Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 2 września 2010 r., sygn. IV SA/Po 900/09
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Radzicka Sędziowie WSA Maciej Dybowski (spr.) WSA Donata Starosta Protokolant st. sekr. sąd. Laura Szukała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 02 września 2010 r. sprawy ze skargi J. M. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie z dnia [...] września 2009 r. nr [...] w przedmiocie pozbawienia uprawnień przysługujących wdowie po kombatancie I. oddala skargę II. przyznaje radcy prawnemu A. L. od Skarbu Państwa (Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu kwotę 292,80 zł (dwieście dziewięćdziesiąt dwa złote 80/100), w tym 52,80 zł (pięćdziesiąt dwa złote 80/100) tytułem podatku od towarów i usług
Uzasadnienie
Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (dalej Kierownik Urzędu) decyzją z dnia [...] lipca 2009 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] lipca 2009 r.) na podstawie art. 25 ust. 2 p. 1 lit. a w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 4 lit. c i art. 20 ust. 3 ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (j.t. Dz.U. 42/02/371 ze zm.- dalej ustawa) pozbawił J. M. uprawnień przysługujących wdowie po kombatancie.
W uzasadnieniu decyzji wyjaśniono, że J. M. uzyskała w byłym ZBoWiD uprawnienia przysługujące wdowie po kombatancie S. M. S. M. uzyskał uprawnienia w byłym ZBoWiD z tytułu utrwalania władzy ludowej od maja 1946 r. do grudnia 1947 r. Z akt kombatanckich wynika, że S. M. pełnił służbę w 1 brygadzie KBW od maja 1946 r. do sierpnia 1948 r., a jednostka ta prowadziła walki z reakcyjnym podziemiem. W deklaracji członkowskiej S. M. podał, że brał udział m. in. w likwidacji "bandy Młota". Z pisma CAW z dnia 22 sierpnia 1995 r. wynika, że 1 brygada KBW w okresie pełnienia służby przez S. M., brała udział w walkach z Armią Krajową, Narodowymi Siłami Zbrojnymi, Zrzeszeniem "WiN", NZW i UPA. Z przedstawionych dokumentów wynika, że Zainteresowany podczas pełnienia służby wojskowej wykonywał zadania operacyjne związane bezpośrednio ze zwalczaniem organizacji niepodległościowych. Pozbawia się uprawnień kombatanckich osoby, które były zatrudnione, pełniły służbę lub funkcję w aparacie bezpieczeństwa publicznego poza strukturami Urzędów Bezpieczeństwa, Służby Bezpieczeństwa lub informacji Wojskowej, jeżeli podczas i w związku z ta działalnością wykonywały zadania śledcze i operacyjne związane bezpośrednio ze zwalczaniem organizacji oraz osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej (art. 25 ust. 2 p. 1 lit. a w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy). Zwrot "zadania śledcze i operacyjne", zawarty w art. 21 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy, należy interpretować rozdzielnie (wyrok NSA z 10.02.2005 r., OSK 1126/04). Biorąc udział, w ramach służby w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w walkach z niepodległościowym podziemiem, fakt takiego udziału - nawet nie w pełni dobrowolny i mający miejsce w ramach służby wojskowej - powoduje utratę uprawnień kombatanckich, uzyskanych z tytułu utrwalania władzy ludowej. Nie ma znaczenia dla utraty tych uprawnień fakt, że oddział, w którym kombatant służył, niezależnie od zwalczania poakowskiego podziemia, walczył także z oddziałami UPA. Uprawnienia wdów po kombatantach nie mają charakteru pierwotnego. Jeżeli zmarły mąż zostałby uprawnień kombatanckich pozbawiony, to istnieją przesłanki pozbawienia uprawnień przysługujących wdowie po kombatancie (k. 17 akt administracyjnych).