Wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 12 października 2010 r., sygn. II SA/Bd 881/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wojciech Jarzembski (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Renata Owczarzak Sędzia WSA Małgorzata Włodarska Protokolant Asystent sędziego Bartosz Kornalewicz po rozpoznaniu na rozprawie w Wydziale II w dniu 12 października 2010 r. sprawy ze skargi Spółka A. we W. na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy w B. z dnia [...] czerwca 2010 r. nr [...] w przedmiocie umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzający ją nakaz Inspektora Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w B. Oddział we W. z dnia [...] maja 2010 r., nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu, 3. zasądza od organu na rzecz skarżącego kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Inspektor Pracy Państwowej Inspekcji Pracy Okręgowego Inspektoratu w B. Oddział we W. wydał na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 1 i art. 11a ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589 z późn. zm.) dnia [...] nakaz nr rej. [...], w którym nakazał SA A. we W. umieszczenie pracownika W. F. w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. Wskazano, że ww. pracownik W. Filipiak jest zatrudniony na stanowisku sterowniczy Wydziału P 12. Praca na tym stanowisku polega na bezpośrednim sterowaniu procesem technologicznym obejmującym zatężenie ługu sodowego, obieg chłodnicy chloru i EC, załadunek cystern kolejowych, załadunek autocystern, zagęszczenie ługu i granulację sody kaustycznej oraz jej konfekcjonowanie. Sterowniczy realizuje obowiązki określone w instrukcji stanowiskowej, z której wynika, że jego podstawowym obowiązkiem jest sterowanie procesem technologicznym, korygowanie jego parametrów w oparciu o odczyty z aparatury kontrolno-pomiarowej, reagowanie na zauważone zaburzenia i zgłaszane przez aparatowych obsługujących daną instalację, interpretowanie wyników analiz laboratoryjnych i korygowanie przebiegu procesu w oparciu o te dane. Czynności sterowniczego to bezpośrednie sterowanie istotnymi dla bezpieczeństwa zaworami, odczytywanie wskazań przyrządów, korygowanie poziomów przepływu i ciśnień oraz dyspozycje i polecenia wydawane na tej podstawie aparatowym. Wymienione czynności w bezpośredni sposób wpływają na bezpieczeństwo obsługi i użytkowania urządzeń technicznych instalacji, takich jak; zbiorniki magazynowe ługu i kondensatu, wyparki, wymienniki ciepła, kompresory, pompy, kolektory z zaworami. W środowisku pracy występują potencjalne zagrożenia w postaci emisji wolnego chloru z podchlorynu sodu wskutek awarii zbiornika, rurociągów, bądź armatury towarzyszącej, pożaru i wybuchu gazu ziemnego lub wodoru, poparzeń gorącym ługiem sodowym, zagrażające pracownikom bezpośredniej obsługi, a także innym osobom z i spoza zakładu urazami, zatruciami nawet ze skutkami śmiertelnymi. Na terenie wydziału P-12 znajdują się m.in. 2 zbiorniki o pojemności po 5000 m3 z ługiem o stężeniu 32 i 50% i zbiornik magazynowy podchlorynu sodu o pojemności 50 m3. Proces zatężania ługu sodowego prowadzony jest w temperaturze około 150 °C. Kontakt człowieka ze stężonym ługiem i podchlorynem, uwolnionymi w wyniku awarii przemysłowej, może doprowadzić do bardzo poważnych poparzeń chemicznych, z potencjalnym skutkiem śmiertelnym. Na węźle produkcji sody kaustycznej występuje palny olej grzewczy - dyphil. W procesie technologicznym występuje gaz ziemny, jako zamiennik również czasami wodór. Fakt występowania substancji palnych i wybuchowych powoduje, że istnieje ryzyko wystąpienia eksplozji i następnie pożaru, co stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego oraz może doprowadzić do znacznych uszkodzeń instalacji technologicznej. Niebezpieczne substancje i mieszaniny znajdują się "w ruchu", są przetłaczane, cyrkulowane przy pomocy pomp i układów rurociągów przesyłowych. Ilość punktów, z których może dojść do wycieku mediów jest znaczna. W myśl zasad kwalifikacji prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze, zapisanych w poradniku CIOP - prace wymienione w poz. 14 załącznika nr 2 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. - to prace "wykonywane na instalacjach technologicznych lub obiektach technicznych, na których awaria techniczna, w rozumieniu ustawy o stanie klęski żywiołowej, może spowodować poważne skutki, równoważne skutkom poważnych awarii, określonym w rozporządzeniu ministra środowiska z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie poważnych awarii objętych obowiązkiem zgłoszenia do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i które nie są zaliczone do kategorii dużego lub zwiększonego ryzyka. Zgodnie z § 2 pkt 2 i 3 tego rozporządzenia, obowiązkiem takim objęte są m.in. awarie, które były następstwem uwolnienia w trakcie magazynowania lub transportu dowolnej ilości, co najmniej jednej z substancji niebezpiecznych decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o dużym ryzyku wystąpienia awarii albo dowolnej substancji, która ze względu na swoje właściwości lub ilość może być niebezpieczna dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska prowadząc przynajmniej do jednego ze skutków spośród rodzajów skutków, o których mowa w pkt 2 lit. a-d. rozporządzenia (np. śmierć co najmniej 1 osoby, zranienie co najmniej 6 osób, itd.).