Postanowienie WSA w Gdańsku z dnia 13 października 2010 r., sygn. II SA/Gd 721/10

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Agnieszka Dusza-Kasprzyk po rozpoznaniu w dniu 13 października 2010r.na posiedzeniu niejawnym wniosku K. R. o przyznanie prawa pomocy w sprawie skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 14 lipca 2010r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej postanawia: odmówić K. R. przyznania prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych. U Z A S A D N I E N I E Wnioskiem z dnia 27 września 2010r. Kazimierz Regliński zwrócił się o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego. W uzasadnieniu wskazał, iż ze względu na wysokość emerytury jako jedynego źródła utrzymania zmuszony jest liczyć się z każdą złotówką. Jest osobą z I grupą inwalidztwa, ma 80 lat, jest po 4 operacjach. Wymaga stałej opieki, na zakup leków miesięcznie wydaje 500 -600 zł. Otrzymuje emeryturę w kwocie 1300zł. W związku z powziętymi wątpliwościami co do możliwości płatniczych wnioskodawcy, referendarz, pismem z dnia 1 października 2010 r. (doręczonym w dniu 6 października 2010 r.), zobowiązał go do przedłożenia szeregu dokumentów źródłowych, które uznał za niezbędne do ustalenia rzeczywistej sytuacji materialno-bytowej wnioskodawcy. Pouczono także wnioskodawcę, że niezastosowanie się do treści wezwania spowoduje rozpoznanie wniosku w oparciu o posiadane dokumenty i oświadczenia. Referendarz sądowy w niniejszym wezwaniu zażądał: wyciągów z wszystkich posiadanych przez wnioskodawcę osobistych rachunków bankowych, w tym kont i lokat dewizowych z ostatnich trzech miesięcy, ze szczególnym uwzględnieniem aktualnych sald rachunków i wysokości środków zgromadzonych na lokatach lub oświadczenia o ich nieposiadaniu, dokumentu potwierdzającego wysokość otrzymywanej emerytury, wyjaśnienia, kto pomaga wnioskodawcy w codziennym życiu, czy ma przyznane usługi opiekuńcze, udokumentowania wysokości wydatków na leczenie i zakup leków, przedstawienia dokumentu o wysokości opłat za mieszkanie oraz kopii rachunków za dostarczane do mieszkania media oraz złożenia oświadczenia w przedmiocie zarejestrowanych na skarżącego pojazdów mechanicznych (podania marki, modelu, roku produkcji i aktualnej wartości rynkowej). Skarżący nadesłał wyciąg z rachunku bankowego za miesiąc wrzesień, gdzie saldo na koniec miesiąca wyniosło 787 zł oraz nadesłał orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zaliczające skarżącego do znacznego stopnia niepełnosprawności. W złożonym jednocześnie piśmie skarżący podniósł, iż w tak krótkim czasie nie ma możliwości dostarczyć żądanych dokumentów i w związku z tym rezygnuje z przyznania pomocy prawnej pełnomocnika. Oświadczył, iż lokat dewizowych nie posiada. Ma przyznane usługi opiekuńcze. Na zakup leków wydaje średnio 350-500 zł, ale nie zbierał rachunków. Opłaty za mieszkanie wynoszą średnio 400-450 zł. Posiada samochód osobowy marki Dewoo Nexia, rok prod. 1996, o wartości ok. 2 tys. zł. Skarżący w złożonym w dniu 11 października 2010r. piśmie oświadczył, iż rezygnuje z przyznania pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu, zatem wniosek referendarz rozpatruje w zakresie częściowym dotyczącym zwolnienia od kosztów sądowych. Stosownie do treści art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami), prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3 art. 245 tejże ustawy). Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym następuje, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 cytowanej ustawy). Okolicznością bezsporną w niniejszej sprawie jest, iż skarżący nie wykonał w całości zarządzenia referendarza. Motywowanie tego krótkim terminem do wykonania zarządzenia nie usprawiedliwia w żaden sposób nieprzedłożenia żądanych dokumentów, skarżący mógł zwrócić się o przedłużenie tego terminu np. do 20 października br. Twierdzenia skarżącego o trudnej sytuacji materialnej nie znalazły potwierdzenia w złożonych dokumentach. Skarżący nie udokumentował wysokości otrzymywanej emerytury. Z wyciągu z konta bankowego za miesiąc wrzesień wynika, iż saldo jest dodatnie. Zatem posiada skarżący środki na uiszczenie wpisu sądowego w niniejszej sprawie. Samo twierdzenie o otrzymywaniu niskiego świadczenia emerytalnego i wysokich wydatkach na leki nie jest wystarczające. To skarżący na uprawdopodobnić co najmniej, iż jego sytuacja uzasadnia zwolnienie od kosztów sądowych. Z tych właśnie względów przyznanie skarżącemu prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych byłoby niezasadne, albowiem intencją ustawodawcy było, aby z prawa pomocy korzystały tylko osoby, które wykazują się niskim dochodami i wyjątkową sytuacją życiową. Przyznanie stronie prawa pomocy wiąże się z wykazaniem przez nią braku możliwości partycypowania w pełnych kosztach postępowania. Referendarz nie jest zobowiązany do prowadzenia jakichkolwiek dochodzeń w sytuacji, gdy przedstawione przez stronę dane uniemożliwiają pełną ocenę jej stanu majątkowego, albo gdy nie są one do końca jasne bądź poddają w wątpliwość twierdzenia skarżącego o ubóstwie. To sprawą zainteresowanego jest wykazanie zasadności złożonego wniosku w świetle ustawowych przesłanek przyznania prawa pomocy, ponieważ to na nim spoczywa w tym zakresie ciężar dowodu. Rozstrzygnięcie Sądu w tej kwestii zależy wyłącznie od tego, co zostanie przez stronę przedstawione, tym bardziej, że ma ona przedstawić Sądowi argumentację, która potwierdzałaby jej niezdolność do wygospodarowania środków na pokrycie określonych kosztów postępowania. Wobec tego na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono, jak we wstępie