Wyrok WSA w Opolu z dnia 20 kwietnia 2010 r., sygn. II SA/Op 183/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz (spr.) Sędzia WSA Daria Sachanbińska Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi S. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zasiłku okresowego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...], nr [...], Burmistrz Nysy odmówił przyznania S. H. zasiłku okresowego. Jako podstawę prawną wydanej decyzji powołał przepisy art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) oraz art. 2, art. 3, art. 8 ust. 1, ust. 3 i ust. 9, art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.). W uzasadnieniu, opierając się na ustaleniach wywiadu środowiskowego, organ stwierdził, że strona prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z czwórką dzieci, pozostając w związku małżeńskim z P. H., który prowadzi odrębne gospodarstwo domowe. Z tytułu alimentów, wyrokiem z dnia 21 maja 1998 r., przyznana została stronie od męża kwota 20 zł na każde z dzieci i dotychczas wnioskodawczyni nie występowała o ich podwyższenie. Ponadto organ wskazał, że S. H. z dniem 16 lipca 2009 r. utraciła status osoby poszukującej pracy. Dalej organ podał, że syn strony - D., pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, nie jest i nigdy nie był zarejestrowany w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, a w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku nie uzyskał żadnego dochodu. W ocenie organu, będąc osobą młodą i zdrową, winien on jednak dołożyć starań aby polepszyć sytuację bytową rodziny. Organ wskazał, iż przyznanie zasiłku na podstawie art. 38 ustawy o pomocy społecznej warunkuje kryterium dochodowe ustalane według zasad określonych w art. 8 tej ustawy i dla rodziny strony kryterium to wynosi 1755 zł, natomiast łączny dochód rodziny wynosi 2524,16 zł, zatem przekracza kwotę kryterium o 769,16 zł. Z tego względu organ stwierdził, że wnioskodawczyni nie kwalifikuje się do przyznania zasiłku okresowego. Odnośnie sposobu wyliczenia dochodu organ wyjaśnił, że składa się nań: zasiłek rodzinny na dzieci w kwocie 200 zł, dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynoszący 80 zł, dodatek mieszkaniowy w wysokości 190,87 zł, alimenty w kwocie 80 zł oraz dochód z gospodarstwa rolnego w R. w wysokości 1945,53 zł. Natomiast odnośnie dochodu z gospodarstwa rolnego, którego właścicielką jest strona, organ podał, że w myśl art. 8 ust. 9 i ust. 10 ustawy o pomocy społecznej dla 1 ha przeliczeniowego przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł., który podlega zsumowaniu z dochodami uzyskanymi z innych źródeł. Organ podał, że z gospodarstwa rolnego o powierzchni 6,7080 ha, którego właścicielką jest strona, przyjąć należy powierzchnię 9,3987 ha przeliczeniowego, natomiast w myśl art. 8 ust. 9 i 10 ustawy dla 1 ha przeliczeniowego przyjmuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł, który podlega zsumowaniu z dochodami uzyskanymi z innych źródeł. Ponadto organ podkreślił, że przepisy nie przewidują możliwości ustalenia dochodu z gospodarstwa rolnego w wysokości innej niż ustalona w tych przepisach, nawet jeśli faktyczny dochód z tego tytułu nie jest uzyskiwany, a ustawa nie daje podstaw do wyłączenia tak ustalonego dochodu w przypadku, gdy właściciel nie prowadzi działalności rolniczej osobiście. Wywiódł dalej organ, że bez względu na to, czy ziemia uprawiana jest bezpośrednio przez właściciela, czy też działalność rolniczą prowadzi inna osoba, dochód ustala się tak samo, biorąc pod uwagę wielkość gospodarstwa rolnego i przy takiej interpretacji nie ma też znaczenia fakt, że gospodarstwo rolne jest dzierżawione. Dlatego dla ustalenia dochodu strony ze wskazanego gospodarstwa nie miał znaczenia ujawniony w toku postępowania fakt zawarcia umowy dzierżawy gospodarstwa na okres 10 lat. Organ wyjaśnił, że umowa dzierżawy została zawarta w celu uzyskania przez S. H. prawa do emerytury i dotyczy części gospodarstwa o powierzchni 6,453 ha, natomiast część zabudowana gospodarstwa, o powierzchni 0,2550 ha, pozostała w użytkowaniu strony. W umowie nie określono jednak kwoty za dzierżawę. Strona nie wystąpiła również z wnioskiem o przyznanie emerytury rolniczej. Wskazując na sytuację materialną strony organ ujawnił ponadto, że posiada ona też własnościowe mieszkanie w N., które zaspokaja potrzeby mieszkaniowe jej rodziny. Opłaty z tytułu utrzymania mieszkania wynoszą 550,12 zł, na którą to kwotę składa się opłata za gaz - 46,12 zł, energię elektryczną - 119,71 zł oraz czynsz - 384,29 zł. Dalej organ podał, że strona jest współwłaścicielem posiadanego przez jej męża samochodu o wartości szacunkowej 17000 - 27000 zł. Organ stwierdził, że wprawdzie strona i jej mąż prowadzą odrębne gospodarstwa domowe, jednak nie mają orzeczonej rozdzielności majątkowej i samochód należy do majątku wspólnego. Na podstawie wypisu z rejestru gruntów organ ustalił, że mąż wnioskodawczyni jest również właścicielem nieruchomości położonej w obrębie miejscowości K., a łączna powierzchnia posiadanych przez niego działek wynosi 17,26 ha. W tej sytuacji, zdaniem organu, strona ma możliwość żądania od męża podwyższenia alimentów, płaconych od 11 lat w niezmienionej kwocie po 20 zł na dziecko. Biorąc pod uwagę wartość majątku strony organ uznał, że sytuacja materialna jej rodziny jest znacznie lepsza niż sytuacja materialna rodzin pracowniczych, a ponadto może ona własnymi siłami pokonać trudności finansowe, choćby poprzez renegocjowanie umowy dzierżawy gruntów i ustalenie czynszu dzierżawnego, poprzez sprzedaż nieruchomości w R., czy też złożenie wniosku o podwyższenie alimentów. W pierwszej kolejności powinna dochodzić zaspokojenia swoich potrzeb finansowych od męża, a nie przerzucać ciężar utrzymania rodziny na Ośrodek Pomocy Społecznej. Organ odnotował, że w czerwcu 2009 r. wpłynęło 858 podań o udzielenie pomocy, a w lipcu 630. Na zasiłki okresowe w 2009 r. Ośrodek posiada natomiast kwotę 1431000 zł, przy czym z tej formy pomocy korzysta około 1000 rodzin i osób.