Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 31 stycznia 2008 r., sygn. II SA/Gd 662/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tamara Dziełakowska (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Wanda Antończyk Sędzia NSA Barbara Skrzycka - Pilch Protokolant: Starszy Sekretarz Sądowy Agnieszka Szczepkowska po rozpoznaniu w Gdańsku na rozprawie w dniu 17 stycznia 2008 r. sprawy ze skargi Dyrektora Urzędu Morskiego na decyzję Wojewody z dnia 29 czerwca 2007 r., nr [...] w przedmiocie podziału kosztów utrzymania budowli tworzących brzeg wodny oddala skargę.

Uzasadnienie

Prezydent Miasta, po rozpoznaniu wniosku Dyrektora Urzędu Morskiego o dokonanie podziału kosztów związanych z przebudową umocnienia brzegu rzeki M. W. pomiędzy Urząd Morski a Miasto, decyzją z dnia 16 kwietnia 2007 r. odmówił jego uwzględnienia.

W podstawie prawnej tego rozstrzygnięcia powołano art. 21, 23, 15 w związku z art. 9 ust. 2 pkt 2, art. 122 ust. 1 pkt 3 i art. 140 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne ( Dz. U. z 2005 r., Nr 239, poz. 2019 ze zm. ).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że Urząd Morski wystąpił z wnioskiem o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie remontu umocnień prawego brzegu M. W. i rozbiórkę pomostu przy ul. [...] w G. oraz wniósł o dokonanie podziału kosztów tego przedsięwzięcia między Urząd a Miasto w oparciu o art. 21 ust. 2 Prawa wodnego. Do wniosku oprócz operatu dołączono "Szacunek kosztów przedsięwzięcia" z propozycją ich podziału. Organ wyjaśnił, że decyzją z dnia 22 marca 2007 r. udzielił wnioskodawcy pozwolenia wodnoprawnego na przebudowę umocnień brzegowych i wskazał, iż istniejące umocnienie brzegu rzeki, w postaci okładziny skarp z bruku kamiennego i betonowego, opartej na palisadzie z kołków drewnianych, uległo zniszczeniu na skutek destrukcyjnego działania wody i stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz mieszkańców budynków zlokalizowanych po przeciwnej stronie ulicy [...] w G. - przylegającej w odległości ok. 1,5 metra do górnej krawędzi skarpy rzeki. Planowane przedsięwzięcie, na które udzielono pozwolenia wodnoprawnego, polega na remoncie umocnień brzegowych i obejmuje umocnienie brzegu ścianką szczelną z oczepem żelbetowym i okładziną skarp z płyt żelbetonowych, umocnieniu skarp rzeki powyżej rzędnej +1,50 płytami kratowymi z obsiewem mieszanką traw oraz umocnieniu dna narzutem kamiennym. Wskazano również, że rzeka M. W. ma status morskich wód wewnętrznych i na przedmiotowym odcinku jest rzeką żeglowną, a jej brzegi narażone są na wzmożone falowanie od jednostek pływających oraz wezbrań sztormowych od wód Zatoki G. Organ uznał, że nie ma podstaw do podziału kosztów planowanego przedsięwzięcia pomiędzy Urząd Morski a Miasto. Odnosząc się do powołanego przez wnioskodawcę na uzasadnienie tego żądania art. 21 ust. 2 Prawa wodnego wyjaśnił, że przepis ten odnosi się do budowli lub murów niebędących urządzeniami wodnymi, natomiast istniejące, jak i projektowane umocnienie brzegu jest takim urządzeniem. Ponadto obowiązek uczestniczenia w kosztach tworzących brzeg wody budowli lub murów, o którym mowa we wskazanym przepisie, odnosi się do istniejących obiektów i kosztów utrzymania, zaś przedsięwzięcie Urzędu Morskiego jest przebudową umocnień brzegowych i jest to działanie inwestycyjne, a nie utrzymaniowe. Zdaniem organu, wbrew twierdzeniom strony, Urząd Morski pełni obowiązki właściciela w stosunku do całego koryta rzeki M. W. łącznie ze skarpą brzegową ( działką nr [...]) na której częściowo mają być wykonane prace związane z przebudową umocnienia brzegu. Wynika to z treści art. 14 ust. 1 i 1a Prawa wodnego, który stanowi, że własnością właściciela wód są grunty pokryte wodami powierzchniowymi ( w tym morskimi wodami wewnętrznymi ) tzn. grunty tworzące dna i brzegi cieków naturalnych w granicach linii brzegu. Linią brzegu, w przypadku przebudowywanego umocnienia odcinka M. W. , jest zgodnie z art. 15 ust. 1 krawędź brzegu, czyli górna krawędź skarpy koryta rzeki mającego kształt trapezowy. Inna linia nigdy nie została w sposób prawny ustalona. W uzasadnieniu przedmiotowej decyzji wskazano ponadto na treść przepisów 21 ust. 1, 11 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego oraz art. 42 ust. 2 pkt 26 ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej. Wyjaśniono także, że ustawodawca w art. 23 Prawa wodnego określił definicję "utrzymania wód" w odniesieniu do morskich wód wewnętrznych i w przepisie tym nie zawarł zobowiązania do ponoszenia części kosztów utrzymania tych wód przez zakłady, które przez wprowadzanie ścieków albo w inny sposób przyczyniają się do wzrostu kosztów utrzymania tych wód, jak to uczynił w przypadku utrzymywania śródlądowych wód powierzchniowych w art. 22 Prawa wodnego. Zatem budowa, utrzymanie i ochrona umocnień brzegowych należy do Urzędu Morskiego. Nawet wówczas, gdyby we wskazanym przepisie - art. 23 zamieszczono analogiczny zapis jak w przypadku art. 22 to i tak nie byłoby podstaw do obciążenia Gminy kosztami planowanego przedsięwzięcia. Gmina bowiem w żaden sposób nie przyczynia się do wzrostu kosztów utrzymania wód, ponieważ umocnienie jest odbudowywane na skutek zniszczeń spowodowanych destrukcyjnym działaniem wody, powodującym wymywanie gruntu ze skarpy koryta rzeki i tym samym zagrażającym stabilności przylegającej do krawędzi skarpy ulicy. Zniszczenia nie nastąpiły na skutek działań gminy. Odbudowywane umocnienia brzegowe powielają charakter istniejących, preferujących funkcję żeglowną rzeki.