Wyrok WSA w Warszawie z dnia 3 września 2008 r., sygn. V SA/Wa 909/08

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA - Piotr Piszczek (spr.), Sędzia WSA - Danuta Dopierała, Asesor WSA - Joanna Gierak-Podsiadły, Protokolant - Urszula Chojnacka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 września 2008r. sprawy ze skargi O. S. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia [...] stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zezwolenia na osiedlanie się na terytorium RP. 1. Uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I-szej instancji. 2. Zasądza od Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców na rzecz O. S. 300 (trzysta) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu 16.07.2007 r. O. S. wystąpiła do Wojewody [...] z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się motywując go polskim pochodzeniem.

Po zapoznaniu się z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, Wojewoda decyzją z [...] 11.2007 r. nr [...] orzekł o odmowie udzielenia zezwolenia na osiedlenie się. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ I instancji stwierdził, iż Cudzoziemka nie wykazała swojego związku z polskością oraz polskiego pochodzenia.

Cudzoziemka wniosła odwołanie od ww. decyzji do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców.

Tenże organ decyzją z dnia [...] stycznia 2008 r. Nr [...] postanowił utrzymać w mocy zaskarżony akt administracyjny. W motywach wskazał, że zgodnie z art. 52 ust. 5 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - osoba, której polskie pochodzenie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą, może osiedlić się na terytorium RP na stałe. O ile zapis ten stanowi, że polskie pochodzenie winno być stwierdzone na podstawie ustawy, o tyle art. ten nie wyjaśnia, na jakiej podstawie osoba pochodzenia polskiego miałaby zrealizować swój zamiar zamieszkania w Polsce na stałe. Właściwe zastosowanie ma więc art. 8 ust. 2 Konstytucji, który stanowi, że przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba, że Konstytucja stanowi inaczej. W wyżej cytowanym art. 52 ust. 5 znalazł się termin: "osiedlić się ... na stałe". Należy przez to rozumieć, że osoba polskiego pochodzenia, pragnąca osiedlić się w Polsce, powinna wystąpić do władz administracji publicznej z wnioskiem na udzielenie jej zezwolenia na osiedlenie się lub też skorzystać z trybu przewidzianego w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz.U. z 2004 r., Nr 53, poz. 532 z późn. zmianami). Zasady i tryb udzielania zezwoleń na osiedlanie się reguluje ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz.U. z 2006r. ,Nr 234, poz.1694). Ustawa o cudzoziemcach nie daje szczególnych preferencji przy ubieganiu się o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się cudzoziemcom polskiego pochodzenia, ale preferencje takie wprowadza Konstytucja, która jest aktem wyższego rzędu i ma pierwszeństwo w stosowaniu. W takich przypadkach ustawa o cudzoziemcach jest jedynie aktem pomocniczym w ustaleniu m.in. organu odpowiedzialnego za rozpatrzenie przedmiotowej sprawy. Ustawa ta ma charakter ogólny, reguluje tryb postępowania organów administracji publicznej oraz ich właściwość. Jedynym organem rozpatrującym w pierwszej instancji wnioski o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się jest wojewoda (z wyjątkiem wynikającym wprost z ustawy o repatriacji). Z kolei jedyną ustawą, która określa, na jakich zasadach ustalane jest polskie pochodzenie,jest ww. ustawa o repatriacji. Tak więc organ prowadzący postępowanie o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się cudzoziemcowi, posiadającemu polskie pochodzenie powinien ustalić jego polskie pochodzenie na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów, wykorzystując kryteria określone w ustawie o repatriacji. Powyższe stanowisko wyrażone jest w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.05.2003 r. SK 21/02.