Wyrok WSA w Łodzi z dnia 20 listopada 2009 r., sygn. II SA/Łd 517/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Grzegorz Szkudlarek Sędzia WSA Arkadiusz Blewązka Protokolant asystent sędziego Anna Dębowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2009 r. sprawy ze skargi J. B. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich - oddala skargę. LS

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...], nr [...], wydaną na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b i c oraz art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (tekst jedn.: Dz.U. z 2002r., nr 42, poz. 371 ze zm.) związku z § 5 i § 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 września 2001r. w sprawie określenia miejsc odosobnienia, w których były osadzone osoby narodowości polskiej lub obywatele polscy innych narodowości (Dz.U. z 2001r., nr 106, poz. 1154 ze zm.), Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych odmówił J. B. przyznania uprawnień kombatanckich.

W uzasadnieniu organ administracji podał, że zainteresowany po raz pierwszy złożył wniosek o przyznanie uprawnień kombatanckich w lipcu 2005r. Nie spełniał on jednak warunków formalnych i stąd po kolejnych zapytaniach ze strony Urzędu strona zwróciła się z prośbą o zawieszenie postępowania (pismo z dnia 15 grudnia 2005r.). Kierownik Urzędu zawiesił postępowania postanowieniem z dnia 27 grudnia 2005r. Strona zwróciła się z kolejnym wnioskiem o przyznanie uprawnień kombatanckich, który organ administracji uznał za wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania. Z uwagi na to, że spełniał on wymogi formalne, postępowanie zostało ponownie podjęte w dniu 19 grudnia 2008r. Następnie Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podniósł, iż wydane na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 września 2001r. w sprawie określenia miejsc odosobnienia, w których były osadzone osoby narodowości polskiej lub obywatele polscy innych narodowości (Dz.U. z 2001r., nr 106 poz. 1154 ze zm.) nie wymienia obozów przesiedleńczych w W. na ul. A 14 oraz w P. jako miejsc odosobnienia w których pobyt stanowi represję w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o kombatantach. Z kolei w toku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego nie potwierdzono, aby obozy te stanowiły miejsca represji, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ustawy o kombatantach. Zainteresowany nie przedstawił archiwalnych dowodów na pobyt w w/w obozach. Jednakże biorąc pod uwagę, iż jako mieszkaniec W. podzielił los tysięcy jej mieszkańców doznane represje należy uznać za prawdopodobne. Przeprowadzone postępowanie wyjaśniające nie dało podstaw do stwierdzenia, aby doznane represje wyczerpywały dyspozycje przepisów ustawy o kombatantach. Kierownik Urzędu mając na uwadze, iż wyłącznie Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu może określić represyjny charakter danego miejsca odosobnienia uzupełnił materiał dowodowy o opinie IPN-u dotyczące wskazanych miejsc represji. W opinii Instytutu brak jest dowodów na potwierdzenie istnienia obozu na ulicy A 14 w W. W piśmie z dnia 9 lipca 2007r. IPN wyjaśnił, że podczas Powstania Warszawskiego okupant hitlerowski tworzył ekipy złożone z młodych mężczyzn wybranych spośród ludności stolicy Polski wyrzuconej z domów. Po wykonaniu prac, zwykle po kilkunastu dniach takie osoby kierowane były do przejściowego obozu ewakuacyjnego w P. lub do miejsc skoszarowania we W. pod W. Wnioskodawca utrzymuje, że został skierowany do tych prac bezpośrednio po zatrzymaniu w domu. Znana jest historia 35 mężczyzn spośród ludności wyrzuconej z domów P. i S. zabranych z obozu w P. na ulicę A. Relacja strony nie różni się od tysięcy innych relacji ludzi zmuszanych do pracy na rzecz okupanta w czasie Powstania Warszawskiego. Jednakże tego typu represja nie stanowi podstawy do uzyskania świadczeń. Zgodzić się również należy ze stanowiskiem IPN-u, że nie istnieje podstawa do uznania, iż na ul. A 14 istniał obóz pracy. Nie można, więc przyznać stronie uprawnień kombatanckich z tytułu przebywania w obozie na ulicy A. Strona opisuje także obóz w P. jako miejsce represji. Została tam wysiedlono przejściowo ludność W. (przez ten obóz przeszło 650 tysięcy ludzi) po upadku powstania. Pomimo tragicznych warunków przebywania w w/w obozie nie można uznać go za miejsce represji. Obóz w P. nie został włączony przez Instytut Pamięci Narodowej Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu do miejsc represji. Nie istnieje, więc w tym przypadku podstawa prawna do uznania pobytu strony w tym obozie jako okresu represji. Na powyższą ocenę nie miał wpływu fakt przyznania stronie odszkodowania ze strony Fundacji Polsko - Niemieckie Pojednanie. Organizacja ta działa bowiem w oparciu o własne przepisy, których treść jest różna od postanowień zawartych w ustawie o kombatantach.