Orzeczenie
Wyrok WSA w Kielcach z dnia 30 grudnia 2008 r., sygn. I SA/Ke 407/08
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mirosław Surma, Sędziowie Sędzia WSA Maria Grabowska (spr.),, Sędzia WSA Ewa Rojek, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Celestyna Niedziela, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 30 grudnia 2008r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...]. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia odsetek z tytułu składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych i Fundusz Pracy oddala skargę
Uzasadnienie
ISA/Ke 407/08
Uzasadnienie.
Decyzją z dnia [...] Nr [...] Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział z dnia [...] Nr [...] wydaną dla A. B. odmawiającą częściowego umorzenia należności tj. odsetek za zwłokę od nieopłaconych składek na ubezpieczenie własne. W motywach wskazał, że zobowiązana prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie handlu obwoźnego w okresie od miesiąca kwietnia 2000r. do czerwca 2000r., na podstawie wpisu nr [...]. Z dniem 21 maja 2004r. została wykreślona z ewidencji działalności gospodarczej. Z uwagi na niedopełnienie obowiązku opłacenia składek z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na koncie rozliczeniowym, prowadzonym przez ZUS Oddział , figuruje zadłużenie. Pismem z dnia 11 sierpnia 2006r. A. B. wniosła o umorzenie odsetek za zwłokę od nieopłaconych składek ubezpieczeniowych.
Decyzją z dnia[...] Nr [...], Zakład odmówił częściowego umorzenia tj. odsetek za zwłokę w wysokości 447,00 zł. naliczonych na dzień 11 sierpnia 2006r. od składek na ubezpieczenie własne na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 332,41 zł oraz odsetek za zwłokę w wysokości 37,00 zł na naliczonych na dzień 11 sierpnia 2006r., od składek w kwocie 27,47 zł na Fundusz Pracy. Organ wyjaśnił, że z uwagi na wpłatę własną dokonaną październiku 2007r. kwota należności głównej na FUS uległa zmianie i obecnie wynosi 277,54 zł. Powyższa decyzja została utrzymana w mocy decyzją Prezesa ZUS z dnia[...] Nr [...]. Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2008r. sygn. akt V SA/Wa 1257/07, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji o odmowie umorzenia należności z tytułu składek uznając, iż Prezes Zakładu nie mógł rozszerzyć zakresu sprawy rozstrzygniętej w pierwszej instancji. Sąd wywiódł bowiem, że skoro decyzja organu pierwszej instancji dotyczyła odmowy umorzenia odsetek za zwłokę, to w postępowaniu odwoławczym nie można było rozstrzygać o pozostałych należnościach. W związku z powyższym prośba o umorzenie pozostałych należności ( poza odsetkami za zwłokę) zawarta we wniosku z dnia 23 listopada 2006r. o ponowne rozpatrzenie sprawy, stała się przedmiotem odrębnego postępowania, o czym Zakład zawiadomił zainteresowaną pismem z dnia 14 maja 2008 r. Organ wskazał, że w przypadku zobowiązanej brak jest przesłanki całkowitej nieściągalności, o której mowa w art. 28 ust. 2 i 3 ustawy, bowiem prowadzi działalność gospodarczą. Postępowanie w sprawie umorzenia prowadzone było z uwzględnieniem przepisów art. 28 ust. 3a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74) oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania, należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (Dz. U. Nr 141 poz. 1365), które mają zastosowanie w przypadku braku całkowitej nieściągalności. Podkreślił, wynikający z zapisu art. 28 ustawy fakultatywny charakter instytucji umorzenia. Rozstrzygnięcie w zakresie umorzenia należności następuje w drodze uznania, co oznacza, że decyzja o umorzeniu należy do organu orzekającego na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i wynikających z niego okoliczności indywidualnego przypadku. Organ podniósł, że z uwagi na złożoność problemów życiowo - bytowych płatników składek ZUS, każda z osób wnosząca o umorzenie należności z tytułu składek ma prawo brać czynny udział w tym postępowaniu, ma również prawo wglądu w akta sprawy. O tych uprawnieniach była zobowiązana zawiadomiona pismami z dnia 18 sierpnia 2006r., 30 listopada 2006r. oraz w obecnym postępowaniu pismem z dnia 29 lipca 2008r. Z uwagi na upływ czasu od daty złożenia wniosku o umorzenie do daty otrzymania prawomocnego wyroku WSA w Warszawie, Zakład podjął czynności mające na celu aktualizację sytuacji materialno-bytowej zobowiązanej poprzez m.in. próbę przeprowadzenia kontroli i oględzin jej obecnych warunków bytowych. Zobowiązana odmówiła przeprowadzenia ponownej kontroli. Dokonując ustaleń co do sytuacji materialnej i rodzinnej zobowiązanej organ wskazał, że od 11 lipca 2008r. prowadzi działalność gospodarczą. Od czerwca 2005r. do sierpnia 2006r. była zatrudniona na podstawie umowy zlecenia w MAC Edukacja S.A., od września 2006r. do 4 marca 2007r. była zatrudniona w tej samej firmie na zasadzie umowy o pracę, po czym do 14 sierpnia 2007r. przebywała na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, zaś od 15 sierpnia 2007r. do 10 lutego 2008r. pobierała świadczenie rehabilitacyjne. W okresie od marca do czerwca 2008r. była zgłoszona w PUP jako osoba bezrobotna-pobierająca zasiłek. Według ustaleń kontroli i danych z września 2006r., zobowiązana zamieszkuje i prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem Z. B. oraz synem A. Według aktualnych danych Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS o płatnikach składek i ubezpieczonych syn A. (lat 20) zatrudniony jest jako pracownik młodociany w Piekarni R. D. Mąż Z. B. (lat 50), uzyskuje dochody w wysokości ok. 4.000 zł brutto miesięcznie z tytułu zatrudnienia w M. Sp. z o.o. W związku z twierdzeniemzobowiązanej, że mąż niewiele łoży na wspólne wyżywienie i opłaty związane z utrzymaniem, organ podniósł, że zobowiązana nie przedłożyła żadnych dokumentów świadczących, iż posiadają rozdzielność majątkową małżeńską. Zatem do dochodu rodziny zalicza się również wynagrodzenie osiągane przez męża. Z przedłożonych zeznań podatkowych oraz danych Drugiego Urzędu Skarbowego w wynika, iż łączny dochód zobowiązanej i męża wyniósł: w 2004 r. 52.997,12 zł, co daje kwotę ok. 4.400,00 zł miesięcznie, w 2005 r. łączny dochód wyniósł 59.623,92 zł, co daje kwotę ok. 5.000,00 zł miesięcznie, w 2006 r. łączny dochód wyniósł 56.776,66 zł, co daje kwotę 4.700,00 zł miesięcznie, w 2007r. łączny dochód wyniósł 54.158,96 zł, co daje kwotę ok. 4.500,00 zł miesięcznie. Powyższe wskazuje więc, iż status materialny rodziny jest znacznie wyższy od przeciętnej sytuacji mieszkańców województwa świętokrzyskiego.