Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 19 marca 2010 r., sygn. II SA/Po 563/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Drzazga Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Protokolant St. sekretarz sąd. Joanna Wieczorkiewicz-Skoczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 marca 2010r. sprawy ze skargi W. G. na decyzję Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w P. z dnia (...) Nr (...) w przedmiocie odsetek od uposażenia I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana. /-/ D. Rzyminiak-Owczarczak /-/ B. Drzazga /-/ E. Podrazik

Uzasadnienie

Decyzją z dnia (...) maja 2009 r. nr (...) Wojskowy Komendant Uzupełnień w T., działając na podstawie art. 104 § 1 oraz art. 61 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.; dalej: kpa), art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 179, poz. 1750 ze zm.) oraz art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 ze zm.) i rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie utworzenia wojewódzkich sztabów wojskowych i wojskowych komend uzupełnień (Dz. U. z 2004 r. Nr 66, poz. 613, ze zm.; dalej jako: "rozporządzenie"), działając z urzędu, odmówił W. G. przyznania świadczenia pieniężnego w postaci odsetek od wypłaconego uposażenia oraz zwrotu świadczenia potrąconego przy wypłacie uposażenia.

W uzasadnieniu podano, iż decyzję wydano po rozpatrzeniu sprawy przekazanej przez Sąd, z uwzględnieniem całości zgromadzonej dokumentacji, w tym wniosków strony. Wskazano, że dnia (...) listopada 2003 r. Dowódca Wojsk Lądowych, w oparciu o rozkaz (...) z dnia (...) września 2002 r. w sprawie zmian organizacyjnych i dyslokacyjnych w wojskowych komendach uzupełnień, zlikwidował między innymi stanowisko służbowe strony. W związku z tym żołnierzowi zaproponowano inne stanowisko służbowe, którego nie przyjął. W konsekwencji Dowódca Okręgu Wojskowego (dalej jako: "POW") wydał decyzję o wypowiedzeniu W. G. zawodowej służby wojskowej, a następnie rozkaz zwalniający go z zawodowej służby wojskowej i przenoszący do rezerwy. Dnia (...) kwietnia 2006 r. Dowódca Wojsk Lądowych stwierdził nieważność ww. decyzji o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej. W. G. stawił się na miejsce pełnienia służby wojskowej oraz został przyjęty na ewidencję i zaopatrzenie, ale bez wyznaczenia na stanowisko, które nie istniało od dnia (...) listopada 2003 r. Dla celów ewidencyjno-finansowych od dnia zwolnienia do dnia przywrócenia do zawodowej służby wojskowej przyznano W. G. zwaloryzowane należności wynikające z tytułu pełnienia zawodowej służby wojskowej. Przy wypłacie tych należności w związku ze stwierdzeniem nieważności ww. decyzji o zwolnieniu ze służby wojskowej, potrącono nienależne świadczenia z tytułu odprawy oraz ekwiwalentu za urlop. Po otrzymaniu tych świadczeń strona wystąpiła z wnioskiem o odsetki. Wniosek ten załatwiono zgodnie z pismem Departamentu Kadr Ministerstwa Obrony Narodowej Nr (...) z dnia (...) stycznia 2007 r. w sprawie postępowania i uprawnień żołnierzy, w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji o zwolnieniu ich ze służby wojskowej, skierowanym do terenowych organów administracji wojskowej. W dokumencie tym zobowiązano organy wojskowe do wypłaty uposażenia za okres, w którym żołnierze faktycznie pozostawali poza służbą, z zaznaczeniem, że mają to być należności zwaloryzowane zgodnie z przepisami. Odnośnie roszczeń o zwrot potrąconych świadczeń ustalono, że z uwagi na decyzję o stwierdzeniu nieważności są to świadczenia nienależne, bowiem podstawa tego świadczenia odpadła. W kwestii odsetek organ pierwszej instancji przywołał treść art. 75 ust. 3 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, który stanowi, że tylko w razie zwłoki w wypłacie uposażenia żołnierzowi zawodowemu przysługują odsetki ustawowe od dnia, w którym uposażenie stało się wymagalne. Instytucja zwłoki, o której mowa w art. 476 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., nr 16, poz. 93 ze zm.), w odróżnieniu od opóźnienia (art. 481 powyższej ustawy), warunkowana jest winą. Zważywszy na powyższe okoliczności nie sposób przypisać winy organowi zobowiązanemu do wypłaty uposażenia. Chociaż decyzja Dowódcy Wojsk Lądowych o nieważności decyzji Dowódcy POW wywiera skutki ex tunc, to wydana została w określonym czasie, a realizacja wynikających stąd świadczeń została spełniona bez zwłoki (wypłata zwaloryzowanych świadczeń). Zdaniem organu nie budziło wątpliwości, że w spornym okresie W. G. nie pełnił służby wojskowej, ale w tym czasie otrzymywał od resortu Obrony Narodowej należności pieniężne związane ze zwolnieniem z zawodowej służby wojskowej: dwunastomiesięczne uposażenie, emeryturę wojskową i odprawę wojskową. W spornym okresie otrzymywał emeryturę wynoszącą 50-75% uposażenia. Zatem ten sam reprezentant Skarbu Państwa, od którego skarżący domaga się odsetek, regularnie, co miesiąc wypłacał mu pieniądze, które po unieważnieniu decyzji o zwolnieniu okazały się świadczeniem nienależnym. Organ wyjaśnił, że po przywróceniu do służby strona odmówiła zwrotu świadczenia emerytalnego i innych nienależnych świadczeń, stąd roszczenia o odsetki nie mają żadnego uzasadnienia. Można było je naliczać dopiero w chwili, kiedy decyzja o stwierdzeniu nieważności decyzji o zwolnieniu ze służby wojskowej stała się wykonalna. Wskazano, iż W. G. wystąpił do Sądu Pracy, który zasądził na jego rzecz świadczeni. Wskutek wniesienia apelacji, a następnie kasacji, Sąd Najwyższy uchylił wyroki wydane w sprawie i umorzył postępowanie, przekazując sprawę do rozpoznania Szefowi Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w P., który to organ uwzględniając przepis art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych przesłał sprawę do wykonania Wojskowemu Komendantowi Uzupełnień w T.