Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 22 października 2009 r., sygn. I SA/Gd 614/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Woźniak (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Rischka, Sędzia NSA Małgorzata Tomaszewska, Protokolant Sekretarz Sądowy Sylwia Górny, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 22 października 2009 r. sprawy ze skargi A. K. i K. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 23 czerwca 2009 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002 rok 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana; 3. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżących kwotę 3.158 (trzy tysiące sto pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 21 grudnia 2006 r. utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej z dnia 6 lipca 2006 r., którą określono A. K. i K. K. wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2002.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 10 stycznia 2008 r. Sygn. akt I SA/Gd 214/07 uchylił zaskarżoną decyzję. Sąd zauważył, że zgodnie z art. 23 § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze oszacowania jeżeli dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania. Stąd też oszacowanie można zastosować dopiero po uprzednim stwierdzeniu nierzetelności ksiąg podatkowych. W ocenie Sądu nie jest dopuszczalne dokonywanie szacunkowych wyliczeń poszczególnych składników działalności gospodarczej podatnika, a potem na ich podstawie wnioskowanie o nierzetelności ksiąg. Sąd uznał, że organy podatkowe nie udowodniły, że podatnik nie ewidencjonował sprzedaży detalicznej w styczniu, pięciu dniach lutego oraz dziewięciu dniach marca 2009 r. Sąd nie podzielił także stanowiska, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie mogła zostać zastosowana żadna z metod szacowania, o których mowa w art. 23 § 3 Ordynacji podatkowej. Przyjęta natomiast przez organy podatkowe metoda szacowania mająca cechy metody ekonomicznej nie jest prawidłowa. Formułując zalecenia co do dalszego postępowania Sąd stwierdził, że nie jest wykluczone, iż w ponownie przeprowadzonym postępowaniu podatkowym wykazana zostanie nierzetelność księgi podatkowej na podstawie rozbieżności między marżami wynikającymi z ksiąg a marżami uzyskanymi ze sprzedaży udokumentowanej (ustalonymi na podstawie dowodów zakupu sprzedaży) jednakże pod warunkiem ustalenia tych ostatnich w wysokości rzeczywistej, a nie jedynie oszacowanej. Ustalając marże rzeczywistą organy powinny uwzględnić przy tym fakt występowania w działalności skarżącego ubytków i strat oraz ustalić ich wysokość. Dopiero w razie wykazania nierzetelności ksiąg podatkowych organy będą mogły przystąpić do oszacowania podstawy opodatkowania, kierując się wskazaniami wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku.