Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. IV SA/Gl 324/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga Gajewska Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska (spr.) Protokolant sekr. sąd. Arkadiusz Kmiotek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 listopada 2007 r. sprawy ze skargi I.G. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie świadczenia pieniężnego z tytułu pracy przymusowej 1) stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji 2) zasądza na rzecz skarżącej od Kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania

Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 20 marca 2006 r. uchylono decyzję Kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] r. oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika z dnia [...] r., mocą których przyznano I. G. świadczenie pieniężne przysługujące na podstawie art. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszą i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz.U. Nr 87, poz. 395 ze zm.) za okres [...] tj. od [...] r. do [...] r. W motywach uzasadnienia Sąd podał, że sprawa nie została w sposób wyczerpujący wyjaśniona do rozstrzygnięcia, a nadto zarzucił naruszenie art. 107 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. Wskazując na fakt rozpoznania sprawy w oparciu o obcojęzyczne dokumenty, które uniemożliwiły stronie zapoznanie się z ich treścią, dodał, że tym bardziej zwraca uwagę brak rzetelnego uzasadnienia pozwalającego na poznanie motywów działania organu. Podkreślił, że jednym z istotnych czynników wpływających na umocnienie praworządności w administracji jest obowiązek organów administracji należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, którymi kierowały się organy w toku załatwienia sprawy. Dane te powinny znaleźć się w uzasadnieniu faktycznym i prawnym decyzji, gdyż strony postępowania mają prawo znać argumenty i przesłanki podejmowanych decyzji. Bez zachowania tego elementu decyzji, strony nie mają możliwości obrony swoich słusznych interesów, zaś sąd administracyjny nie może dokonać należytej oceny rozstrzygnięcia w aspekcie jego zgodności z prawem. Jednocześnie Sąd wskazał organom, że przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organ powinien się kierować się przyjętymi i utrwalonymi poglądami, prezentowanymi zarówno w judykaturze jak i w literaturze. Odniósł się w tej części do dwóch zagadnień, a mianowicie uznania za pracę przymusową tylko tej, która świadczona była w czasie wojny, gdyż z chwilą wyzwolenia danego terenu spod okupacji niemieckiej, praca wykonywana przez osoby deportowane, chociażby nadal była wykonywana i tratowana jako konieczna dla zachowania egzystencji, to jednak nie była przymusową i drugiej kwestii - sposobu liczenia okresu pobytu na deportacji ustawa mówi "za każdy pełny miesiąc trwania pracy", przy czym w ocenie Sądu termin ten powinien być liczony a momento ad momentum jak stanowi art. 112 kodeksu cywilnego.