Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 4 wrzenia 2008 r., sygn. IV SA/Gl 375/08

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska Asesor WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant Sekretarz sądowy Magdalena Kurpis po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 września 2008 r. sprawy ze skargi Gminy P. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie szkół i placówek oświatowo-wychowawczych 1) uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; 2) określa, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze nie może być wykonane; 3) zasądza od Wojewody Ś. na rzecz Gminy P. kwotę [...] ([...]) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Rada Miejska w P., uchwałą Nr [...] z dnia [...], na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) w związku z art. 67a ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) ustaliła zasady korzystania ze stołówek szkolnych oraz ustalania wysokości opłat za posiłki w szkołach, dla których organem prowadzącym jest Gmina P. Wykonanie uchwały powierzono Burmistrzowi Miasta i określono, że wchodzi ona w życie z dniem [...].

Wojewoda Ś., rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] nr [...], na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) stwierdził nieważność powyższej uchwały, uznając ją za niezgodną z art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.). Organ nadzoru podniósł, że pod pojęciem organu prowadzącego szkołę, którym posługuje się przepis art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty należy rozumieć organ wykonawczy gminy. Wskazuje na to m. in. treść art. 67a ust. 4 tej ustawy, który również posługuje się pojęciem organu prowadzącego szkołę, stanowiąc, że organ ten może zwalniać rodziców lub ucznia z całości lub części opłat za korzystanie ze stołówki. Zdaniem organu nadzoru takie zwolnienia mogą być dokonywane wyłącznie w drodze indywidualnej decyzji. Konstrukcja tego przepisu wyklucza w praktyce możliwość dokonywania tych zwolnień przez organ stanowiący gminy. Uznanie organu wykonawczego za organ prowadzący szkołę, w znaczeniu, w jakim posługuje się nim art. 67 ust. 4 oznacza w konsekwencji, że z uwagi na reguły wykładni systemowej organem prowadzącym szkołę jest organ wykonawczy gminy również w przypadku art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty. W obrębie jednego artykułu pojęcie organu prowadzącego szkołę powinno mieć bowiem to samo znaczenie. Ponadto organ nadzoru wskazał, że art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty przyznaje organowi prowadzącemu szkołę kompetencje do ustalenia wysokości opłat oraz zasad korzystania z konkretnej stołówki. Wobec tego konstrukcja tego przepisu wskazuje wyraźnie, że powyższe kompetencje zostały przyznane na rzecz organu wykonawczego. Organ nadzoru podniósł również, że domniemanie kompetencji rady gminy dla wszelkich spraw pozostających w zakresie działania gminy, wprowadzone w art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, nie uprawnia do stwierdzenia, iż to właśnie radę gminy należy rozumieć pod pojęciem organu prowadzącego szkołę, którym posługuje się art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty. Szkoły są bowiem prowadzone również przez jednostki pozostałych szczebli samorządu terytorialnego, tymczasem zarówno w ustawie o samorządzie powiatowym, jak i w ustawie o samorządzie województwa brak jest odpowiednika art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wprowadzającego domniemanie kompetencji na rzecz organów stanowiących tych jednostek. Wobec powyższego, organem uprawnionym do wykonania delegacji z art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty, a więc do ustalenia zasad korzystania ze stołówki oraz określenia wysokości opłat za korzystanie z niej, jest organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego, w tym przypadku Burmistrz Miasta P. Rada Miejska w P., podejmując przedmiotową uchwałę, wkroczyła w kompetencje organu wykonawczego. Powyższe uchybienia uzasadniały stwierdzenie nieważności uchwały w całości.