycznia 1945 r.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. Nr [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (dalej "Kierownik UdSKiOR") - działając na podstawie art. 2 pkt 2 i art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz. U. Nr 87, poz. 395 ze zm.; dalej jako "ustawa o świadczeniu pieniężnym", w skrócie "u.ś.p.") odmówił R. S. przyznania uprawnienia do świadczenia pieniężnego określonego w tej ustawie. Uzasadniając organ administracji wskazał, że zgodnie z art. 2 pkt 2 lit. a u.ś.p. represją jest deportacja (wywiezienie) do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy z terytorium państwa polskiego, w jego granicach sprzed 1 września 1939 r. na terytorium III Rzeszy i terenów przez nią okupowanych w okresie wojny w latach 1939-1945. Przepis ten podlegał ocenie w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, który wyrokiem z dnia 16 grudnia 2009 r., sygn. akt K 49/07 (Dz. U. Nr 220, poz. 1734) stwierdził niezgodność art. 2 pkt 2 u.ś.p., w zakresie, w jakim pomija przesłankę deportacji (wywiezienia) do pracy przymusowej w granicach przedwojennego państwa polskiego, z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Jak wskazał organ, Trybunał stwierdził, że "nie ma (...) zastrzeżeń co do samej zasady, aby świadczenia otrzymywały tylko te osoby, wobec których obowiązek pracy przymusowej przybierał szczególnie dotkliwą formą, tzn. był połączony z wysiedleniem (przymusową zmianą miejsca pobytu) i «wyrwaniem» z dotychczasowego środowiska". Zdaniem organu ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że strona w okresie okupacji wykonywała pracę przymusową w pobliżu stałego miejsca zamieszkania, zatem praca ta nie przybrała szczególnie dotkliwej formy, tzn. nie była połączona z wysiedleniem (przymusową zmianą miejsca pobytu) i "wyrwaniem" z dotychczasowego środowiska.